Itsasoko Baliabide Naturaleen Probetxamendua eta Zona Ekonomiko Esklusiboa

ITSASOKO BALIABIDE NATURALEN PROBETXAMENDUA ETA ZONA EKONOMIKO ESKLUSIBOA

1. ITSASOKO BALIABIDE NATURALEN PROBETXAMENDUA ETA ZONA EKONOMIKO ESKLUSIBOA 2. Alderdi orokorrak* Ikuspegi historikoa: * Lehen bi kategoria: itsaso lurraldetarra eta itsas zabala (itsasoen askatasuna). * Arrantza baliabideak agortezinak zirela ulertzen zen; itsas hondoko baliabideak berriz gizakiaren jardueratik kanpo... * Denborarekin ikuspegi hau aldatzen da… lehen saiatzen zen estatu kostaldetarra babestea, orain lehentasuna daukate, interes, ekonomikoak. * Baliabide horien gainean jurisdikzioa edo subiranotasuna zabaltzeko interesa. (itsasoen askatasunaren printzipioa auzitan jartzen hasten da...) 1-Kontzeptua, mugapena eta erregimen juridikoa: * Definizioa: 55. art. * Itsasertzeko Estatuaren subiranotasun (funtzionalaren) pean: baliabide berriztagarri eta ez berriztagarriak (ur zutabean, zoruan eta zoruaren azpian daudenak); hauek ikertu, kontserbatu eta ustiatu ditzan. * Beharrezko, eskumenak (jurisdikzioa) eta, barnebiltzen du: Ingurunearen ikerketa zientifikoaren materian eta kutsaduraren prebentzioan. * Mugarritzea: 1. Oinarri lerrotik abiatuz gehienez 200 itsas milia (57 art.) 2. Aldameneko ZZE: akordio bidez / gatazkak konpontzeko bide baketsuak – ekitatezko irtenbidea (74. art.) + Erregimen juridikoa: 1. Itsasertzeko Estatuaren eskumen esklusiboa* Eremua: ur-azalera eta itsas hondoa (horizontala eta bertikala) * Objektua: Baliabide berriztagarri eta ez berriztagarriak * Materiak: ikerketa, kontserbazioa eta ustiaketa; itsasoaren babesa eta zaintza. * Praktikan: arrantza lizentziak eman; arrantza kuotak ezarri; irla artifizialen eraikuntza... * Zehapen eskumenak ere baditu: Hitzarmenarekin bat etorriz harturiko arauen betetzea bermatzeko beharrezko neurriak hartzeko aukera du (bisitak, ikuskapena, atzematea eta prozedura judizialen hasiera)

1. Hirugarren Estatuekiko dituen obligazioak
   • Beste Estatuen eskubideen errespetua. Bereziki:
     • nabigazio askatasuna eta
     • itsas azpiko kable eta hoditeriak ezartzeko eskubidea...
   • Nazioarteko kooperaziotik eratorririko obligazioak: ingurumenaren eta espezie naturalen mantenua.
   • Ustiaketa kuoten soberakinen partiketa (69 eta 70 artk.)

*Ari gara hitz egiten estatuek dauzkaten eskubideei buruz. Europan kostaldeko herrialdeek zehazten dituzte bere uretan errespetatu behar diren arrantza-kuotak? Ez. Europar Batasunak ezartzen ditu.

1. BALIABIDE      NATURALEN      PROPETXAMENDUA      ETA      PLATAFORMA KONTINENTALA

1. Plataforma kontinentalaren kontzeptua, zabalera eta mugapena.

• Definizioa: 76.1 art. ‘‘La plataforma continental de un Estado ribereño comprende el hecho y el subsuelo de las áreas submarinas que se extienden más allá de su mar territorial y a todo lo largo de la prolongación natural de su territorio hasta el borde exterior del margen continental, o bien hasta una distancia de 200 millas marinas contadas desde las líneas de base a partir de las cuales se mide la anchura del mar territorial, en los casos en que el borde exterior del margen continental no llegue a esa distancia.’’
  • • Mugarritzea:

