Birusak eta bakterioak
Enviado por Chuletator online y clasificado en Psicología y Sociología
Escrito el en vasco con un tamaño de 12,08 KB
MENINGITISA
Zer daà batez ere haur eta nerabeei eragiten dien Meningeen hantura prozesua da.
Sailkapena
-Bakterianoa (%80) -Birikoa | -Mikotikoa -Parasitarioa |
Eragile ohikoenak
Jaioberritan | Haurretan | Helduetan |
-Bazilo Gram(-). %50 à E. Coli // H. Influenzae -Estreptokokoak -Besteak à S. Aureus | -H. Influenzae à %50 -N. Meningitidis -Besteak àListeria | -S. Pneumoniaeà %30 -N. Meningitidis -Bazilo gram(-) -Besteak à Listeria |
MENINGITIS BAKTERIANOA
Bakterio sortzaileakà Neisseria Meningitidis, H. Influenzae eta S. Pneumoniae.
Neisseria Meningitidis.
Bakterio mota honen 12 talde identifikatu dira,
Horietatik 5ek epidemiak sortzeko gaitasuna izanik (A, B, C, W135 eta X).
-Gaur egun, Espainian B Meningokokoaren serotipoa da ohikoena.
oLehen C Serotipoa ohikoagoa zen. Txertoaren erabilpenarekin intzidentzia gutxitu da.
-Serotipo Desberdinetarako txertoak dauden arren, EZ daude txertaketa egutegiaren barne.
Garuneko haustura irekietan edo neurokirurgia Ondoren beste estreptokoko eta estafilokokoek ere sor dezakete meningitisa.
Meningokokoaren transmisioaà Bakterioa pertsonatik pertsonara transmititzen da, arnas sekrezioen edo Eztarri/faringeko tanten bitartez. Errazago transmititzen da kontaktu estua Dagoen kasuetan (muxuak, eztula…).
Inkubatze-denboraà Bataz beste 4 egun. Baina 2-10 egun artekoa izan daiteke.
Adierazpen klinikoakà Lehen zeinuak Meningitisaz kontagiatu eta ordu batzuetatik 10 egunera bitarte agertzen dira, Kasu batzuetan hasiera oso bortitza delarik.
Hasierako Zeinuak
-Sukar oso altuak -Buru atzealdeko zefalea | -Lepoko zurruntasuna (kerning zeinua) |
Zeinu klinikoak
-Sukarra -Zefalea -Lepoaldeko zurruntasuna -Obnubilazioa, estuporea, koma -Lozorroa/logura -Agitazioa, delirioak, konbultsioak | -Botagura -Oka egitea -Fotosentsibilitatea -Meningokozemia→ exantema -Makulopapulosoa→ petekia. |
Septizemia meningokozikoaà Egoera hiper akutuetan agertu daiteke, shock septiko eta koagulazio Intrabaskular diseminatu batekin (Waterhouse-Friderichsen sindromea).
Purpura eta petekiak Azaltzen badira, sepsi meningokozikoaren aurrean gaudela pentsa daiteke. Bizi Konstanteek segituan egiten dute okerrera, gaixoa shock egoeran sartuz eta Azkenean heriotza iritsiz. Bat-bateko prozesu azkarra izaten da.
Meningitis bakterianoaren pronostikoaà Diagnostiko goiztiarra egin eta tratamendua egokia eman arren, gaixoen %5-10 hil egiten da lehen 24-48 ordu bitartean.
Meningitis Bakterianoak garuneko lesioak, gortasuna edota ikasteko ezintasuna sor ditzake Pertsonen %10-20an.
Meningitis susmoaren aurrean jarduerak
-Zeinu meningeoak behatu.
-Odol laginak eta hemokultiboak jaso (normalean gaixoen > %50 emaitza positiboa).
-LZRren aztertketa, gerrialdeko ziztada bitartez:
oGlukosaren Jeitsiera (<40mg/dl).
oProteinen Igoera (100 eta 500mg/dl bitartean).
oLeukozitoen Igoera, bereziki neutrofiloena.
oGram zelulen tindaketa eta Kultibo bakterianoa (gaixoen %80an emaitza positiboa).
-Aurretik esplorazio neurologikoa eta begi sakoneraren edo Hondoaren proba burutu.
-Kasu berezietan garuneko TACa:
oDefizit neurologiko fokala dagoenean (zentzumen konkretu Bat kaltetuta).
oKontzientzia mailaren jaitsiera esanguratsua denean.
oGaruneko HTA duela pentsatzen denean.
oDenbora gutxiko eboluzioa duten konbultsioen kasuan.
oGaixotasun tumoralaren, baskularraren edo NSZeko foko Bateko infekzioaren susmoa dagoenean.
MENINGITIS BIRIKOA
Birus sortzaileakà Enterobirusak (%50), ARN birusak eta beste birusak.
-ARN birusak (coxsackie, Echovirus eta poliobirus). Udaran gertatu ohi dira infekzioak eta gorotz-aho Bidetik transmititzen dira. Batzutan arnas jariakinen bitartez ere bai.
-Beste birusak: herpes arruntaren birusa, parotiditisaren Birusa etab.
Adierazpen klinikoak.
Meningitis birikoaren
Kasuan, klinika modu azkarrean azaltzen da.
