Galicia no Primeiro Terzo do Século XX: Cultura, Lingua e Movementos Sociais

Eventos Clave na Historia de Galicia (1900-1936)

• 1906: Fúndase a Real Academia Galega.
• 1916: Créase a primeira Irmandade da Fala na Coruña.
  • Fundada por Antón Villar Ponte para promover a lingua e cultura galega.
  • Os seus obxectivos eran: a cooficialidade entre o castelán e o galego como linguas, a autonomía integral para Galicia, o ingreso na Liga das Nacións e a igualdade entre muller e home.
• 1918: Comeza o movemento nacionalista.
• 1920: Nace o Grupo Nós (formado por Risco, Cuevillas, Pedrayo e Castelao).
• 1923: Fúndase o Seminario de Estudos Galegos.
  • Formado por profesores e estudantes da Universidade de Santiago de Compostela que pertencían ás Irmandades.
  • Os seus obxectivos eran a investigación do patrimonio cultural galego e o uso do galego nese ámbito. Organizábanse en grupos de estudo.
• 1926: Remata o sistema foral.
  • Desde principios do século existía un movemento de reivindicación por parte do campesiñado galego, denominado o agrarismo.
  • Demandaban mellores condicións de vida para os labregos e a eliminación do sistema foral medieval, algo que conseguiron en 1926.
• 1931: Nace o Partido Galeguista (e as Irmandades disólvense).
  • Foi o primeiro partido nacionalista galego, e o seu obxectivo foi que Galicia obtivese unha maior autonomía (aínda que dentro do partido tamén había opinións federais). Para iso, elaboraron un Estatuto de Autonomía.
• 1936: Preséntase o Estatuto de Autonomía galego, pero estoupa a Guerra Civil.

Léxico de Viaxes e Escapadas

• Data de saída/regreso: Día no que o voo parte do aeroporto ou volve.
• Hora de embarque: Hora do día no que os pasaxeiros dun voo determinado entran no avión.
• Mostrador de facturación: Mostrador do aeroporto no que se revisa a equipaxe.
• Equipaxe: Vultos que un pasaxeiro leva cando viaxa.
• Cinta mecánica: Cinta que se move automaticamente e que transporta persoas ou equipaxes.
• Pasarela de acceso: Pasarela pola que se embarca no avión.
• Voo adiado/en hora: Voo que chega despois da hora marcada ou que chega na hora prevista.
• Voo con transbordo/directo: Voo que, antes do seu destino previsto, fai unha parada temporal noutro aeroporto ou que vai directo ao seu destino sen paradas.
• Pasaxeiros: Persoas que son transportadas nunha viaxe.
• Categoría turista/primeira: Servizos de baixa calidade que se teñen no avión por pagar menos (como menos espazo) ou, se se paga máis, mellores servizos (como comida e máis espazo no avión).

Tipos de Escapadas

• Escapada romántica
• Escapada enolóxica
• Escapada gastronómica
• Escapada activa

Obras de Ramón Cabanillas Enríquez

Liñas Temáticas

• Liña cívica
• Poesía lírica
• Liña costumista
• Liña intimista
• Rosalía (influencia ou temática)
• Características modernistas (S. XX)

Obras por Orde Cronolóxica

• No desterro (1912) - Poesía lírica. A súa primeira obra.
• Vento mareiro (1915) - Poesía lírica (cívica). Dela sacouse o himno da acción galega. Triple temática. Foi publicada na Habana.
• Na terra asoballada (1917) - Poesía lírica (cívica). Representa a voz do agrarismo.
• A man de Santiña (1921) - Teatro. Comedia amorosa. Usouse para estrear o Conservatorio. Foi petición de Antón Villar Ponte.
• O bendito San Amaro (1925) - Poesía narrativa. Narra a historia dun personaxe lendario do Salnés (o seu pobo natal).
• O Mariscal (1926) - Teatro. Un drama centrado en Pardo de Cela.
• Na noite estrelada (1926) - Poesía narrativa. Dividida en 3 partes, compara a antiga materia de Britania co galeguismo da época. Serve para espallar as ideas do nacionalismo.
• A rosa de cen follas (1927) - Poesía lírica (intimista). Lírica moi persoal e amorosa, pertence á súa liña intimista.
• Versos de alleas terras e tempos idos (1955) - Poesía lírica. Recompilación de traducións de poemas doutros países e lugares e de épocas anteriores.
• Antífona da cantiga (1957) - Poesía lírica. Recompilación de cantigas populares galegas. Non era común en Cabanillas.
• Samos (1958) - Poesía narrativa. Narra a vida de Cabanillas no mosteiro do Salnés.

Lingua e Sociedade en Galicia: 1916-1936

Aspectos Negativos

• Prexuízos: O analfabetismo da poboación comezaba a xeneralizarse.
• Industrialización castelá: Moitos empresarios doutras zonas de España levantaban industrias.
• Urbanismo: O movemento de poboación á cidade castelanizou a xente.
• O galego non tiña recoñecemento a nivel legal, comercial e da igrexa.

Aspectos Positivos

• Fundación do SEG por parte das Irmandades da Fala.
• Proceso normalizador: Publicáronse moitas revistas (A Nosa Terra, Nós...) e creáronse editoriais (Nós, Lar, Céltiga...).
• Fomentouse o teatro: ampliáronse os xéneros literarios e creouse o Conservatorio.
• Consolidouse a prosa polo Grupo Nós: tanto prosa literaria (novela) como científica (ensaios).
• Aparecen distintos discursos políticos, reunións de intelectuais, sermóns...
• Creación de plans pedagóxicos: métodos de lectura, entrevistas infantís, axudas ao neno galego...
• Normalización co Estatuto de Autonomía: no que o galego aparecía como lingua cooficial e era obrigatoria a ensinanza da lingua galega.

As Irmandades da Fala

Que son e quen as forman?

As Irmandades da Fala están formadas por intelectuais galeguistas.

Ano e Lugar de Fundación

1916 na Coruña.

Fundadores, Líder e Compoñentes

Os fundadores foron os dous irmáns Villar Ponte, pero o seu líder era Antón Villar Ponte. A ela pertencían algunhas figuras como: Luís Peña Novo, Lois Porteiro Garea, Castelao, Cabanillas...

Finalidade

A súa finalidade foi que Galicia recuperase a súa identidade propia, tanto cultural como politicamente.

Revistas e Editoriais

• Revistas: A Nosa Terra, Nós...
• Editoriais: Céltiga, Lar, Nós...

Logros Culturais

• Publicacións como: A Nosa Escola (1917), Os Nosos Problemas Educativos (1919), Plan Pedagóxico para a Galeguización das Escolas (1927), As Roladas (1922), Método de Lectura en Galego (1932).
• Creación do SEG.