Estatuaren Kontzeptua

Machiavelok 15 eta 16 mendean bizi izan zen italian, politikari filosofo eta idazle zen, bera izan zen estatuaren kontzeptua erabili zuen lehenegoa, esan zuen estatuak balio izan zuela politikoki antolatzeko gizartea.

Azaldu estatuaren ezaugarriak:

-Lurralde baten gainean boterea du estatua: Estatuaren lurralde zehatz batean boterea du bera.

-Subiranoa da: Bera baino botere handiago duten istantzia, bera botere handiena du istantzia batean.

-Estatua indarkeria legitimoki erabiltzen du: Bere lurraldeko kide guztiak biolentziatik (barrukoak zein kanpokoak) babeztu behar ditu.

-Hari dagokio ordena zaintzea.

Estatua beharrezkoa da?

Batzuk esaten dute baietz eta beste batzuk ezetz. Anarkistak(19): Ez dela beharrezkoa estatua, pentsalari nagusia Bakunin, anarkisten iritziz estatuanda herria zapaltzeko erabiltzen duten tresna, esaten dute gizakia berez hona dela (Anarkistak eta Rousseau) norabanako estatua, urkoak, albokoak egon barik kontutan harduko dute.

Bahietz esaten dutenak: Estatua guztien ongia bilatzen du eta Indarkerien monoplolioa beretzat hartzen du.

Zer da teoria kontraktualista?

Estatuaren existentzia defendatzen du eta estatua gizakion akordio baten bitartez sortzen dela.

Zer defendatzen du Stuart Mill-ek?

-Estatua gaitz bat dela baina gaitz beharrezkoa, Bizitza eta segurtasuna errazten duelako.

-Estatuagizartea antolatu behar du baina ezin da sartu bizitza pribatuetan.

Azaldu estatu motak:

•Estatu autoritario: boterea duena inolako mugarik gabe erabiltzen du bere autoritatea, estatu honetan ez dago botere banaketarik. Gorbernariak ez dira aukeratzen, ezin dira ezadostasunak adierazi.

Bi motak:

-Estatu absolutista: 14 mendean, agintari nagusia errege bat dago eta botere absolutua dauka.

-Estatu totalitario: Eremu publikoa ezezik eremu pribatua kontrolatzen du. Adb: sinesmenak komunikabidea eremu pertsonalak eredu nagusiak: nazismoa eta faszismoa.

•Zuzenbidezko estatua: Legea erregulatzen du botere osoa. Botere politikoak ezin dira arbitrarioki erabili eskubide indibidualak babesten ditu. Baina ez da nahiko ere eskubide kolektiboak babesten ditu, saiatzen da konpontzen berdintasun eza.

Estatuaren eginkizun nagusia ongizatea sustatzea da. 19 mendean

Zer da konstituzioa?

Lege gorena da non lege guztia agertzen direnak eta pertsonak garrantzitsua sinatzen da. Eta bera deskribatzen du potere eralbiltzeko prozedura.

Azaldu botereen banaketa

Botereen banaketa, Montesquieuren arabera:

-Legegilea: Legeak sortzen dutenek. Botere honek parlamentua dauka.

-Betearazlea: Legeak betetzen direla bermatzen ditu eta gobernua kontrolatzen dau.

-Judiziala: Gizartean justizia administratzeaz arduratzen den estatuko boterea da. Legea betetzen ez duene i zigorra aplikatzen dizkie. Auzitegia du botere hau.

Zein da zuzenbidezko estatua eta zuzenbidezko estatu sozialaren desberdintasuna?

Zuzenbidezko estatua: Eskubide indibidualak defendatzen ditu.

Zuzenbidezko estatu soziala: Eskubide indibidualak eta kolektiboak defendatzen ditu.

Zer da legitimitatea?

Gobernatzen duenari borondatez obeditzea da. Zerbaiten legitimazioa haren justifikazioa da. Justifikazio horrek zentzua eta onargarritasuna ematen dio. Gure herrialde legeei obeditu egiten diegunean, gure betebeharra horixe dela erabat sinetsita, estatuaren boterea justifikatuta dagoela onartzen dogu, hau da ontzat dauzkagu haren autoritatea eta legitimitatea.

Estaturen boterea zuzenena parte hartzen duten ia guztiek onartzen dute botere hori justifikatu eta legitimatu beharra, eraginkorragoa izan dadin.

Autoritatea eta botereak gauza bera da?

Autoritatea: Boterea legítimo a izatea.

Botera: Zerbait esaten zaizu egiteko, eta zu beldurrez egiten dozu. Hori da botere eukitea.

Azaldu legitimazio motak

Arrazionala: Legea du autoritatea. Adibidez demokrazion herriak sortu du legak.

Tradizionala: Betidanik gauzak modu batean egiten dira eta horrela egiten jarraitzen dira.

Karismatikoa: Pertsona batek beste bat konbentzitzeko duen gaitasuna da.

Zer da utopia?

Tomás Moro sortu izan zuen, esan nahi du ez lekua (ez lekua). Hitz Greko bat da. Ametz perfektu bat da eta heredugarria. Erreforma soziala adierazteko, Gizartean egindako:

Erreforma baloratzeko. Bidegabekeria kritikatzeko.

Gizarte egindako erreforma baloratzeko. Itxaropena emateko.

Norenak dira historiako utopia ospetsuenak?

Ospetsuena: Platonena islatzen da bere liburua errepublika deitutarikoa. Tomas Moroarena bere liburuan utopia. Kant: Betiereko bakea.

Zer dira distopiak?

Gizarte bat ispilu makabroa da. Hau da esaten dabe etorkizunean gauzak txarrak egongo direla gauzak txarrak gertatuko irela.

Zeintzuk dira distopia garrantzitsuenak?

Orwell bere liburua: 1984. Bad bury: Bere liburua: farenheit 451. Huxley bere liburua: bai mundu berria.

Definitu:

-Bakezaletasunak: Gerrek eragiten duten suntsipen eta atsekabe izugarrik aske bestelako mundu bat lortzeko itxaropena.

-Ekologismoa: Garapen tekniko eta industriala tarteko, interes ustiatzaileak ordezkatu egin du antzinateak naturan zion mirespena eta errespetua.

-Elkartasuna: Modu desinteresatuan lagundu nahi izatea da, dela kausa edo ideal baten alde, dela egoera zailetan daudenei edo gizakíak eragindakoengatik.

-Eskubide eta aukera berdintasuna: Gizaki orok, zernahi berezitasun dituela ere, bizimodu oparo eta duin bat merezi zuela eta horretarako baldintzak eduki behar dituelako uste sendoan oinarritzen da ideal hau. Eta horretarako ezinbestekoa da,azken finean, aberastasunak zuzentasunez banatzea eta aukera-berdintasuna egiaz gertatzea.