Hori ezin dute horrela egin, honela baizik
Enviado por Chuletator online y clasificado en Otras lenguas extranjeras
Escrito el en vasco con un tamaño de 24,88 KB
PERPAUS KONPLETIBOAK:
Responden a una pregunta.
Menderagailuak:
-(e)la, -(e)nik, -t(z)eak, -t(z)eari, .T(z)eko
EJEMPLO:
Nik badakit bihar etorriko dela. > 33Zer dakit?
Etorriko zela uste nuen.
> Zer uste nuen?
Noiz -(e)la eta noiz -(e)nik?
Cuando es negativa se usa -(e)nik
ZEHAR GALDERA:
3También responden a qué
Menderagailuak:
-(e)n, -ea..., -n, -n ala ez
EJEMPLO:
ZER esan du?
ZER jakin nahi du?
ERLATIBOZKO PERPAUSAK:
Menderagailuak:
-(e)n, -tako (-dako), -(r)iko
EJEMPLO:
Saltzailea etxera etorri da. Saltzailea bizarduna da.
Erlatibozkoa:
Etxera etorri den saltzailea bizarduna da.
JUNTADURAZKO PERPAUSAK:
3Hay dos tipos:
1. JUNTAGAILUZ EGINDAKO JUNTADURAK
Bihar Jaimeren etxera joango naiz, eta
CD batzuk uzteko eskatu diot.
2. ALBORAKUNTZAZ EGONDAKOAK
Nahiz lagunekin nahiz lehengusuekin, Josu gaur kalera irtengo gara.
33
3h
2233dd
322
8
JUNTAGAILUZ EGINDAKOAK
3Tres tipos:
Emendiozkoak:
· Representan una unión
· Lo que los une:
ETA
· Los forman componentes del mismo nivel.
· Ejemplo: Goiz jaiki naiz, ETA sukaldera joan naiz.
Hautakariak:
· Se juntan las elecciones de ambas frases
· Juntagailuak:
edo, edota, ala, nahiz eta zein.
Aurkariak:
· Sirven para elegir cosas contrarias
· Juntagailuak:
Baina, baizik, baino, ezpada
ALBORAKUNTZAZ EGINDAKOAK
3· Se ponen una frase al lado de la otra. No se usan conectores.
· A veces se usan repeticiones:
Bai...Bai..., ez...Ez..
3d
··d
t
LEXIKO
Triste/hits/goibel =triste Inauteria/aratusteak= carnaval
Hurko/ondokoa=proximo, cercano Indaba/babarrun= alubia
Lehorte/sikate/idorte=sequia Intziri/auhen/aiene= suspiro
Ihardetsi/erantzun=contestar, responder Ipurterre / erretxin=resina
Imintzioka/keinuka=gesticulandoJausi / erori= caer, caerse
Jesarri/eseri/apatx egin = sentarse Kemen/gogo = fuerza
Agudo/azkar/laster/fite =rápido Lerde/adur = bebe
Jin/etorri = venir Une/aldi/lipar = momento
Koldartu/kikildu/adoregabetu = acobardarse Magal/altzo = regazo
Kebide/ tximinia = chimenea Izara/mihise/maindire = sabana
EZAERA ZAHARRAK
Asko badut asko beharko du
Zenbat eta gehiago eduki, orduan eta gehiago nahi izaten dugu.
Asko balio du indarra gehiago buru azkarra
Pentsatzea garrantzitsuagoa da indarra baino
Beha lehenik mintza azkenik
Hitz egin aurretik, aztertu egoera eta pentsatu
Besteen etxean gobernatzea erraz berean ezin
Norberaren gauzak gobernatzen ez jaki, eta nola egin behar diren besteri esaten dabilenaz esaten da.
Eder edo eutsi zein begi ikusi
Batentzat eder edo itsusiz dena baliteke, besterentzat kontrakoa balitz
Mando merkea hiretzat dut nekea
Zenbait erraz edo merke lortzeko gerara lan gehiago izan dezake.
Xinaurriarentzat ihintza uholde.
Batentzat txikia edo garrantzi gutxitako dena bestekorentzat handia edo garrantzitsua izan daiteke
Zakurrak leku guztietan hanka-hutsik
Beste lekuez hobeak direla pentsatu harren leku guztietan arazoak daude
Txapela buruan eta ibili munduan.
Ibili munduan zehar non eta zelakoa zaren erakutsi zure jatorriez harra sentituz
Hobea onaren etsai.
Eutsi daukagunari, hobearen bila joateak kalte ekar dezake.
LEXIKO DEL CUENTO
Bibaka eta goraka: Biba! Gora! EsatenBiharamunean:
Beharginak:langileak
Malkurtsu: aldapa duela
Susmo txarra hartu: sospechar
Gaineratu: gehitu ( añadir )
Horra hor: ¡he ahi!
Vedette: personafamosa / concida
Ke-ahokadatxo: ahobete ke.
Bete-betean: oso osorik.
Makalak: beldurtiak, koldarra (cobarde)
Bideari ekin: bidean jarraitu
Trakatan-trakatan: onomatopeilla del movimiento del caballo
Mizpirazko xaboia:mizpira (nispero )
Arian-arian: apurka apurka
Atxikita: lotuta
Mailadian:escailera
Ezetz asmatu : a que no adivinas...
