Euskal Autonomia Erkidegoko Erliebe-Unitate Sintesia

2unitate osatu:

1. EUSKAL MENDIAK

   Altuera moderatukoak (1500mkoa) orogenesi alpinoaren ondorioz: tolestu. Material sekundario eta tertziariokoak (kareharria)

• UR- ISURIALDEEN IPAR ALDEAN

  • Kostaldeko mendikateak:

    Higer lurmuturra eta Zumaia artean altxatutako mendiak, material tertziariokoak→ Ulia, Urgul, Igeldo, Mendizorrotz...

  • Itsasbazter aurreko mendikatea:

    Kostatik urrutiagoko mendizerrak. Mendiak garaiagoak bihurtzen dira. Kareharria nagusia= karstifikazioa fenom. arrunta. → Uzturre, Ernio, Erlo…

  • Bost hirietako mendigunea:

    Gipuzkoa eta Nafarroa artean paleozoiko materialez osatutako mendi-egiturak→ Urepele, Aiako arkaitza.

  • Erdiko ibaibideetako mendi eta haranak:

    Ibai-arteria nagusien tartean osatzen den unitate litologikoa→ Ibaizabal, Kadagoa, Murumendi, Izazpi, Irimo...

• KANTABRIAR- MEDIERRANIAR UREN MUGALERROEN MENDIKATEA:

  Atlantiko eta Mediterraneo arteko mugaleorra markatzen duen mendikatea. Euskadi ia erditik banatzen dute, bi eremu markatuz→ Aralarko mendigunea, Aratz mendizerra eta Aizkorri, Anboto.

• UREN MUGALERROEN HEGOALDEAN:

  • Lautada:

    Zadorra ibaiak zeharkatzen duen eta mendiak mugatzen duen harana.

  • Araba erdiguneko mendizerrak:

    Lautada eta Treb.arroaren artean hedatu. Kapildui (gailurrik handiena) Entzia eta Iturrieta, Gazteiz Mendiak.

  • Mendebaldeko haran eta mendizerrak:

    Kare-harrizkoa (Arkamo, Badaia, Artzena mendizerrek osatu) Omecillo, Valdegobia ibaiak. material buztintsuz osatua..

  • Trebiñoko arroa:

    Haran zabala, Tertziarioko arro sedimentarioz osatuta.

  • Hego-ekialdeko haran eta mendizerrak:

    Arabar mendia deituriko eskualdearekin bat dator→ Arboro. Mendizerraren magalean Kanpezuko Santa Kurutzeko zokogunea dago.

  • Toloño-Kantabria-Joar mendizerra:

    Araba erdiguneko eskualdeak banatzen ditu. Alde batetik→ trantsizioko ozeaniar-klima eremukoak. Bestetik→ Arabar Errioxako mediterranear-kontinental klimakoa. Kareharria (Palomares(gailurra) nabarmena)

2. EBROKO ZOKOGUNEA (Arabako errioxa): 

Toloño- Kantabriar- Joar mendizerraren eta Ebro ibaiaren artean hedatu, Ebro zokogunearen zati txiki bat da. Material tertziario eta kuaternario garaikoa. Malda bereko uharte bat duena.