Determinismo motak eta askatasunaren kontzeptua
Enviado por Chuletator online y clasificado en Psicología y Sociología
Escrito el en vasco con un tamaño de 12,47 KB
1. Fatalismoa
Fatalismoaren ustez:
- Berdin da zein den gure destinoa (patua).
- Ezin dugu ezer egin gure patuaren (destinoaren) aurka.
- Okerra: Zerbait egin dezakegu gure patuaren (destinoaren) aurka.
Fatalismoak:
- Ez du ezer esaten gure askatasunaz.
- Zuzena: Ez garela batere askeak defendatzen du.
- Guztiz askeak bagarela defendatzen du.
2. Biologia eta Etika
Ikusi dugun bezala:
- Mitoak beti izan dira gezurrak.
- Biologiak ez dauka inolako zereginik mitoetan.
- Zuzena: Biologiak zerikusi handia badauka mitoetan.
Ekintza bat etikoa izateko:
- Egilea askea ez da izan behar.
- Egilea erantzulea izan behar da.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak egiazkoak dira.
Determinismo biologikoaren ustez:
- Biologiak ez dauka zerikusirik egiten dugunarekin.
- Ezin dugu ezer egin biologiaren aurka.
- Okerra: Zerbait egin ahal da biologiaren baldintzen aurka.
Determinismo biologikoaren arabera:
- Okerra: Gure bizitza baldintzatua dagoela defendatzen du.
- Ez garela batere askeak defendatzen du.
- Guztiz askeak bagarela defendatzen du.
Determinismo genetikoa eta biologikoa (etikan edo moralean):
- Ez dio inori kalte egin.
- Zuzena: Arriskutsua da, arraza berriak sortzeko nahiagatik.
- Ez da batere arriskutsua, teoria bat baino ez delako.
Determinismo genetikoaren ikuspuntuak:
- Ikus daitezke nazionalsozialismoan.
- Ikus daitezke Stalinismoan.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak egiazkoak dira.
3. Determinismo Psikologikoa: Sigmund Freud
Determinismo psikologikoak:
- Guztiz askeak bagarela defendatzen du.
- Ez garela batere askeak defendatzen du.
- Okerra: Gure bizitza baldintzatua dagoela defendatzen du.
Sigmund Freudek aztertu zuen:
- Hiztegia.
- Historia.
- Zuzena: Histeria.
Sigmund Freuden ustez:
- Gauza bera dira kontzientzia eta inkontzientzia.
- Zuzena: Bereizi behar dira kontzientzia eta inkontzientzia.
- Ez dago inolako kontzientziarik.
Sigmund Freuden ustez, Ediporen konplexua agertzen da:
- Aho-aroan.
- Uzki-aroan.
- Zuzena: Falo-aroan.
Sigmund Freuden ustez, pasatu behar gara garai hauetatik, ordenean:
- Falo-aroa; aho-aroa; uzki-aroa.
- Zuzena: Aho-aroa; uzki-aroa; falo-aroa.
- Uzki-aroa; aho-aroa; falo-aroa.
Sigmund Freuden ustez, Elektraren konplexuan:
- Zuzena: Neskak bere aita maite du eta ama gorrotatu.
- Mutilak bere ama maite du eta aita gorrotatu.
- Mutilak bere aita maite du eta ama gorrotatu.
Sigmund Freuden ustez, Elektraren konplexua agertzen da:
- Zuzena: Falo-aroan.
- Aho-aroan.
- Uzki-aroan.
Sigmund Freuden ustez, Ediporen konplexuan:
- Neskak bere ama gorrotatzen du eta aita maite.
- Mutilak bere aita maite du eta ama gorrotatu.
- Zuzena: Mutilak bere ama maite du eta aita gorrotatu.
Sigmund Freuden ustez, Elektraren konplexua ematen da:
- Mutilengan.
- Inorengan.
- Zuzena: Neskengan.
Sigmund Freuden ustez, Ediporen konplexua ematen da:
- Zuzena: Mutilengan.
- Inorengan.
- Neskengan.
Sigmund Freuden ustez, aho-aroak azal ditzake:
- Ezer ere ez.
- Sadismoaren kasuak.
- Okerra: Masokismoaren kasuak.
Sigmund Freuden ustez, uzki-aroak azal ditzake:
- Ezer ere ez.
- Okerra: Sadismoaren kasuak.
- Masokismoaren kasuak.
Sigmund Freuden ustez, zikirapen konplexua:
- Zuzena: Mutilek jaso egiten dute.
- Neskek jaso egiten dute.
- Inork ez du jaso egiten.
Sigmund Freuden ustez, zakilaren inbidia:
- Mutilek jaso egiten dute.
- Zuzena: Neskek jaso egiten dute.
- Inork ez du jaso egiten.
Sigmund Freuden garaira arte histerikoak ziren:
- Gaixo psikologikoak.
- Okerra: Gezurtiak baino ez.
- Gaixo fisikoak.
Sigmund Freuden ustez, gaixotasun psikikoen zergatiak:
- Ez dira aztertu behar.
- Gezurrak baino ez dira.
- Zuzena: Aurreko aroetan gainditu ez diren arazoengatik sortzen dira.
