Behien Elikadura Beharrak: Gida Osatua

Enviado por Chuletator online y clasificado en Biología

Escrito el en vasco con un tamaño de 4,77 KB

Mantenurako Beharrak: Bizi Funtzioak Bermatzeko


Ekoizpenerako Beharrak: Produktuak Sintetizatzeko

Giharra, gantza, esnea, arraultzak, artilea, etab.


Elikagaien Arteko Oreka


Hausnarkariak: Energia-Proteinak-Zuntzak


Txerriak eta Hegaztiak: Energia-Proteinak-Bitaminak


Behien Beharrak


Ura


Behi heldua: 3,5 litro jandako materia lehor kilo bakoitzeko


Txekorra: 6,5 litro jandako materia lehor kilo bakoitzeko


Ur gehiago:
- Esnea ekoizten badu
- Zuhain lehor asko jaten badu
- Pentsu asko ematen bazaio
- Proteina ugari duen dietan


Behien Ur Beharrak


Zenbat litro ur edan beharko du 5 kilo materia lehor jaten duen behi heldu batek?


Zenbat litro ur edan beharko du 3 kilo materia lehor jaten duen txekor batek?


Behien Ur Beharrak


Behi helduak
3,5 litro x 5 kilo = 17,5 litro


Txekorrak
6,5 litro x 3 kilo = 19,5 litro


Behien Beharrak


Energia


Animalia gizentzeko, mantenurako baina energia gehiago behar du.


Estentsiboan dauden animaliak, ikuiluetan daudenak baino energia gehiago behar dute.


500Kg-ko behi batek 0,75Kcal (kilokaloria) behar du ibilitako Kilometro bakoitzeko


Behien Beharrak


Zuntza


 Jaten duen materia lehorraren %60 baino gehiago zuntzez osatuta


 Zuntz kopuruak esne-gantzaren ekoizpenean eragiten du.


Behiek zuntz erabilgarri ugaria badute:
 Errumenean ez dira pH aldaketa kaltegarriak ematen
 Errazago asetzen zaie gosea eta gero, mantsoago jaten dute pentsua


Behien Beharrak


Zuntza


Behiaren osasunerako, hobe zuhain luzeak, txikitutako zuhainak baino


Zergatik?


Behien Beharrak


Gantza


KARBOHIDRATUAK errumena GANTZAK


Pentsuei gantzak gehitzen zaizkie. Ez da komeni %5 baino gehiago.
Gantzak > %5 zelulosaren digerigarritasuna jaisten da


Behien Beharrak


Proteina

Ezinbestekoa
Bereziki:
 Hazkuntza garaian


 Ugalketarako (batez ere ernaldiaren azkeneko faseetan)


 Edoskitze-aldian


Behien Beharrak


Proteina


Kontuz bero gehiegi jasan duten siloratuekin! (kolore iluna)


%80ko proteína galera eman daiteke


Dietak energia gutxi badu proteinaren eraginkortasuna jaitsi daiteke


Behien Beharrak


Bitaminak


B eta K errumenak


A Larre freskoak, alpapak eta hirustak


Zuhain lehor asko denbora luzez A bitamina gutxi
 txekorrak gosea galdu
 neumonía hartzeko arriskua
 ikusmena galdu dezake


E Eguzkilorea, soja gabeziak:


- ugalkortasuna gutxitu
- gihar zuriaren gaixotasuna


Behien Beharrak


Mineralak


Kaltzio (Ca) eta Fosforo (P) oreka Ca=2P


Lekadunak landare gazteak


Kloroa (Cl) eta Sodioa (Na) gatza-blokeak


Behien Elikadura Beharrak


Esne eta haragi ekoizpena 3 faktoren menpe:


 Animaliaren genetika
 Ariketa eta higienea
 Elikadura


Animaliaren hazkuntza optimoa lortzeko hiruren arteko oreka


Behien Elikadura Beharrak


Mantenurako beharrak: arnastu, digeritu, tenperatura erregulatu...


0,7 UA (unitate alimentizia) eta 60 gr PD (proteína digerible) / 100Kg pisu


Unitate elikagarria proteína digerigarria


Ekoizpenerako beharrak: giharra, gantza, esnea, arraultzak, artilea, ekoizteko
Esne-behiak: 0,35 UA eta 50gr PD / esne Kg bakoitzeko

Entradas relacionadas: