Guía Completa de Seguridade Laboral: Accidentes, Enfermidades e Primeiros Auxilios

O accidente de traballo pode ser considerado como suceso ou patoloxía. O sinistro pode dar lugar só a danos materiais (incidente) ou a danos persoais (accidente de traballo). Como patoloxía, ten dúas acepcións: dende o punto de vista técnico ou dende o punto de vista legal.

O Accidente de Traballo

Dende o punto de vista técnico

Trátase dun dano na saúde do traballador:

• Producido sempre de forma instantánea.
• Producido de forma imprevista ou inesperada.
• E como consecuencia de realizar un traballo.

Dende o punto de vista legal

O dano que sufra o traballador debe reunir unha serie de condicións para poder estar acollido ás prestacións aseguradas:

• Producirse de forma normalmente instantánea, inesperada ou imprevista.
• Traballando ou como consecuencia do seu traballo.
• Ou de non reunirse todas as condicións anteriores, que se encontre nos casos especiais seguintes:
  • Que, producido de forma lenta, aínda non fose recoñecida como enfermidade profesional.
  • Que sexa por realizar tarefas relacionadas con este traballo, como a representación legal dos seus compañeiros.
  • Que se producise no percorrido que realizamos ao ir ou volver ao traballo, coñecido como accidente in itinere.

Accidente in itinere: Definición e Impacto

É o que se produce no traxecto e o medio de transporte habitual, e dentro dun período de tempo considerado normal para ir ou volver ao traballo. Os accidentes in itinere suman, en cómputo estatal, a morte dun traballador diario.

A Enfermidade Profesional

Esta patoloxía laboral, a diferenza do accidente de traballo, só ten dúas acepcións:

Dende o punto de vista técnico

A enfermidade profesional pódese considerar calquera dano na saúde do traballador que:

• Se produza sempre de forma lenta.
• Se saiba que se vai a producir.
• Sexa consecuencia do traballo que realiza.

Dende o punto de vista legal

A enfermidade profesional ten un tratamento económico específico e requírense as condicións seguintes:

• Producirse normalmente de maneira lenta.
• Producirse de forma esperada.
• Producirse por factores concretos do ambiente de traballo.
• Padecer o traballador uns síntomas determinados na saúde.

Os Primeiros Auxilios

Podemos considerar como primeiros auxilios todas aquelas actuacións ou medidas que temos que facer para axudar un accidentado e reducir os efectos negativos das lesións que padeceu, manténdoo nas mellores condicións posibles, preservando a súa vida e paliando a dor, ben no lugar dos feitos ou ben no traslado a outro lugar, se fose necesario. Os primeiros auxilios trátanse dunhas actuacións, na maioría dos casos con material improvisado, aplicando medidas provisionais ata a intervención do persoal especializado.

Principios Básicos dos Primeiros Auxilios: O Método PAS

Estas operacións débense facer seguindo o procedemento coñecido como PAS, que consiste en seguir uns principios básicos:

1. Protexer: a vítima e a nós mesmos de novos accidentes, o que ás veces nos leva a sinalizar o ocorrido ou a trasladar o ferido a un lugar seguro. O traslado só se fará se fose necesario.
2. Avisar: a outras persoas ou equipos especializados para que poidan vir á nosa axuda, se cremos que é necesario. Trátase do coñecido SOS.
3. Socorrer: o accidentado, aplicando técnicas específicas de primeiros auxilios e intentando manter ou mellorar o seu estado da saúde, ata a chegada de especialistas ou do seu traslado a un centro médico.

Recomendacións ao Aplicar os Primeiros Auxilios

É conveniente que o maior número de persoas coñezan con antelación unha serie de recomendacións á hora de realizar as tarefas de socorrismo e a forma correcta de realizalas:

• Tranquilizar o accidentado, dándolle confianza, facéndolle sentir confianza e actuando con serenidade.
• Avaliar a situación, facendo unha composición do lugar dos feitos.
• Examinar o ferido, apreciando aqueles signos ou síntomas de máis gravidade.
• Avisar o antes posible o persoal sanitario, ben da propia empresa ou postos de socorro, ou ben a equipos de salvamento profesionais.
• Manter quente o accidentado.
• Non darlle de beber, evitándoo sobre todo se está inconsciente.
• Mover o accidentado só o necesario para podelo afastar dun lugar de risco.
• Acompañar a vítima durante todo o tempo que tarden en chegar os equipos sanitarios.
• Facer só o imprescindible, decatándonos de que o noso labor consiste en manter o accidentado nas mellores condicións.

Shock: Un Estado de Urxencia

É un estado no que se pode encontrar un accidentado, debido ou como consecuencia das lesións padecidas, ao deixar de funcionar correctamente o aparello circulatorio e, polo tanto, sufrir a consecuencia dun fluxo sanguíneo inadecuado.

Danos ou Lesións Máis Comúns nos Accidentes

Os danos que se poden producir na gran variedade de accidentes que se poden presentar son moi dispares. Entre estas situacións, podemos atoparnos con:

• Asfixias
• Hemorraxias
• Paradas cardíacas
• Contusións e feridas
• Queimaduras
• Fracturas

A Asfixia

É a suspensión total da función respiratoria, o que provocaría a morte. A asfixia pode ser producida por varias causas dentro do ambiente de traballo, como:

• O atragoamento
• O aprisionamento torácico
• A intoxicación por óxido de carbono
• A inmersión

Manobras en Caso de Asfixia

Se a persoa está consciente:

• Hai que deixar que, a través da tose, sexa quen de expulsar o obxecto obstrutor.
• Intentaremos limparlle a boca meténdolle o dedo índice limpo en forma de gancho.
• Non golpearemos nunca as costas, pódese introducir o obxecto aínda máis dentro.
• Se a situación persiste, axudarlle coa aplicación do método de Heimlich.

Se a persoa está inconsciente pero respira:

• Hai que colocala na posición lateral de seguridade (PLS) para previr as consecuencias dun vómito e avaliar outros danos.

Se a persoa está inconsciente e non respira:

• Colocarase en posición de decúbito supino, e abrindo as vías respiratorias mediante unha hiperextensión do pescozo, xa que ás veces a propia lingua é a causante da obstrución.
• Se a obstrución é de outros obxectos, intentaremos: limparlle a boca, colocándoa en posición de soporte vital básico (SVB), é dicir, coa cabeza ladeada, e aplicarlle a manobra de Heimlich no chan.
• Se a situación persiste, haberá que alternar este método co da respiración artificial boca a boca.

O Método de Heimlich

Consiste en efectuar unha presión na boca do estómago do accidentado tanto cara a dentro coma cara á boca. Realízase da seguinte maneira:

1. Collemos o accidentado por detrás e rodeámolo cos nosos brazos por debaixo dos seus.
2. Pechamos un puño e colocamos a parte do polgar cara ao corpo do accidentado e na parte central do ventre.
3. Posteriormente, colocamos a nosa outra man sobre este puño para oprimilo contra o ventre do accidentado.
4. Inclinámolo un pouco cara adiante para facilitar a expulsión do obxecto.
5. Faremos a presión abdominal unha serie de veces para provocar unha tose artificial ou unha presión que poida expulsar o obxecto.
6. Isto hai que facelo ata que o accidentado tusa.