Sigmund Freudek, inkontzientziara hurbiltzeko, metodo hauek erabili zituen:
- Hipnosia, ametsak eta “nahigabeko istripuak”.
- Txisteak, nerbio-tikak eta bizitza kontatzea.
- Zuzena: Aurreko erantzun biak egiazkoak dira.
4. Askatasuna: Hezkuntza-determinismoa
Hezkuntza-determinismoak:
- Defendatzen du guztiz askeak bagarela.
- Defendatzen du ez garela batere askeak.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak gezurrak dira.
Hezkuntza-determinismoak:
- Gure bizitza psikologikoki baldintzatuta dagoela dio.
- Gure bizitza ekonomikoki baldintzatua dagoela dio.
- Zuzena: Gure bizitza hezkuntzaz baldintzatua dagoela dio.
Hezkuntza-determinismoaren arabera:
- Ezin dugu ezer egin hezkuntzaren baldintzen kontra.
- Okerra: Zerbait egin ahal dugu hezkuntzaren baldintzen kontra.
- Aurreko esaldi biak egiak dira.
Hezkuntza-determinismoaren arabera:
- Saiatzen eta okertzen ikasten dugu.
- Sariaz eta zigorrez ikasten dugu.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak egiak dira.
Hezkuntza-determinismoaren arabera:
- Irakasleak ez dauka inolako eragina gure hezkuntzan.
- Gurasoek ez daukate inolako eragina gure hezkuntzan.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak gezurrak dira.
Hezkuntza-determinismoaren arabera:
- Zuzena: Ikasten dugunak eragiten du gure izaeran.
- Ikasten dugunak ez du eragiten gure izaeran.
- Gure izaerari berdin zaio zer ikasi eta zer ez.
Hezkuntza-determinismoa defendatzen dutenek behaketak egin dituzte:
- Animaliekin.
- Haurrekin.
- Zuzena: Goiko biak egiak dira.
Behaviorismoaren ustez:
- Ezin dugu ezer egin ikasitakoaren aurka.
- Okerra: Zerbait egin daiteke ikasitakoaren aurka.
- Inoiz ez dugu ezer egiten.
Behaviorismoaren ustez:
- Zuzena: Usoak eta pertsonak antzekoak gara ikasterakoan.
- Usoak eta pertsonak guztiz desberdinak gara ikasterakoan.
- Usoek ezin dute ezer ikasi.
Hezkuntza-determinismoaren ustez:
- Zuzena: Jaiotzetik eragin daiteke norberaren izaeran.
- Ezin dugu eragin norberaren izaeran.
- Ez dugu eragin behar norberaren izaeran.
5. Askatasuna: Determinismo ekonomikoa
Determinismo ekonomikoaren arabera:
- Guztiz askeak gara.
- Ez gara batere askeak.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak gezurrak dira.
Determinismo ekonomikoaren arabera:
- Pentsamenduak determinatzen du norberaren egoera ekonomikoa.
- Zuzena: Norberaren egoera ekonomikoak determinatzen du pentsamendua.
- Aurreko biak egiak dira.
Determinismo ekonomikoak:
- Zuzena: Azpimarratzen ditu bizi-baldintza ekonomikoak.
- Azpimarratzen ditu bizi-baldintza ideologikoak.
- Aurreko biak egiak dira.
Determinismo ekonomikoaren arabera (marxismoaren arabera) gizarte guztiak pasatu behar dira etapa hauetatik (bata bestearen atzean):
- Zuzena: Komunismoa – Esklabotza – Feudalismoa – Kapitalismoa – Sozialismoa.
- Sozialismoa – Feudalismoa – Komunismoa – Esklabotza – Kapitalismoa.
- Kapitalismoa – Sozialismoa – Esklabotza – Komunismoa – Feudalismoa.
Determinismo ekonomikoaren (marxismoaren) arabera:
- Okerra: Zerbait egin ahal da egoera ekonomikoaren aurka.
- Ezin dugu ezer egin egoera ekonomikoaren aurka.
- Egoera ekonomikoa betirako eginda dago.
Determinismo ekonomikoaren (marxismoaren) arabera:
- Zuzena: Kapitalismoaren araua da gero eta diru gehiago edukitzea esku gutxienetan.
- Kapitalismoaren araua da dirua banatzea hiritar pobreen artean.
- Kapitalismoaren araua da irabazten den guztia ONG (GEE)ei ematea.
Gizarte kapitalistan (geurean):
- Zuzena: Helburua da plusbalioa lortzea, edonola.
- Helburua da elkartasuna adieraztea, edonola.
- Aurreko esaldi biak egiak dira.
Nola lortzen du kapitalak bere helburu nagusia (marxismoaren ustez)?
- Lanorduak luzatuz.
- Lanak arinago eginez.
- Zuzena: Aurreko biak egiak dira.
Marxismoaren ustez, zer etorriko da kapitalismoaren formen atzetik?
- Feudalismoa eta komunismoa.
- Zuzena: Sozialismoa eta komunismoa.
- Komunismoa eta Iraultza Frantziarra.
Plusbalioa lor daiteke:
- Lanorduak luzatuz.
- Makina berriak erosiz.
- Zuzena: Aurreko esaldi biak egiak dira.