Bitxia : kuriosoa
Garraztu : zakartu, laztu
Ilundu : goibledu, tristetu
Asmoak : usteak, gogoa
Belaunikatu : arrodillarse
Banan-banan: de uno en uno
Jainkoa ematen dut: jainkoa naizela pentsatu ahal du
Asaldatuta: alterada
Askatu berri: orain gutxi askatuta.
Mendirik mendi: mendiz mendi
Ostetik: atzetik
Gaixoek: koitaduek (desgraciados)
Hura bai ezustea: Menuda sorpresa!
Behingoz: de una vez
Isil- misilka: ezkutuan
Tutu: tubo
Erretolikak:¨rollo¨
Araoekin: konjurio
Porrot: fracaso
Aitzitik: por el contrario
Bete ezean: ez bada betetzen
Lur-jausi: corrimiento de tierras
Jendetza: jende asko
Algaraka: oihuka
Bienbitartean: bitartean
Iruzurti hutsa: zintzoa ez dena
Zegoeneko: jadanik
Mugaldea: cerca de la frontera
Bide batez: bidenabar
-ren bat: algún
Iragartzen: anuntziatzen
3
-tzeari ekin: -tzen hasi
Abegi: ongi etorri
Kortan: ikuiluan, abereak gordetzeko lekua (establo)
Erromes: peregrino
Adats: melena
Bidegile: ibiltari (viajero)
Ziztrin: miserable
Zakutoa: zorro
Aldean hartu: tomar consigo
Bidea ematen: ahala eman
Zakur nazkagarria: bellaco
Plantak egin: itxurak egin
Usta: fusta
Bortizki: indar handiz
Indarberritzeko: indarra hartzeko
Neurriz gaineko: ezin dela neurtu
Jakinmina: jakin-nahi
Izpi: rayo
Arrapaladan: a galope
Amen batean: oso-oso arin
Zolia: entzuten dela
Aldean. Llevar encima
Jaurti: bota
Leherketa: explosión
Gizontzarrak: gizon handiak
Ondo jaso ere: ...Y bien que lo entendieron
CAPITULO 5
Kamelotetik ateratzen da elizendarekin batean lapurtzen zaiatzen dira baina jon pipa batekin defendatsen da. Galtelara iristsi sartu eta Jonek margona izeneko emakume bat ezagutzen du berelaguna izan nahi zuena eta bere laguna izatearen truke jon ezkatzen dio giltzapeludo guztiak askatzeko. Eta hori egin zuen Jon oso pozik zegoen eta askotu guztiek eskemak eman zizkioten Johni eta solbotzalea deitzen nioten. Azkenean goizean zaldiz inlehen dino gaztelutik.
CAPITULO 6
Herriz herri ibili zinen, iturri magilara joaten zen jende askonekin lopo egin zuten, iturria funtxionatzen ez zuela ikusi zuten edo Jonhek bere mogiaielin balerearekin kanpoaldiko zuela esan zuen. Orduan iturria konpondu behar izan aurreko gauean, Jonh hurbildu eta iturriaren arazoa zein zen ikusi nuen. Hurrengo egunean hitz batzuk esan nituen bere mafie egiten ari zela pentsarazteko edo elisenaren laguntzari esker, iturriak funtzionatzen zuen. Horregatik mundu guztiak uste nuen Merlin jada ez zela alia baizik Jonh.
CAPITULO 7
Eeisando eta John denbora asko ibili ziren horregatik John nekayzen hasi zen. Eta bururatu zitzaion oporrak hartzea honetarako Camelote itzulu zinen baino comelotan Erregea Johnen zain zegoen , erregea Lontatu zion Jonhi nahi zuela erresumal bidaiatzo bat egin bere menekoak nola bizi diren jakiteko. Eta John esan zion mozarrazen bada hobe. Eta hau egin zuten bidaian zehar zaldun bi joaten ari ziren eta erregea ez zion eman bidea erregeak hori inoiz ez zuelako egiten. Eta hauek ahiulatu zioten. Gero beste zaldun bat hurbildu eta ustorekin John eman zuen. Erregea Lontunatzen da jende asko triste bizi zirela eta gutxi ondo eta eroso.
CAPITULO 8
Erregea ez zuen ondo ulertzen Johnek hondatzen ari zuena. Erregea bat batean galdetzen dio Johni ea zer daraman kontu handian . John esan zion dinomite zela, erregea ez nekien zer zen horregatik hasi zen galdetzen. John esan zion egan egiteko zela baino erregea galdearekin jarraitu zen. Bat batean baso ilun batean sartu zinen eta lau gizon zeuden Kasada Lolone desberdin batekin eta zaldun emoldioekin lagundu nahi zieten. Eskatu zieten daraman guztia ematea eta John dinamito hartu eta zaldunen aurka jauntzi. Zarata handi bat egon zen eta lau gizon hauek egoera penagorrian zeuden batzuk zuhaitzen ondoen artean. Erregea ametsetan zegoela pentsatzen zuen edo John esaten dio “zer egingo zenuke ni gobel “bi lagunek bedeari ekin zidan beste abentura batzuen bila.