Figuras Clave da Literatura Galega do Século XX: Castelao, Otero Pedrayo e Outros

Figuras Clave da Literatura Galega do Século XX

Daniel Rodríguez Castelao

Colaborou activamente no Grupo Nós. Aínda que hai moitas características que afastan a Castelao do elitismo dos escritores ourensáns, sempre mantivo un sincero compromiso coas clases populares e a súa temática estaba centrada na vida do pobo. Foi, xunto con Rosalía de Castro, o gran descubridor da dignidade do paisano galego.

Nel conflúen dúas facetas: a de escritor e a de debuxante. Unha obra plástica destacada foi Cousas da vida. Outra característica é o uso do humor, que vai vencellado a unha intención moral.

Castelao é esencialmente un narrador. Apréciase nas súas obras un marcado lirismo que ás veces o aproxima á poesía. Os seus textos narrativos están dominados polo sintetismo e prefire as estruturas breves.

As súas creacións máis populares inclúen:

• Cousas (1929): Unha colección de 44 pezas acompañadas dunha ilustración.
• Retrincos (1934): De carácter autobiográfico.
• Un ollo de vidro. Memorias dun esquelete (1922): Un retrato satírico da sociedade galega da época.
• Os dous de sempre: A súa única novela, con capítulos breves que xiran arredor de Pedriño e Rañolas.

As publicacións máis destacadas despois da Guerra Civil son a obra teatral Os vellos non deben namorarse (1943) e o ensaio Sempre en Galiza (1944).

Ramón Otero Pedrayo

Foi o autor máis prolífico da súa época e posúe unha das obras máis amplas da literatura galega. O seu estilo é complexo, de sintaxe exuberante e barroca. Foi o primeiro novelista galego e o creador da nosa prosa literaria moderna.

Iniciouse con tres relatos breves, nos que trata temas como: a identificación coa terra, o protagonismo da figura do fidalgo e a evolución da conciencia galega.

As súas novelas pódense clasificar en dous grupos:

• Obras realistas: Como Os camiños da vida (1928), na que reconstrúe a transformación vivida pola sociedade galega durante o século XIX, desde a Desamortización de Mendizábal ata a Revolución de 1868.
• Novelas culturais: Céntranse no tema da evolución da conciencia galega, como Arredor de si (1930).

A súa obra ensaística é moi ampla e variada, incluíndo ensaios sobre a cultura galega e estudos sobre historia e xeografía.

Outros escritores

Florentino López Cuevillas

Prehistoriador do Grupo Nós. Dedicouse ás tarefas investigadoras e cultivou a prosa e o ensaio literario. Escribiu Prosas galegas (1962), que reúne textos literarios e estudos nos que explica as principais características da cultura galega. A prosa de Cuevillas caracterízase pola riqueza léxica, a expresividade sintáctica e a descrición da paisaxe impresionista.

Rafael Dieste

Autor contemporáneo que non pertenceu ao Grupo Nós. Escribiu Dos arquivos do trasno (1926), obra que reúne 20 relatos sobre temas como a ausencia, o regreso, a ilusión, a emigración e a morte.