Espezie barneko harremanak

BEROTEGI EFEK: ZER DA? Klima berotzen duen prozezu natural bat da, lurraren hartu eman erradioaktiboan parte hartzen duena. Atmosferan dauden berotegi-efektuko Gasek sortzen dute, ur lurrunak, karbono dioxidoak eta metanoak. MOTAK: -Naturala: Eguzkiko argi izpi infragorriek Tmosfera igarotzen dute, eta lurreko gainazalean islatzen dira. Islatutako izpi Infragorri zati bat espaziora igarotzen da eta beste zati bat atmosferak ez dio Uzten kanporatzen. Honen ondorioz, lurra berotzen da, egokia izanik temperatura Hau bizitzarako.  Artifiziala: Gaur egun,gizon-emakumeen Ekintzek eragindako  CO2ren isurketa Masiboak, CO2a atmosferan metatzea Dakar. Horren ondorioz, eguzkiko argi izpi Infragorriak ezin dira espaziora itzuli CO2ak eragozten diotelako, argi izpiak Lurrean geratuz. Horrela, atmosferaren temperatura igotzen ari da. Gehiegizko Berotze hori berotegi-efektu artifizialak sortzen du. Egoera honek mundo Mailako ondorio garrantzitsuak emango ditu, aldaketa klimatikoa horien barnean Aurkitzn delarik.ONDORIOAK: Gaur egun baso asko Mozten ari gara, bertan eraikinak egiteko.
Horrela CO2 kopurua igotzen Da,zuhaitzak mozketagaitik murriztean CO2 ez delako erabiltzen fotosintesia Egiteko. O2ren produkzioa ikaragarri murrizten ari gara, zuhaitz gutxiago- Fotosintesi gutxiago- O2 eta CO2 gehiago. Kotxe gehiago daudenez, CO2ren Kantitatea asko igo da urteotan. Honen ondorioz, CO2 gehiago dago atmosferan Eta, izpi infragorrien espazioa igarotzea ekidituz, eta honen ondorioz lur Planetaren temperatura igoz.

EURI AZIDOA: NOLA SORTU? ERREAK EMAN. NOLA ALDATU PH BALIOAK?  Euri azidoa sortzen da aireko hezetasuna, Fabrikek askatzen duten nitrógeno oxido, sufre oxido edo sufre trioxidoarekin. ODORIOAK: Airearen oxido kutsatzaileak gizakiongan Arnasketako gaixotasunak sor ditzake, hala nola, asma edo bronkitisa. Landaredia kaltetu, nitrogenoaren finkatzaile diren mikroorganismoak suntsituz. Landareentzat beharrezkoak diren lurzoruko mantenugai batzuk pobretzen ditu, Landareak plagen aurrean ahulago bihurtuz. Itsaso eta ibaietako uraren pHa Azidotzen du, hauetan bizitza garatzea zailago bihurtuz.

KOLTANA: ZER DA? NON DAGO? Kolunbita Eta tantalina minerales osatutako mineral konposatua da. Kongon %80 australian %10 Brasil Tailandia %5. –Eroae elektriko oso ona. –Oso ondo erreflektatzzen du. –Berriztagarria da. –Korrosioari erresistentea da. Mugikorrak, Ordenagailuak…egiteko erabili.  EL NIÑO: ERAGINA PERUKO ARRANTZALEENTZAKO: Haize alisioak Hego Ameriketatik Australiara eramten du u repela,hau da, ur kantitate handia Garraiatuko du ozeano barean zehar. Egoera honek, Australian ur kantitate Handia gainera ur beroaren  eraginez Ekaitz izugarriak osatuko dira.  Haize Alisioak garraiatutako ur kantitateak eta Hego amerikan utzitako ur utsune hau, Ozeano azpialdeko urarekin berreskuratuko da. Ozeano azpialdeko urak nutriente Asko eramango du hego amerikako kostaldera. Horrela hainbeste elikagaiei esker Peruko kostan arrantza egiteko egoera bikaina sortzen da.

EGUZKI SISTEMA:  BARNEKO ETA KANPOKO PLANETAK: BARNEKOAK:  Merkurio, artizarra ,lurra eta marte. Txikiak Eta arrokatsuak, nukleo metalikodunak. Errotazio mugimendu geldoa, satélite Gutxi, batzuek bat ere ez. KANPOKOAK: jupiter, Saturno, urano, Neptuno. Oso Handiak eta arinak, gases osatuta, gasezko erraldoiak deitzen diete. Oso azkar Eman birak bere buruarekiko. Errotazio mugimendua. Satelite ugari dituzte.ASTEROIDEAK ETA KOMETAK: Asteroideak tamaina askotako Gorputz harritsuak,eguzkiaren bi gerriko osatzen dituzte. Asteroide gerrikoa, Marteren eta jupiterren asteko orbitan. Kuperren gerrikoa, neptunoren orbitatik Haratago.  KOMETAK, izotzez eta harri Zatiz osatuta, tamaina askotakoak, hirugarren gerrikoa osatzen dute, OORT hodeia. Plutonen horbitatik haratago.

