Elektroien Mogimendua: Zirkuitu Elektrikoak eta Ohmen Legea

Definizioa: Elektroien mogimendua material batetik zehar.

 Adibideak: Ordenagailua, Linterna, Mugikorra, Aspiragailua…

Korronte elektrikoa: material eroaleetan elektrikoa elektroi askeek egiten duten zirkulazioari deitzen zaio.

Zirkuitu elektrikoa: korronte elektrikoa ibili ahal izateko elementu edo operadorez osatutako multzoa da.

Zirkuitu elektrikoaren osagaiak:

Sorgailu elektrikoak:

- Elektrizitatea produzitzen duen aparatua da. Elektrizitatea produzitzen duen aparatua da.

- Adibideak: Pila, bateria, dinamoa, Adibideak: Pila, bateria, dinamoa, alternadorea…

Zirkuitu elektrikoaren osagaiak:

Eroaleak eta isotzaileak

- Eroaleak: korronte elektrikoari beren baitatik igarotzen uzten dioten materialei EROALEAK deritze. 

       - Adibidez: zilarra, kuprea, burdina, urrea, aluminioa…

- Isotzaileak: korronte elektrikoari beren baitatik bidea eragozten dioten materialei ISOLATZAILEAK deritze. 

       - Adibidez: zura, plastikoa, beira, protzelana, papera, goma…

Zirkuitu elektrikoaren osagaiak:

- Hargailuak

      - Elektrizitatea sorgailuetatik irten, eroaleetatik joan eta hargailuetara iristen iristen da beroa, higidura edo soinua bilakaraziz. Adibidez: lanparak, txirrinak, motoreak…

Kontrolerako elementuak

- Zirkuitu elektrikoetan korrontearen igaropena kontrolatzen duten osagaiak dira. Adibideak: Etengailua (zirkuitu elektrikoa ireki edo itxi dezake) eta Pultsadorea (eragiten zaion bitartean zirkuitua itxia edo irekita edukiko du).

Zirkuitu elektrikoaren osagaiak:Babeserako elementuak

- Zirkuitu elektrikoa gainkargetatik babesten dute, zirkuitulaburra gertatzen denean adibidez.

- Adibideak: fusibleak, diferentzialak eta etengailu automatikoak.

Ohmen Legea:

- Korrontearen intentsitatea (I): Eroale batetik segundo batetan igarotzen den eletrizitate kantitateari (elektroi kargari) deitzen zaio. 

  - Anperetan neurtzen da.

  - Hau neurtzeko aparatua anperemetroa deitzen da. Hau neurtzeko aparatua anperemetroa deitzen da.

- Tentsio elektrikoa (V): Pila guztiek daukate grabatuta gainean 1’5V, 4’5V, 9V…

  - V letrak Volt esan nahi du eta pilaren tentsio elektrikoa (potentzial diferentzia)

  - Korronte elektrikoa eroale batetik zirkulatzen du beronen bi muturren artean tentsio diferentzia dagoenean.

  - Zenbat eta tentsio gehiago egon pilaren borneetan, orduan eta handiagoa da korrontea.

  - Hau neurtzeko aparatua voltimetroa deitzen da. 

- Erresistentzia elektrikoa (R): korronte elektrikoak material batean zehar igarotzean duen oztopoa da.

  - Ohmetan neurtzen da.

  - Hau neurtzeko aparatua ohmetroa deitzen da. 

- Zirkuituen konexioak: SERIE

  - Lanparak bata bestearen segidan konektatu behar dira kable berarekin.

  - Lanparak bata bestearen segidan konektatuak daudenez, sorgailuaren tentsioa guztien artean banatuko da.

- Zirkuituen konexioak: PARALELO

  - Zirkuitu hauetan lanpara bakoitza sorgailutik datozen bi hariei konektatuta dago jarraian.

  - Lanpara bakoitzak zuzenean hartzen du tentsioa sorgailutik, ondorioz, lanpara bakoitzak pilaren tentsio berdina dauka.

- Zirkuituen konexioak: MISTOA

  - Lanpara batzuk seriean eta beste batzuk paraleloan jarrita daudenean ematen da.

  - Aurretik ditugun zirkuitu biak nahastatuz gero zirkuitu mistoa daukagu.