Diaxénese e Fosilización: Procesos Clave na Formación de Rochas Sedimentarias

Diaxénese: A Transformación dos Sedimentos en Rochas Sedimentarias

A diaxénese é o proceso de transformación dos sedimentos en rochas sedimentarias. Este fenómeno acontece no interior da codia terrestre, a profundidades de ata 10.000 metros nas concas sedimentarias, onde os axentes xeolóxicos depositan os seus sedimentos. Nestas zonas, a sedimentación vese favorecida por un afundimento progresivo do solo (subsidencia) que mantén a conca como unha depresión.

Fases da Diaxénese

1. Sedimentación en Concas Sedimentarias

Nas concas acumúlanse centos de metros de grosor de materiais en diferentes ambientes sedimentarios. Este proceso implica:

• Intensa actividade biolóxica de bacterias e organismos detritívoros que consomen osíxeno e producen dióxido de carbono.
• O medio vólvese redutor pola ausencia de osíxeno e convértese en ácido pola presenza de dióxido de carbono.

2. Compactación das Partículas

Como consecuencia da presión exercida pola acumulación de sedimentos, prodúcese unha redución do volume dos poros do sedimento e expúlsase a auga contida neles. Este paso implica:

• Perda da porosidade.
• Aumento na densidade dos materiais.

3. Cementación

A circulación de auga entre os poros provoca a precipitación de material soluble disolto nela. Estes precipitados enchen os poros e provocan a cementación da rocha. Este proceso implica:

• Consolidación de fragmentos.
• Fosilización de restos orgánicos.

4. Reaccións entre os Minerais das Rochas Sedimentarias

As novas condicións de presión e temperatura a que se ven sometidas as rochas sedimentarias orixinan distintos procesos, tales como:

• Disolución de minerais.
• Substitución duns minerais por outros de distinta composición.
• Recristalización por un aumento do tamaño dos cristais que forman a rocha.

Estas reaccións implican:

• Formación de novos minerais.
• Cambios na estrutura cristalina dos minerais.

A Fosilización: Preservación de Restos Orgánicos

A fosilización é a mineralización de restos orgánicos que estaban englobados no sedimento e pasan a formar parte das rochas.

Cambios que se Producen Durante a Fosilización

1. Mineralización de Estruturas Brandas

Este proceso implica a substitución do material orgánico orixinal por minerais, como ocorre na formación de madeira fósil ou tecidos brandos animais mineralizados.

2. Reordenación da Estrutura Molecular

Transformación da estrutura molecular orixinal noutra máis estable nas condicións de presión e temperatura da diaxénese (exemplo: resina en ámbar).

3. Substitución duns Minerais por Outros

Cambio do mineral inicial que forma o fósil por outro distinto (exemplo: o carbonato de calcio pode disolverse e ser substituído por pirita FeS₂).

4. Formación de Moldes

Disolución dos restos orgánicos mineralizados (como cunchas e ósos) ou non mineralizados (como madeira ou follas) que poden desaparecer e deixar un oco coa súa forma. Se o oco se enche con minerais ou sedimento antes de que a presión o colapse, formarase un molde do resto orgánico. Este proceso pode orixinar tanto moldes dos restos coma moldes externos e internos.