SUMENDIAK:  Kraterra:  Sumendi baten ahoa edo irekidura. Gainazaldean dago eta handik magma ateratzen da. Kono bolkanikoa: Piroklastoen Eta laba koladen geruzez osatutako formazio bolkanikoa, sumendiak magma Kanporatzen duen lekuan kokatua. Tximinia: Sumendien magma ganbaratik kraterrera gidatzzen duen bidea. Ganbara: Lur azpiko Biltegia, non magma gordetzen eta metatzen den. Magma: Barne arroka urtuen multzo bat litosferaren presioa jasaten duena. Laba: Magma kraterretik ateratzen du lurrazalera. ESKALAK: Richterren eskala, zenbat energía Askatzen den adierazi. Mercalliren eskala, Jasandako suntsipenetan oinarritu.

EKOSISTEMA: Edozein ingurune, non bertako izaki bizidunak eta osagai ez Bizidunak oosatzen duten multzoa, eta beraien arteko harremanak. ….
Biozenosia edo komunitatea:
Ekosistema Bateko izaki bizidun multzoa. Biotopoa: Ekosistema Bateko osagai bizigabea. Espeziea: Elkarren antza duten organismo taldea, non, elkarren artean Ugaltzeko eta ondorengo ugalkorrak izateko gai dena. Populazioa: Lurralde jakin batean bizi diren ezpezie Bereko izaki bizidun multzoa. Habitat: Ekosistema Baten barnean populazio jakin bat bizi den ezpazio fisikoa. Txoko edo nitxo ekologikoa: Populazio jakin batek Ekosistemaren barruan, bere habitatean egiten duen funtzioa edo ohitura.

ESPEZIE ARTEKO-BARNEKO HARREMANAK:  ESPEZIEA elkarrekin ugaltzeko eta kume Emankorrak ekoizteko gai den organismo taldea da. Espezie barneko harremanak: FAMILIA ASOZIAZIOA: - Monogamia:
espezie bereko sexu Desberdineko bi kide ugaltzeko bikote bat osatzea ondorengoak izateko. –Poligamia: espezie bereko sexu bateko banako bat beste sexuko hainbat Banakorekin elkartzea. –Poliandria: eme batek ar bat baino gehiagorekin ugaldu. –Poliginia: ar bat eme bat baino gehiagorekin ugaltzea. –Matriarkala: ama taldea Haien umeekin elkar bizitzea elikatzeko eta babesteko. –Kumeena: amak eukitako Kumeak taldeak bere kabuz elikatu eta bizi. Kolonia Asoziazioa:  espezie barneko Harremana non elkartuta dauden eta guraso bera duten banakoak osatutako Elkarketa da. Asoziazio soziala: Elkarrekin eta Hierarkian bizi dira. Jarduera banaketa bat dute, bakoitzak funtzio bat Betetzen du.Asoziazio taldekoia: Aldi baterako elkarrekin bizi dira defentsarako, janaria Bilatzeko eta ez dute zertan guraso berdinekoak izan behar. Espezien arteko harremanak:  

Mutualismoa

Bata bestea Gabe bizi Daiteke ( lertxuntxoa errinozeronteari parasitoak kentzen dizkio eta bera Elikatzen da) Sinbiosia: bata bestea Gabe ezin bizi. Alga fotosintesia Egin elikagaia onddoari eman, onddoak materia ez organikoa eman fotosintesia Egiteko, ugaketaz arduratu)

Komentsalismoa

Batek bestearen hondakinez Elikatzen da, azken honek inolako eraginiik egin Gabe.

Inkilinismoa

Bata Bestearen gorputzean edo hondakinetan bizilekua lortzen du, onurarik ezta Kalterik eman Gabe ( ontza, zuhaitza)  

Parasitismoa

Banako bat beste baten Kostaz bizi da kalte eraginez baina heriotza eragin ez ( txakurra, arkakusoa) Lehia: Bi banakok baliabide mugatuagatik lehiatu. (leoiak eta hienak Janariarengatik)

Harraparitza

Banako batek beste bat hartu eta hiltzen Du (lehoi navarra eta gazela)