Eskuindarren Bi Urtekoa: Historia Politikoa 1933-1936

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el 14 de Junio de 2025 en vasco con un tamaño de 4,34 KB

Eskuindarren bi urtekoa, beltza, 1933-1936: lehendakari: Alacalá Zamora-- gobernu buru: Lerroux-- Hauteskundeen irabazle eskuina: CEDA eta radikalak-- Arrazoiak: ezkerra sakabanatua, eskuina elkarrekin, anarkosindikalistak ez aurkeztu, biurtekoaren akatsak-- CEDA: eskuindarren koalizioa, ordezkaria: Gil Robles-- lehenengo gobernuan ez parte-- Arrazoiak: ezkertiarren altxamenduaren mehatxua, ez prest-- Gobernuan: Lerroux, Gil Roblesen laguntzarekin-- Neurriak: biurtekoko erabakiak atzera bota: Sanjurjadakoak aske, nekazal erreforma bertan behera, Kataluniako estatutua indargabetu, euskal autonomi estatutuaren prozesoa eten, eskolak eraikitzeko prozesoa murriztu-- Ondorioak: jendea haserre-- Elizarekin erlazioak hobetu-- Erradikalizazioa-- Ezkerraren grebak ugaritu-- 1934an iraultza: A) Aurretikoak: alderdi politikoa: 1) Ezkerra eta eskuinean tentsioa gehitu: falangeak indarra, estatu golpeetarako mehatxuak.. ezkerra indartu 2) Katalunia: laboriaren legea debekatu, ondorioak: Madril-Katalunia harremanak okertu, ezkerreko legea kendu..

3) EH: kontzertu ekonomikoak kolokan-- Madril asmo autonomisten aurka 4) Militarrei debekua: ezin alderdietako sindikatoetako kide izan, haserrea sortu 5) Nekazarien grebagatik diputatu sozialistak atxilotu 6) Eskola erlijiosoak funtziona dezakete 7) Urrian CEDA gobernura: 3 kide sartu, haserrea gehitu B) Gertakizunak: 1) Greba urriaren 5: UGTk deitu, komunista eta anarkisten laguntzaz, nekazaririk ez 2) Asturias, urria 5-19: meategietako langileek armak hartu, 20.000 langile mobilizatu, porrota izan zen, ondorioak: 2000 hildako, 30.000 atxilotu, ejekuzioak torturak 3) Katalunian altxamenduak: Companysek Kataluniako errepublika deklaratu, gobernuak estatutua eta Generalitat deuseztatu 4) EH: Greba: PSOE, UGT, CNT, PCE, sov parte hartu, langile euskaldunak alde-- C) Amaiera: 1935: Lerrouxek urrian gobernua utzi-- Generalitateko gobernua urriko gatazkengatik kondenatu-- Fronte Popularra antolatzen hasi-- Lerrouxen ondoren gobernu berria-- Portella Valladaresen gobernua-- 1936: hauteskundeak deitu, F.P.-k irabazi--

Fronte Popularra 36ko otsaila-uztaila: presi: Azaña, gobernu buru: Casares Quiroga-- Hauteskundeetan: Fronte Popularrak irabazi, EHkoetan: Bizkaia eta Gipuzkoa: EAJk-- Araba eta Nafarroa: tradizionalista eta karlistak irabazi-- Fronte Popularraren helburuak: 1) amnistia eskuineko gobernuko biktimentzat 2) konstituzioarenganako begirunea 3) zergen erreforma 4) nekazari eta merkataritza pobreen egoera hobetzea 5) Kataluniako estatutua berrikusi 6) falangea legez kanpo utzi 7) euskal autonomia gorteetara eraman 8) militar arriskutsuak Madriletik bidali-- Apiriletik ekainera herria iraultzatik hurbil: ezkerrak: eleizak erre, grebak.. eskuinak: altxamendu militarra prestatu-- Uztailaren 17an Marokon eta 18an penintsulan altxamendu nazionala

Nazionalismoa: XIX. mendetik indartu-- ezaugarriak Espainian: Europan baino beranduago, itsasertzea, zentralismo eta nazionalismoak gora, bi etapa bereizi: kulturala: berreskurapen linguistikoa, politika: autogobernua eskatu-- Euskal nazionalismoa: XIX. mendeko Bizkaian industrializazioa-- Sabino Arana: aurretik Larramendismoa, Karlismoa eta foruzaletasuna, ondoren Postaranismoa-- Larramendismoa: XVIII. mendeko sortu, eskaera foruak-- Karlismoa, foruzaletasuna bultzatu: 36ko Bergarako besarkada, 41eko konstituzioan egokitzea eta murriztu, 76an foruak indargabetu-- Foruzaletasuna: karlistaden ondoren, elkarteak sortu ziren--

Sabino Arana 65-03: Europan nazionalismoaren aldeko borrokak-- Euskal nazionalismoaren arrazoiak: industrializazioak aldaketak ekarri, 86an foruen indargabetzea-- Pentsakera: Euzkadi nazioa da, foruak lege nazionalak dira, independentzia izateko aukera, erlijioaren garrantzia-- Egindakoa: 1890: La Abeja aldizkarian: Bizkaia por su independencia artikulua-- 1893: Larrazabalgo hitzaldia: kanpotarren aurka, jendea abertzaletuta irten-- Politika: 1894 ikurriña, 95 EAJ, 98 Bizkaian diputatu, 1903 hil-- Postaranismoa: sindikatoak sortu 1911, Euzkadi egunkaria, 1919 hauteskundeak galdu tentsioa, 1920 arte EAJn barne tentsioa, 1923 nazionalismoak elkartzeko ideia, 1930ean EAJ elkartu Bergaran, ANV/EAE sortu, autonomia estatutua lortu nahi 36an lortu.

Entradas relacionadas:

Etiquetas: