Euskal Industriaren Egoera eta Egitura: Gakoak eta Erronkak

Euskal Industriaren Gaur Egungo Egoera

1994tik aurrera, euskal industria eraldatu eta modernizatu egin da. Politika horrek, Lisboako Estrategiaren orientabideei jarraituz, globalizazioaren erronkei eta aukera berriei aurre egin nahi die, lehiakortasuna sustatuz berrikuntzan eta ezagutzan.

Industria-ekoizpena hiru sektoretan espezializatuta dago: metalurgia eta produktu metalikoen ekoizpena; erauzte-industriak eta petrolioaren, energiaren eta uraren industriak; eta makineria eta ekipo mekanikoa. Orduan, industria-politikaren bidez ekoizpena dibertsifikatu nahi da, sektore tradizionalak berrituz eta etorkizuneko sektoreetan enpresa berrien sorrera bultzatuz.

Industria-Egitura

EAEko industria-egituran ETEak dira nagusi; I+G+Baren maila Espainiako batez bestekoa baino handiagoa da, baina Europako lehiakideena baino txikiagoa da.

ETEak: Ezaugarriak eta Erronkak

Enpresen %98a ETEak dira, gehienak sei langiletik beherakoak. ETEak aldaketen aurrean malguagoak dira eta krisi-egoerak hobeto jasaten dituzte. Baina lehiatzeko zailtasunak dituzte, finantzaketa lortzeko, berritzeko eta nazioartera zabaltzeko mugak dituztelako. Industria-politikaren helburuak:

• Enpresentzat neurri egokia lortzea, enpresa-taldeak eta enpresa-lankidetza sustatuz. Enpresa-lankidetzak tradizio handia du klusterrak sortzen 1990eko hamarkadatik, eta batez ere berrikuntzaren esparruan sustatzen da (INNOVA).
• ETEen lehiakortasuna hobetzea eta nazioartera zabaltzea erraztuz.
  • Berrikuntza INNOVA ekimenaren bidez bultzatzen da, eta ekimen horrek zenbait programa ditu: produktuak berritzeko (GAITEK), ekoizpen-metodoetan eta teknologian (INNOTEK), eta kudeaketan eta marketinean (ALDATU).
  • Nazioartera zabaltzea sustatzen da esportatzen ez duten ETEak esportaziora irekita; euskal enpresei potentzial handiko kanpoko merkatuetan ezartzeko laguntzak emanda; eta atzerriko inbertsioak erakarrita.

I+G+B Egoera

I+G+B egoera Espainiako batez bestekoa baino handiagoa da gastuari eta enpresek I+G+Bn parte-hartzeari dagokienez.

Euskal Sarearen barruan, Bizkaiko Parke Teknologikoa Zamudion kokatzen da. Horrez gain, Ortuellako parke teknologikoaren proiektua Bizkaian eta EHUren Parke Zientifikoa Leioan aipagarriak dira. Horrez gain, honako hauek daude:

• Enpresa eta Berrikuntza Zentroak, enpresa berritzaileak sustatzeko;
• Ikerketa Kooperatiboaren Zentroak, ikerketan inplikatutako eragile guztien lankidetza sustatzeko;
• Zentro Teknologikoak, enpresei transferentzia teknologikoa errazteko.

Hala ere, EBrekin alderatuta, I+G+Bn egindako gastua eta patenteen aurkezpena batez bestekoaren azpitik daude.

Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Planaren bidez, EAEk berrikuntza- eta teknologia-nukleoa izateko helburua du. Horretarako, neurri batzuk daude:

1. Gizartean eta enpresetan berrikuntzaren kultura handitzea eta IKTak gehitzea;
2. Enpresa, programa eta teknologia berritzaileak babestea;
3. Neurri handiko instalazio zientifikoak sortzea, sektore aurreratuetan inbertsioak erakartzeko helburuarekin;
4. Ikerketarako zentro teknologikoak babestea;
5. Euskal enpresek munduko berrikuntza-sareetara zabaltzea.

Eskulana eta Trebakuntza

Euskal Autonomia Erkidegoko eskulana Europako batez bestekoaren gainetik dago bigarren mailako ikasketak amaituta dituzten eta Zientzia eta Teknologia karreretan titulazioa duten pertsonei dagokienez. Hala ere, enpresen trebakuntza iraunkorra hobetu behar da, ETE ugariko langileen birziklatze profesionalaren beharragatik.

Industria-Kokapena

Eskualde mailan, industria hiru euskal hiriburuetan kokatzen da. Bilboko eta Donostiako nukleoak industria-korridore baten bidez lotuta daude, barrualdetik eta dentsitate txikiagoa duen kostako ardatz batetik. Gasteiz, berriz, bietatik bereizita dago. Probintzia mailan, Bilbo Handian, Arabako Lautadan eta Gipuzkoako eskualde askotan nabarmentzen da.