-Sukarra (baxua edo altua) -Zefalea -Zeinu meningeoak | -Arnas aparatuko sintomak -Beherakoak -Larruazaleko exantema |
-Kontzientzi maila ez da hainbeste asaldatzen -Birus ezberdinek, klinika ezberdinak sortzen dituzte |
LZR-aren azterketa
-LZRan proteinen gehikuntza arina (<150mg/dl).
-Glukosa normala (parotiditis birusaren kasuan glukosa ↓).
-Leukozitoen (linfozitoena batez ere) hazkuntza (>20 Zelula/mm3)
-Azken diagnostikoa lortzeko: kultibo birikoa edo Konbertsio serologikoa.
ERIZAINTZA JARDUERAK MENINGITISEAN
Balorazioa
1.Elkarrizketa. Galdetu:
-Aurreko Egunetan gaixoak/familiak/ingurukoek goi arnas bideetako gaixot. Izan duen.
-Azkenaldian TCE Irekirik izan duen.
-Belarriko, Sudurreko… interbentziorik egin dioten.
-Dituen zeinu eta sintomak Noiz hasi diren eta zeintzuk diren.
-Goragale/gorakoak, Zefalea, Sukarra, ondoeza, lepoko/bizkarreko mina, petekiak, kontzientzia mailaren Aldaketak, fotofobia edota krisi konbultsiboak dituen.
2.Behaketa
-Nistagmoa Duen edo ez ikusi -Zianosia Duen edo ez | -Desorientazioa -Delirioa |
3.Esplorazioa
-Bizi Konstanteak -Esplorazio Neurologikoa -Zeinu Meningeoak | -Larruazalaren Egoera oPetekiak oLarruazalaren Tª oKolorazioa Eta izerdia. |
Froga diagnostikoak. Meningitis
Bakterianoan.
-LZR/hemokultiboa/larruazala aztertu à Bakterioaren identifikazioa egiteko.
-Gram tindaketa → Gerrialdeko Puntzioa burutu.
Tratamendua. Neurri orokorrak.
|
| ||
Tratamendua – Meningitis Bakterianoan | |||
-Antibiotikoak ahalik eta azkarren eman.
-Tratamendu antibiotikoaren iraupena germen Sortzailearen araberakoa izango da.
-Antibiotikoaz gain, Dexametasona. Honekin Meningitis Neumokozikoak eta H. Influenzae-k sortutako meningitisaren morbilitate Eta mortalitatea jaisten da.
-Garuneko HTA baztertzeko à Gerrialdeko Ziztada baino lehen TACa egin.
-Oheko burukoa 30 gradu ingurutara igota mantendu. -Gaixoaren balantze hidroelektrolitikoa mantendu.
-TA eta Tª kontrolatu -Biriketako hipobentilazioaren ondoriozko hiperkapnia Ekidin. Pazienteak ongizate klinikoa eduki arren, ATB-dosia mantentzen da. Izan ere, meningeen hantura jaistean, ATBren hesi Hematoentzerfalikoa zeharkatzeko gaitasuna ere jaitsi egiten da. | |||
Tratamendua – Meningitis Birikoan | |||
-Herpes Sinplearen ondoriozko infekzioa à Aciclovir V/IV tratamendua jarri. -Orokorrean, infekzio birikoen ttu sintomatikoa da. -Meningitisa bakteriano/birikoa den argi ez dagoenean, ATB-terapia jartzen da, badaezpada. | |||
Eboluzioa – Meningitis Bakterianoan | |||
Garuneko asaldura baskularrak sortutako defizit Neurologiko fokalak: | |||
-Tronbosia -Hemorragia -Baskulitis-a -Garuneko pareen neuropatia -Garuneko HTA handitzea | -Konbultsio fokalak eta generalizatuak -Hidrozefalia -Shock septikoa -Koagulazio intrabaskular diseminatua -Arnasketaren asaldura: distresa | ||
Pertsona helduetan, Meningitis bakterianoaren hilkortasuna %20koa da. | |||
-Gehiago ematen da Neumokoko edo Listeriagatik, Meningokokoagatik baino. -Pronostiko txarraren indikatzaileak:
| -Pronostikoa (indikatzaile gabe) txarra da kasuen %5ean. -Pronostikoa (indikatzaile 1ekin) txarra da kasuen %37an. -Pronostikoa (indikatzaile ≥2rekin) txarra da kasuen >%63an. | ||
Eboluzioa – Meningitis Birikoan | |||
Ez du konplikazio larririk edo bigarren mailako Ondoriorik sortzen. Eboluzio ezberdin Batek beste kausa batzuk baztertzera eraman beharko gaitu, nahiz eta LZRaren Azterketan ditugun emaitzek meningitisaren antzekoak izan. |
Prebentzio neurriak – Meningitis Bakterianoan |
Meningitis meningokoko eta H. Influenzae Kasuan: -Arnasketa bidezko aislamendua, tratamendua hasi berri Diren lehen 2 egunetan. -ATB-terapia eman pazientearekin kontaktua izan duten Pertsonei: etxe berdinean/instituzio itxietan bizi direnak // ATB-terapia Eman gaixoaren arnas-aparatuko jariakinekin kontaktuan egon diren osasun Profesionalei.
-ATB: Rifampicina, ciprofloxacino edo Ceftriaxona. |
Prebentzio neurriak – Meningitis Birikoan |
Birus-sortzaile ohikoena Enterobirusa izanik, Aste batez isolamendu enterikoa (aho-uzki bidea) mantenduko da. |