Figuras Clave da Literatura Galega do Século XX: Ferreiro, Novoneyra e María

Traxectorias e Obras de Poetas Galegos Fundamentais

Celso Emilio Ferreiro (1912-1979)

Naceu en **Celanova** no 1912 nunha familia vencellada ao **galleguismo**. Durante a guerra foi recrutado forzoso. A guerra e as súas consecuencias converteranse en protagonistas dos seus versos.

Traxectoria Vital e Política

• No 1937, en Celanova, estivo encarcerado no Mosteiro. Esta experiencia expresarase no poemario Longa noite de pedra.
• Tras a guerra reside en Pontevedra e Vigo. Participa en diversas empresas culturais e publica as súas primeiras obras.
• Participa na Fundación da **UPG** (Unión do Povo Galego).
• En 1966 emigra a **Venezuela**. A súa opinión idealizada da emigración cambia por completo ao enfrontarse cos dirixentes das sociedades galegas, aos que considera persoas desleigadas que esqueceron a súa orixe.
• En 1973 regresa de América e instálase en Madrid, onde exerce como xornalista e dirixe a Cátedra de Lingua e Literatura do Ateneo.
• Desenvolve ademais unha notable actividade literaria e política. Falece en Vigo en 1979.

A súa Obra Poética

É o poeta máis destacado da súa xeración. Recuperan en Galicia a **poesía social**.

A súa poesía diferénciase en tres grandes liñas temáticas:

1. Poesía social: Denuncia inxustizas sociais e expresa a solidariedade cos oprimidos.
2. Poesía intimista: Expresa o seu desacougo existencial, evoca nostálxicamente a súa terra natal, reflexiona sobre a fugacidade da vida, o amor, etc.
3. Poesía satírica: Denuncia a mesquindade humana cun ton crítico, cheo de humor e sarcasmo.

Escribe os seus versos nunha lingua **coloquial e popular**. A súa poesía caracterízase pola presenza de **metáforas e imaxes simbólicas**, organizadas en:

• Elementos positivos: Son termos referidos á claridade que representan esperanza, liberdade e xustiza.
• Elementos negativos: Son termos referidos á escuridade, a espazos pechados e profundos e á **pedra**. Aluden á ditadura franquista e expresan medo, rabia e impotencia.

Tamén escribiu prosa: A fronteira infinda e A taberna do galo.

Uxío Novoneyra (1935-1999)

Naceu en **Parada de Moreda**, no **Courel**. Estudou en Madrid e alí entrou en contacto co grupo poético **Brais Pinto**. Traballou en radio e televisión e publicou o seu primeiro libro Os Eidos. Morre en Compostela en 1999.

Características e Temas

Coñecido como o **poeta do Courel**, destaca pola súa **poesía paisaxística** na que presenta as súas montañas do Courel e expresa a súa compenetración e fusión coa natureza.

Cultivou tamén:

• A **poesía social** no libro Do Courel a Compostela e en poemas como 'Vietnam canto' ou 'Letanía de Galicia'.
• A **poesía amorosa**: Muller pra lonxe.

As características da súa poesía son:

• A importancia dos **efectos fónicos** (aliteracións, onomatopeias).
• Versos breves e sinxelos.

Entre as súas obras destacan: Os Eidos, Do Courel a Compostela, Poemas caligráficos e Muller pra lonxe.

Manuel María (1926-2004)

Naceu en **Terra Chá luguesa** e viviu parte da súa mocidade en Lugo. Estudou en Santiago e, despois de moitos anos como procurador en Monforte, trasladouse á Coruña, onde falece.

Produción Literaria

Ten unha obra moi extensa e variada, con máis de 40 títulos. Combina tres liñas temáticas:

1. Paisaxística: Centrada na **Terra Chá**.
2. Poesía social: Na que amosa o seu compromiso político dende a satírica e a ironía.
3. Poesía intimista e amorosa.

Entre as súas obras destacan Terra Cha, Muiñeiro de bretemas e Morrendo a cada intre.