El Intruso Eleberriaren Analisia

El intruso eleberriaren pasartearen analisian,testuko hiru paragrafotan jasotako ideiarik nabarmenenak azaleratu dira:1.paragrafoan langileen bizitokiaren berri eman zen tonu ezkorrean.2.paragrafoan Aresti pertsonaia lagun hartuta meatzeetako lan-tokien eta lan-egoeraren berri ere eman zuen;halatan,hamalau orduz lan egin ondoren,meatzaria etxera itzuli,oso gutxi afaldu,eta lo egitera joaten zen.”Egun osoa emten baitzuten makinek ateratzen zituzten blokaeak apurtzen,bagonetak harritarrez betetzen,mea-biltegira eramaten eta mea-biltegitik ekarten”.Gelaxketako egoeraz ere idatzi zuen:”Gelaxka hartan airea ez zen mugitzen,eta ordu batzuk ondoren ezin zer ia arnastu.Kamainen tolesetan,egurrezko junturetan nahiz sabaiako zuloetan bizi ziren bizkarroiak ehizara ateratzen ziren”.3.paragrafoan meategien inguruan jardun zuen,eta honako bereizketa egin zuen:batetik,lurpeko meategiak,nolabaiteko trebezia behar zuela eta bestetik prestakuntzarik behar ez dutenak.Baita ere aipatzen du langileria kanpotik etortzen zela prestakuntzarik ez zelako behar,eta erraza zen haientzako ordezkoak bilatzea.testuaren amaieran hau esaten du”Zaila zen lan hark merezi zuen eskubideak eskuratzea”

El intrusoren garrantzia nabarmendu behar da.Lehenik,agertu behar da zertarako agertu zen langile mugimendua:Bizkaiko meatzeetan jarduten zuten langileen lan eta bizi baldintzak negargarriei aurre egiteko eta haien eskubideen alde egiteko.mugimendu horrek itzelezko arrakas izan zuen izan zuen Bizkaiko langileriaren artean,asko lagundu zuen leku berean hainbeste langilie pilatuta bizitzeak.Horrela,meatzarien elkarteak eratu eta ekintzak eta grebak antolatzen hasi ziren.Bigarrenik,agerian utzi behar da ideia sozialistak azkar zabadlu zirela meatzarien eta langileen artean:Facundo Perezaguak Bizakiko Agrupación Socialista sortu zuen eta mendearen bukaerarako 100.000 jarraitzaile elkartu zitzaion Ortuellako,Sestaoko eta Trapagarango meategi inguruetan batez ere.Bide horretatik,La Lucga de clases argitaratu zen1894an.Bestalde euskal sozialismo erradikalari aurre egiteko Euskal langileen Alkartasuna izeneko sindikatu abertzalea agertu zen.

testuinguru historikoari begira jarrita, aintzat hartu behar dira, bai 1865.urtetik aurrera bizkaian gertatu zeb hazkundea industrian,bai bizkaiko herrien eraldaketa.Izan ere, bizkaiko mearen ustiaketarekin eta burdinaren esportazioarekin hasi zen industriaren benetako hazkundea eta garapena.industrializazioak ekarri zuen eraldaketa ekonomikoak eragin handua izan zuen bizkaikogizartearen bizimoduan.finantza-ahalmen handiko oligarkia eratu zen, eta inguruan langileria.langileen lan-baldintzak oso kaskarrak ziren:lanaldi luzeegia, soldata txikia, istripu ugari...era berean, bizi kalitatea urria zen:etxebizitza duinik ez,higiene gutxi... ondorioz haien osasunak okerrera egin eta hilkortasun tasa handitu./langileriak bizi zuen egoera kaskar horri aurre egiteko,langileen mugimendua jaio zen bizkaian.espainikan ere laster sortu zen (1868)tik aurrera,seiurteko iraultzailearen askatasunen itzalean.hartarea,lehenengo internazionalaren eragina zabaldu zen,eta matxinadak egon ziren anarkismoaren eta sozialismoaren eraginez.dena den espainiako langile-mugimendu berri horretan askoz azkarrago hedatu zen ideologia anarkista sozialista baino,batik bat, andaluzian eta katalunian.mugimendu hori oso mugatuta egon zen hasieran:ohiartzun gutxuikoaizan zen eta jarrera geldo samarra agertu zen.langileen nazioarteko elklarteko lehen guneazk sortu ziren, eta han sortu zen bakunin-en aldeko joera zeukan espainiako eskualde federazioa.prentsa anarkista ere garatu zen.alabaina,marxisten eta amarkisten arteko zatiketa gero eta nabarmenagoa zen lne-n eta azkenean, iritzi eta teoria marxistak naguitu ziren.hori dela eta ideia matxistadunek pablo iglesias buru zutela gune sozialista eratu zuten madriden 1879an,langileen alderdi sozialista,psoe.era berean,langileen nbatasun orokorra sortu zen 1888an,joera sozialistako sindikatua.madriden asturiassen eta bizkaian zabaldu zen sozialismoa./beraz esan daiteke bizkaian ere hartu zutela langileek klase kontzientzia eta antolatzen hasi zirela.facundo perezaguak sortu zuen lehen erakunde sozialistabilbon,1886.demborak aurrera egin ahala langileen bizitza latzgatik eta lan baldintza gogorrengatik areagotu egin ziren lan-gatazkakmeategien inguruan.era berean, sozialismoa milaka langile mobilizatzeko indar politikoa bihurtu zen.horren aritik adierazi behar damanuel orbe izan zela psoeren lehen zinegotzia bilbo, 1891.giro horretan greba izan zen borrokarako tresnarik garrantzitsuena eta meatzariek 1890 egin zuten greba lehenengo aldiz.esan behar da greba saio horrek greba handien aldia ireki zuela ,1890-1919 urtera bost greba orokor antolatu ziren eta langile mobilizazioaren gunerik nagusiena bilakatu zen bizkaian,sozialismoaren ideiekin oso lotuta beti ere./ezin da aipatu gabe utzi zer gorabera egin zen 1890eko grebaren jatorrian:derrigorrezko kantinak,barrakoiak...oso greba gogorra antolatu zen eta ohiartzun handikoa,grebalariek jarrera irmoa agertu zutelako eta jabeek ez zutelakop amorerik eman.hori dela eta gobernuak armada bidali zuen,loma generala buru, eta behartu egin zituen grebalariak eta jabeak bat etortzera:lomaren hitzarmena deitu. hitzarmen horrek zenbait onura ekarri zien langileei:kantinen nahitaezkoa ezeztatu,lan orduak murriztu...baina aztertzen dihardugun artikuluak dioen bezala,lorpen horiek ez ziren bete, sozialismoak ez baitzuen behar adiuna heldutasun lortu 1911 urtera arte. horrexegatik egin zuen gora greben kopuruak hurrengo urteetan.