Geografia eta Lurralde Antolaketa: Kontzeptu Garrantzitsuak

Geografia eta Lurralde Antolaketa: Oinarrizko Kontzeptuak

Geografia: Lurraren azterketa da, bere itxura, kontinenteak, ibaiak, herrialdeak, mendiak, aspektu fisikoak eta gizakiarekin erlazionatutako aspektuak (industria, ekonomia, demografia...) ikertzen dituen zientzia.

Mapa: Eskualde bateko edozein aldagai irudikatzen duen adierazpen grafikoa da, normalean bi dimentsioko planoan.

Paisaia: Biztanleria jakin batek sumatutako lurralde zatia da, izaera izadiak eta gizakiak eta hauen arteko harremanak sortua.

Erromako Ituna: 1957ko martxoaren 25ean sinatu zuten Alemaniako Errepublika Federalak, Frantziak, Herbehereek, Luxenburgok, Belgikak eta Italiak.

Europar Batasuna (EB): Europako 28 estatuk osatzen duten nazioz gaindiko erakundea da. 1993ko azaroaren 1ean sortu zen Maastrichteko Itunarekin.

Autonomia Erkidegoa: Espainiako antolamendu konstituzionalaren barnean dagoen lurralde-entitate bat da.

Unitate Morfoestrukturala: Lurraren barnealdeko mugimendu tektonikoen ondorioz, lurrazalaren desplazamenduak, uholdeak eta leherketak sortzen dira eta erliebearen oinarrizko xedea sortzen dute.

Mendigune Zaharra/Mazizo Zaharra: Babesak eta masai zaharrak plataformek osatzen dute, baina sedimentu-arroetan ez bezala, kuboak osatzen dituztenak, ezkutu eta masai zaharrak higaduraren gainazalak dira.

Tolestura Mendikatea: Mendikateak elkarrekin lotzen dituen mendi-multzo bat da (mendikatea baino handiagoa). Zonalde tolestuak edo tolesgarriak dira.

Arro Sedimentarioa: Arroka sedimentarioa jatorri tektonikoen lurrazaleko lurpeko eremua da eta sedimentuak pilatzen dira.

Modelatu Karstikoa: Karst, edo paisaia karstikoa, topografia mota bat da, arroka disolbagarriz (kareharriz, dolomitaz edo igeltsuz) osatua dagoena.

Klima: Klima eskualde bateko egurats edo giro-egoeren seriea da, beraz, denbora luzean neurtuak.

Eguraldia: Eguraldia atmosferako une jakin batean gertatzen da, hainbat elementu meteorologikoz definitua.

Eguraldi Mota: Bi faktore mota nagusiren arabera aldatzen da eguraldia denboran zehar.

Ekintza Gunea (Antizikloi eta Depresio edo Borraska): Antizikloia edo goi presioko gunea inguruko presio atmosferikoa baino handiagoa duen gunea da.

Aire Masa: Haizea eskala handian gas-fluxua da.

Arro Hidrografikoa: Ibai hidrologikoa, arroila edo drainatze arroa lurzoru bat dira, euriaren, elur edo izotz-uraren bidez ibaiaren, aintzirako, urtegiaren edo beste uraren bidez isurtzen dena.

Ibai Erregimena: Erregio fluviala ibai batek urtero zehar egiten duen batez besteko uraren fluxuaren portaera da.

Landaredi Potentziala: Leku batean berez sor daitezkeen landaredi teorikoa, kanpoko eragin nahastailerik gertatzen ez bada.

Baliabide Naturalak: Baliabide naturalak, naturan daude eta baliabide kontsidera daitezkeen elementuen multzoa da.

Arrisku Naturala: Munduaren arlo garrantzitsuak arrisku naturalak dira.