1. Barneko muga: itsas lurraldetarraren kanpoko muga
2. Kanpoko muga: Muga kontinentaleraino.

• • • • PK handiena duten Estatuentzat onuragarria.
      • PK 200 milia baino txikiagoa bada fisikoki, aukera dago 200 itsas
      • Muga: gehienez 350 itsas milia oinarri lerrotik abiatuz.
      • miliatara iritsi arte zabaltzeko

Alboko muga (bi Estatu edo gehiagoren artean): alderdien arteko akordioa / gatazken konpontze baketsua (ekitate printzipioa, egitura geografikoa kontutan hartuz... distantziakidetasuna soilik aukera bat da. Erregimen juridikoa

• Itsasertzeko Estatuen subiranotasun eskumenak (funtzionalki mugatuak) (77. art.).

Esklusiboak

• Baliabide naturalen ikerketa eta ustiaketa burutzeko. Beste estatu batek plataformako baliabideak ustiatu edo ikertu nahi izatekotan kostaldeko estatuari baimena eskatu beharko dio.
• Aurrekoentzat beharrezkoak diren instalazio eta egituren eta irla artifizialen eraikuntza.
• Hirugarren Estatuekiko obligazioak (78-79 artk.)
• Itsas azpian kable eta hoditeriak jartzeko eskubidea eta nabigazio eskubidea errespetatu behar dira (ZEE-an). Kostaldeko estatuak ezingo die ukatu eskumen hori.
• Instalazioek hirugarrenentzat arriskurik ez dutela sortzen bermatu behar dute eta, noski, ez dute nabigazioa baztertu behar.

1. ITSAS ZUENBIDEAREN ALDERDI BEREZIAK
2. Aldameneko Zona. Kontzeptua eta erregimen juridikoa

• Sorrera: lurraldeko itsasoa 3-6 miliatakoa eta itsas zabala... zenbait eskumen lurraldeko itsasoaz haratago zabaltzeko beharra sortzen da; itsasertzeko Estatuaren legediaren kontrakoak izan daitezkeen itsasontzi atzerritarren zenbait aktibitate ekidin eta zehatzeko...
  • • Formalki errekonozitzen da Ginebrako 1958ko Hitzarmenean (24. art.
• 1982ko IZH-eko, 33 art.
• Mugarritzea:
• Barneko muga: itsaso lurraldetarraren kanpoko muga

Kanpokoa: gehienez 24 itsas milia, oinarri lerrotik abiatuz. (lurraldeko itsasoa

+12 milla)

• Erregimen juridikoa (itsasertzeko Estatuak beharrezko diren fiskalizazio neurriak hartu ahalko ditu). Zertarako?
• Bere lurraldean edo bere lurraldeko itsasoan gertatzen diren legeen edo erregelamenduen (aduana, zerga, immigrazioa edo osasun gaietan) urraketak prebenitu eta zehatzeko.

Jazarpena (persecución) baimentzen da (hot-pursuit) aldemeneko zonatik

1. Itsas ingurunearen ikerketa zientifikoa Estatuaren eremuetan

• Ikerketa zientifikoaren garrantzia: itsasoaren erabilera berriak…
• IZH-aren XIII atala (238 art. eta hurr.)
• Printzipio orokorrak:

1. Helburu baketsuak dituen ikerketa

Itsasoaren beste erabilera zilegiak ez eragoztea

Ordenamenduaren arau orokorretara egokitzea, bereziki igurunearen zaintza.

• Oinarrizko bi arau:

1. Itsas zabalean ikerketa askatasuna nagusitzen da
   1. 1. 1. Estatuen subiranotasun edo jurisdikzio pean dauden eremuetan hauena da eskumena (hauen adostasuna behar da)

1. Itsasertzik gabeko Estatuak eta itsasoaren erabilera

• Hiru arazo nagusi:

1. Itsasora eta itsasotik sarbidea (igarotze eskubidea). XV. Kapitulua.
   1. 1. 1. Itsasoaren baliabide naturalen ustiaketatik eratorririko onuretan izan dezaketen parte hartzea (art. 69.1 – Estatu auzoen ZEE-an…)
         2. Itsas- eta ozeano-hondoen nazioarteko zonan (IOHNZ) egon daitezkeen baliabideen esplorazio eta ustiaketan izan dezakeen parte hartzea (egoera berezia kontutan hartzen da…).