Euskal hiztegi bat

Erabakia

: ebatzia/ deliberatua,

sendo

: tinko, irmo

usaina

: kiratsa, iratsa,

aurki

: laster

izukaitzekin

: ausartekin

zain

: aiduru, itxaroten

aspaldiko

: antzinako

apala

: hotzana, xumea

inguratutako

: ondoratuko

antxeta

: kalatxoi

erdietsitako

: lortutako

bereziki

: batik bat, batez ere

gainera

: horrezaz gain

indartu

: sustatu

zailtasunak

: eragozpenak, trabak

lehen

: lehendabiziko

agertu

: atara, sortu

gailurra

: tontorra

asko

: ugari, anitz

apurtzeaz

: eteteaz

beraz

: hortaz

atmosferan

: eguratsean

eratzeko

: sortzeko

mozkin

: etekin

hala eta guztiz ere

: hala ere, dana dan, dana dala

nabarmenena

: nabariena

agortuko

: amaituko

usuena

: sarriena

kontuan

: aintzat

inoiz

: noizbait

etorkizuneko

: geroko

idatzi

: izkiriatu

aitzin

: aurretik

azpimarratu

: nabarmendu

pisutsuak

: zamatsuak

adibidez

: esaterako

burla

: iseka, trufa

zitala

: gaiztoa

temoso

: tematia, kaskagogorra

parekoekin

: mailakoekin

gailen

: nagusi, garaie, irabazle

iskanbila

: istilua, buila, matraka

korrika

: lasterka, arineketan

mantso

: lasai, apal, bare

mozkortzen

: horditzen

hitzekin

: berbekin

askok

: ugarik, anitzek

aitzitik

: ostera

egoerari

: jasoerari

toki

: leku

adibidez

: esaterako, kasu, esate baterako

murriztea

: gitxitzea

aukeratu

: hautatu

apurtu

: eten

gertatu

: jazo

ahaztuta

: ahantzia, atzendua

prezioek

: salneurriek

erraldoiarekin

: izugarriarekin

esperientzia

: eskarmentua

arriskuan

: kolokan

lortutako

: eskuratutako, ataratako

moduan

: bezala

zatirik

: atalik

alabaina

: hala ere, halere

hainbat

: zenbait

esan

: erran, adierazi

produkzioa

: ekoizpena

eten

: gelditu

bilakatuko

: bihurtuko

ustetan

: itxuraz

galanta

: handia, itzela

itzelezko

: izugarrizko

emankortasuna

: zabalkundea

bihurtu

: bilakatu

gogorra

: zaila, nekosoa

ihardutea

: aritzea

askotan

: sarritan, maiz, usu

gatazka

: liskar, iskanbila

arduratzea

: kezkatzea

baino

: baizik

baitan

: barnean

kontuan

: aintzat

goraipatzen

: goresten, laudoriotzen

arreta

: ardura

errespetua

: begirunea

zenbait

: hainbat

adibidez

: esaterako, kasu

idatzi

: izkiriatu

ospetsuak

: famatuak, entzutetsuak

oso

: guzti, zeharo

burutu

: egin, gauzatu

mikatza

: garratza, murgetza

nola

: zelan

xelebre

: bitxi, berezi

azkar

: arin

lana

: beharra

hitza

: berba

xamurtasuna

: goxotasuna

itsusiena

: motzena

baizik

: baino, besterik

ezabatu

: kendu

eskasa

: urria

harrigarria

: ikaragarria, txunditzekoa

aztarrenak

: arrastoak, aztarnak

zokoratu

: baztertu, alboratu

sorlekua

: jaioterria

izugarri

: itzelezko, sekulako, ikaragarri

lehenik

: lehendabizi

lapurtu

: ostu, ebatsi

askorentzat

: ugarirentzat

arrotz

: berezi

urruna

: urrutikoa

ereduen

: adibideen

lortu

: eskuratu

barretik

: irribarretik, irritik

barru

-barrutik: barnetik

entzun

: aditu

aspaldi

: antzina

eseri

: jesar

izkina

: ertz

begitartea

: aurpegia, bisaia

erabat

: nonbait

aldiz

: bider

esnatzeko

: iratzartzeko, itzartzeko

omen

: ohi

krudel

: gaizto

bihurtu

: bilakatu

utzi

: laga

oker

: bihur

bukatu

: amaitu

jakina

: noski, prefosta, zelan ez

laburragoak

: motzagoak

okaztagarriagoa

: nardagarriagoa, naskagarriagoa

laster

: pronto, fite, azka r

haurtzaro

: umaro

idatzi

: izkiriatu

trebea

: habila

begira

: so, beha

antza

: itxuraz, dirudienez, nonbait

errepikatzeko

: berregiteko, berriz egiteko

primeran

: ederto

arlo

: esparru, eremu

topatuko

: aurkituko, kausituko, idoroko, edirengo

inoiz

: egundo, sekula

agian

: beharbada, akaso

heldu

: ailegatu, iritsi

bilduko

: alkartuko, batuko

berriz

: atzera, barriro

mukuru

: beterik, gainezka

gurasoen

: aita-amen

musukoa

: maskara

bilakatzeko

: bihurtzeko

distantzia

: tarte

gabe

: barik

nabarituko

: antzemango, igarriko

itaun

: galdera

nahitaez

: derrigorrez, ezinbestekoan

bitxia

: berezia, nabarmena

bileran

: batzarrean

xeheagoak

: zehatzagoak

bekokia

: kopeta

lantzeko

: garatzeko

gertu

: hurbil, hur

berriz

: ordea, aldiz

gabonak

: natibitate, eguberri

erantzun

: ihardespen

traketsa

: baldarra, torpea

zabaldu

: hedatu, sakabanatu

ertzera

: muturrera

legez

: bezala, lez, moduan

agian

: beharbada

hau da

: hots, alegia

izugarria

: sekulakoa, ikaragarria, itzela

maiuskulaz

: letra larriz

gerturatu

: hurreratu, hurbildu

bizkarrean

: lepoan

kalean

: kanpoan

asetzeko

: gogobetzeko/ betetzeko

irekita

: zabalik

amaitutakoan

: bukatutakoan

sasoiko

: garaiko

aukeratzen

: hautatzen

gainontzekoek

: gainerakoek, besteek

ohiturari

: usadioari

baino

: baizik

ahaztuz

: ahantziz, atzenduz

ohizko

: betiko

prezioak

: salneurriak

laburrean

: motzean

aldiz

: bider

sortu

: zabaldu

hainbat

: zenbait

zabalik

: irekita

zeresan

: esanbehar

ezaugarriak

: bereizgarriak, nabardurak

finkatzeko

: ezartzeko

sahiestuz

: ekidinez