Informatikaren Oinarriak: Bitarra, ASCII eta Hardwarea

Sistema Bitarra eta Kodeketa

28 = 11100

342 = 101010110

Kode Bitarraren Kapazitatea

4. Zenbat karaktere adieraz daitezke 3 digitu dituen kode bitar bat erabiliz? Eta 8 digitu dituenarekin? Bi kasuetan zein da adieraz daitekeen zenbakirik handiena?

• 3 digitu: 8 zenbaki adieraz daitezke (0tik 7ra). Zenbakirik handiena 7 da.
• 8 digitu: 256 zenbaki adieraz daitezke (0tik 255era). Zenbakirik handiena 255 da.

ASCII Kodea eta Datuen Adierazpena

6. Bilatu Interneten ASCII Kodearen taula osoa eta idatzi sistema bitar eta hamartar ez den beste sistema batean (adibidez, hamaseitarrean) hurrengo karaktereak:

Adierazitako testua: Iturrama BHI - IKT Taldea!

Kodeketa Adibideak

• Bitarra: 01001001 01110100 01110101 01110010 01110010 01100001 01101101 01100001 00100000 01000010 01001000 01001001 00100000 00101101 00100000 01001001 01001011 01010100 00100000 01010100 01100001 01101100 01100100 01100101 01100001 00100001
• Hamartarra (ASCII): 073 116 117 114 114 097 109 097 032 066 072 073 032 045 032 073 075 084 032 084 097 108 100 101 097 033
• Hamaseitarra: 49 74 75 72 72 61 6D 61 20 42 48 49 20 2D 20 49 4B 54 20 54 61 6C 64 65 61 21

Hardwarea eta Osagaiak

Ordenagailuaren Osagai Nagusiak

• Monitorea
• Sagua
• Teklatua
• Unitate Zentrala (Kutxa)
• Inprimagailua
• Eskanerra
• Kanpoko bozgorailuak
• Kanpoko mikrofonoa
• CPU Prozesadorea
• Disko Gogorra
• Plaka Basea
• Elikatze Iturria
• RAM Memoria
• Txartel Grafikoa, Soinu-txartela eta Sare-txartela
• Disipadorea
• Hozte Likidoa
• Zokaloa
• Barneko bozgorailua
• Barneko mikrofonoa
• Kamera (Webkama)

Hardwarearen Definizioak

Prozesatzeko Unitate Zentrala (PUZ / CPU)

Ordenagailuaren burmuina da. Osagaien arteko datuak trukatzen ditu (RAM, disko gogorra eta txartel grafikoaren artean).

Oinarrizko funtzioak:

• Memoriako datuak irakurtzea.
• Datuak prozesatzea.
• Memorian datuak idaztea.

Marka ospetsuenak AMD, Cyrix eta Intel dira.

Memoria

Prozesadorearekin lotuta dago eta datuak gordetzeko erabiltzen da.

Abiadura (Maiztasuna)

PUZaren abiadura Hertz-etan (Hz) neurtzen da (maiztasuna adierazten du).

Periferikoak

Hiru mota nagusi daude:

1. Sarrerako periferikoak
2. Irteerako periferikoak
3. Sarrera eta irteerako periferikoak

Sarrerako periferikoen adibideak: Eskanerra, teklatua, sagua, mikrofonoa eta webkama.

Plaka Basea (Oinarrizko Plaka)

Unitate zentralaren osagai nagusia da. Datuak zentralizatu eta prozesatzen ditu PUZa erabiliz, eta disko gogorra, sagua, USB atakak eta beste osagai batzuk kudeatzen ditu. Bere funtzioa ordenagailuko osagai guztiak batera lan egitea da. Chip-ez osatuta dago.

Elikatze Iturria

Plaka baseari lotuta dago. 220 V-eko korronte alternoa (KA) 5 V eta 12 V-eko korronte zuzenera (KZ) pasatzen duen transformadorea da.

Monitoreak

Gaur egun, gehienak LCD (Kristal Likidozko Pantaila) teknologiaz eginak daude. TFT pantailak distiratsuagoak izan ohi dira.

Inprimagailuak

• PPM (Pages Per Minute): Inprimagailu batek minutuko inprima ditzakeen orri kopurua.
• CPS (Characters Per Second): Inprimagailu batek segundoko inprima ditzakeen karaktere (letra) kopurua.

Softwarea eta Kontzeptu Osagarriak

Softwarea

Konputagailuaren agindu edo datu multzo bat da. Softwareak konputagailuak zer egin behar duen adierazten du.

Multimedia Programak

Multimedia programek periferikoak erabiltzen dituzte testua, irudiak, soinua, animazioak eta bideoa tratatzeko.

Mikroprozesadoreen Markak

Adibideak: Intel eta Qualcomm.

Driver-a (Gailu-kontrolatzailea)

Ordenagailurako software bat da, kode-lerro batzuez osatua. Bere funtzio espezifikoa da Sistema Eragileak (Windows, Linux, Mac OS, edo beste edozein) hardwarearekin komunikatzeko aukera ematea.

Hertz (Hz)

Maiztasun unitatea da.