Hannah Arendt, Simone de Beauvoir eta Feminismoaren Bilakaera: Analisi Kritikoa

Vita Activa-ren Esparruak: Pribatua, Publikoa eta Soziala

"Giza Kondizioa" lanean, Hannah Arendt-ek giza ekintzak hainbat esparrutan nola hedatzen diren aztertzen du: arlo pribatua, publikoa eta soziala. Eremu pribatuan, etxean esaterako, bizitzaren oinarrizko premiei erantzuten zaie, baina mendekotasun- eta hierarkia-harremanek norbanakoaren askatasuna mugatzen dute. Eremu publikoan, banakoek berdin jokatzen dute eta elkarrizketa politikoan parte hartzen dute. Aro modernoan, arlo soziala sortu da, eremu pribatuaren eta publikoaren arteko elkargunetik, eta premia pribatuak espazio publikoan sartzeagatik bereizten da. Botereak norbanakoaren askatasuna ezabatzeko joera du, eta eremu publikoa erabaki autoritarioak hartzeko agertoki bihurtzen da. Arendtek ohartarazi du bereizketa hori galtzeak aniztasuna eta giza duintasuna galtzea ekar dezakeela. Garrantzitsua da espazio pribatuak eta publikoak zaintzea, gizabanakoek beren nortasuna garatu eta askatasuna adieraz dezaten.

Eichmann Jerusalemen eta Gaizkiaren Banalitatea

"Eichmann Jerusalemen" lanean, Hannah Arendt-ek itxuraz arrunta den gizabanako batek genozidioa bezalako ankerkeriak nola ordena ditzakeen aztertzen du. Eichmannek "Estatu Arrazoiarekiko" obedientzia eta aginduen jarraipena argudiatu zituen, baina Arendtek uko egiten die justifikazio horiei, Eichmannek bere ekintzei buruz hausnartzeko askatasuna zuela argudiatuz. Arendtek epaiketa ere kritikatu du, eta Eichmannen irudia desmitifikatzen du, alderdiko arauekin konformatzen zen pertsona normala zela argudiatuz. Arendtek dio Eichmann bere krimenengatik epaitu behar dela, eta ez dagoela justifikaziorik bere ekintzetarako.

Zer da Emakume Izatea? "Emakumearen" Kategoriaren Problematizazioa

"Bigarren Sexua" (1949) lanean, Simone de Beauvoir-ek emakumeak ahalduntzea du helburu. Beauvoirrek argudiatzen du askatasuna dela gizakiaren funtsa, baina emakumeek gizonek definitu dituzte, autonomia mugatuz. Hainbat diziplinak "emakumea" ren nozioa "bestea" bezala eraiki dute, menderatze maskulinoko objektu bat. Beauvoirrek desmitifikatu egiten du genero-desberdintasunek oinarri biologikoa dutelako ideia, eta eraikuntza kulturalak eta politikoak direla erakusten du. Neskak feminitate-eredu batera egokitzeko hezten dira. Beauvoirrek emakumeek familian eta ezkontzan duten mendekotasuna kritikatzen du, eta abortatzeko eskubidea eta kontrazepzioa defendatzen ditu. Helburua genero-berdintasuna lortzea eta hierarkiak desegitea da, emakumeen askapen indibiduala eta kolektiboa sustatuz.

Ideia Feministen Garapena Ilustraziotik XXI. Mendera

Feminismoa emakumeenganako diskriminazioaren aurkako borrokaz sortu zen. Hasieran, Olympe de Gouges eta Mary Wollstonecraft-ek emakumeak Ilustrazioak sustatutako berdintasunetik kanpo uzteari erronka egin zioten. XIX. mendean, sufragismoak emakumeen eskubide politikoen alde borrokatu zuen. Simone de Beauvoir-ren "Bigarren Sexua" lanak emakumeen zapalkuntza kulturala azaleratu zuen. Ondoren, Betty Friedan, Kate Millett eta Shulamith Firestone-k rol tradizionaletako emakumeen asegabetasuna jorratu zuten. Judith Butler-ek androzentrismoari aurre egin zion eta sexu eta genero kategoriak deseraikitzearen alde egin zuen. Ikuspegi intersekzionalak, Kimberlé Crenshaw-k sartu eta Angela Davis-ek garatutakoak, zapalkuntza mota ezberdinek emakumeen esperientzietan elkarri lotuta eragiten dutela nabarmendu zuen.