Historiaren Aroak: Gertaerak eta Aldaketak
Enviado por Chuletator online y clasificado en Lengua y literatura
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,08 KB
Historiaren Aroak
Zientzia eta Teknika
Aroa | Hasierako Data | Gertaera Abiarazi Zuena | Amaiera Data |
---|---|---|---|
Historiaurrea | Duela 5.000.000 urte | Lehenengo gizakia agertu zen | K.a. 3.500 |
Antzinaroa | K.a. 3.500 | Idazkera asmatu zen | 476. urtea |
Erdi Aroa | 476. urtea | Erromatarren Inperioaren amaiera | 1492. urtea* |
Aro Modernoa | 1492. urtea | Amerikaren aurkikuntza | 1789. urtea |
Aro Garaikidea | 1789. urtea | Frantziako Iraultza | Gaur egun |
* Zientzialariek diote Erdi Aroa 1453. urtean bukatu zela. Espainia eta Portugalek Erdi Aroari amaiera emateko 1492. urtea erabiltzen dute, aldiz, beste Europako herrialde guztiek 1453. urtea erabiltzen dute. 1453. urtean Konstantinoplaren erorketa gertatu zen.
* Historiaurrea arorik luzeena da eta oraingoz Aro Garaikidea arorik motzena da.
Gertaera Garrantzitsuenak
Aroa | Gertaerak |
---|---|
Historiaurrea | Nekazaritza, abeltzaintza |
Antzinaroa | Gurpila asmatu zen |
Erdi Aroa | Diru-papera |
Aro Modernoa | Mikroskopioa |
Gizarte Estamentala
Agintea
Noblezia: Jatorria - Pribilegiatuak - Zergak kobratu
Kleroa: Formazioa - Lanik ez egin
---------------------------------------------------
Herri Xehea
Jatorria - Ez pribilegiatuak - Menpekoa
- Zergak ordaindu
- Lan egin
Aro Modernoa
- Hasiera: 1492an Amerikaren aurkikuntza eta 1453an Konstantinoplaren erorketa.
- Aldiak: XV. mendean Errenazimendua edo Berpizkundea / XVI. mende Barrokoa / XVIII. mende Ilustrazioa.
- Bukara: 1789an Frantziako Iraultza.
XV. eta XVI. Mendeetako Aldaketak
Urte horietan Europa osoan aldaketak egon ziren:
- Nazioarteko egoera:
- Bizantziar Inperioa erori egin zen.
- Ekialdetik etortzen ziren espeziak oztopatu. Espezieak Europara etortzen ziren eta bapatean oztopatuta beste bide bat hartu behar zuten, orduan Amerika aurkitu zuten.
- Afrika, Amerika eta Asian egindako aurkikuntza geografikoak.
- Europaren hegemoniaren gaineko borroka.
- Sistema feudalaren krisia iritsi zen:
- Erreinu feudaleak estatu modernoarekin eta monarkia autoritarioarekin ordezkatu ziren.
- Europako mendebaldeko erlijio-batasuna hautsi egin zen:
- Hori Erreforma Protestantearen ondorioz gertatu zen.
- Erdi Aroko kultura pentsamoldea berri batekin ordezkatu zen:
- Humanismoarekin, arreta gizakian jarri zen, eta arte estilo berri bat ekarri zuen.