Behaketa zuzena eta ez zuzena

MIKROORGANISMOA

STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE

CAMPYLOBACTER JEJUNI

CANDIDA ALBICANS

ANISAKIS SP

Izaera

Bakterio gram +

(kapsulatua, diplokokoa)

Bazilo gram -

Onddoa da, gure mikrobiotan legami moduan dago eta bere Izaera patogenoa lizuna izango da.

Nematodoa (Helmintoa)

Hertsia / oportunista

Hertsia

Hertsia

oportunista

Patogeno akzidentala

Dosia

Baxua

Altua (10^3 inguru)

Ez da ezagutzen

Larba bat nahikoa

Gaixotasuna

Pneumonia (garrantzitsu Eta ohikoena)

Beherakoak (enterokolitisa)

Candidiasi sistemikoa eta tokiko candidiasia

Anisakiasia/anisakidosia

Akutua / kronikoa

Akutua

Akutua

Akutua

Akutua, baina kronifikatu daiteke.

Mugatua / sistemikoa

Mugatua

Mugatua, digestio aparatuan. Batzutan (ez da ohikoa) Bakteriemia eman daiteke.

Sistemikoa eta tokikoa mugatua

Mugatua, digestio aparatuan (kasu gutxitan beste organo Batzuk inbaditzen ditu: gibela, birikak…)

Infekzio atea

Nasofaringea

Oro-fekala

Endegenoa edo exogenoa—>Mukosak, azala eta odola

Kanpoko hesiak

Zelula mukijaraitzaileak, eztularen eta epiglotisaren Erreflexua

Hesteetako mukosa inbaditu (enteroinbasiboa)

Gainontzeko mikriobiotaren osagaiak

Digestio hodiko mukosa

Atxikidura faktoreak

Bakterioaren mintzeko PspC adhesina eta nasofaringeko H Faktorearen arteko lotura

Muturrean duten flageloari esker, hesteetako mukosan sartu Eta atxikitu

Adhesinaren bitartez azal eta mukosei lotu, eta lektinaren Bidez epitelialern azukreei lotzen da

Hortz/hagin bat, mukosan txertatu Ahal izateko.

Inbasio faktoreak

-IgAs proteasaà gure gorputzeko IgA1 Jariatzailea apurtzen du.

-NeumolisinaàArnas epitelioko zelula Epitelialak eta fagozitikoak apurtu.

-Autolisinaàpeptidoglukanozko geruza hidrolizatu, Hedapena erraztuz.

2 toxina mota askatzen ditu: zitotonikoak (zelulek ura Galtzea eraginez) eta zitolitikoak (zelula lisatuz)

-Proteasari esker inbasioa

-Fosfolipasak mintz plasmatikoa degradatu

-Kanditoxinak zelula epitelialak suntsitu

Hortzarekin mukosa gastrointestinala inbaditzen du funtzio Mekanikoz, eta proteasa eta hialuronidasek (entzima proteolitikoak) matrize Extrazelularra inbaditzen dute.

Serin-proteasak ostalariaren entzimak inhibitzen ditu.

Ugalketa ostalarian

Zelulaz kanpoko ugalketa

Gemazioaren bidez

Ez daude bere ugal zikloaren Barnean.

Hedapen bidea

Biriketara, erdiko belarrira, sinu nasaletara. Baita Odolera ere meningitisa eraginez. Neumoniaren Kasuan biriketako albeoloetara hedatuko da gehienbat.

Berez ez da hedatuko (soilik bakteriemia egoeran)

odola

Ez da hedatzen, soilik sistemikoa den kasuetan hedatuko da Odolean zehar.

Immunitate mekanismoei ihes Egiteko bidea

Kapsulako polisakadiroek ematen dioten babesari Esker fagozitatua izatea ekiditen du.

Antigenoen eraldaketa egiten du

Duen zelula partea

Bere dimorfismoa, filamentosoa zein lebaduriformea izatea

Antigenoen eraldaketa eragiten du, antigenizitatearen Galera.

Mimetismo antigenikoa

Infekzio atean defentsa

Fagozitosia

Konplemetuaren bide osagarria eta bide nagusia.

Erantzun sistemikoa

-Th17 Immunitate erantzunaà  neutrofilo gehiago erakarriàhantura, fagozitosia.

-Th 17k ere opsoninak (IgG)-ak aktibatu, eta hauek makrofagoak erakarri, Fagozitosia eraginez.

Erantzun zelularra emango da Th17ren eskutik CDT (Cytolethal distending toxin)-ren aurka.

IL-17 Eta IL-22 jariatuko dute Th17-ek. Opsoninen Bidezko fagozitosia ere emango da.

TH1—>Onddoen garbiketa eta hantura

TH17—>Neutrofiloak erakarri, Defensinak jariatu eta hantura

TH2—> Onddoen garbiketaren aurka eta Alergia

Th₂ Linfozitoek IL-4, IL-5 eta IL-10 jariatu eta IgE erakarriko dute, eta hauek Mastozitoekin lotuta granuloma eratuko dute.

Kalte zuzena

Albeoloak zornea eta likidoz bete    à O2 difusioa gutxituta eta arnasketa mingarria + toraxeko mina.

Aurretik aipatutako toxinen bidezkoa: guruinen degradazio Eta atrofia, mukosa sortzeko gaitasun eza, enterozitoen suntsiketa, …

Hesteetako iragazkortasuna handitu.

Gorputz barnean bikoiztu eta emigratu

Kalte neurologikoak eta muskularrak

Hormonen disfuntzioa

Urdaileko mukosa zulatzean egindako kaltea.

Kalte ez zuzena

Hantura, sukarra.

Hantura mantentzeko neutrofilo gehiago erakarriko dira (IL -17ri esker)

Erantzun autoinmuneagatik, Guillam-Barré sindromea (paralisis muskularra) eman daiteke

Gehiegizko erreakzio immunitarioa Sortu, alergiak agerraraziz

Sistema immunearen ahuldura

Prostaglandinak ezin sortu

2 kalte ez zuzen:

Granulomak sortutako hanturaren eraginezko kaltea eta IgE Mailak igotzen direnez, bigarren kontaktu batean alergia sortzeko aukera.

Gordelekua

Gizakia

Odol beroko abereak (hegaztiak batez ere) eta ur kutsatua

gizakia

Itsasoko ugaztun handiak, arrainak eta zefalopodo eta Krustazeoak.

Infekzio iturria

Gizakia Eramailearen (honen nasofaringean bakterioa) arnasetik eratorritako Tantatxoak

Elikagai kutsatuak (hozkailuan denbora luzez egon direnak)

Kateterrak, gure mikrobiota bera infekzioa egotekotan

Anisakisarekin Kutsatutako arrain gordina eta itsaskia.

Transmisio mekanismoa

Aire Bideetatik, airezko trasmisioa

Elikagai bidezko zoonosia

Parenterala(odola)

Elikagaien bidezkoa, zoonosia.

Populazio gaixokorra

Umeak, edadetuak eta immunogutxituak

Populazio osoa, agerraldiak batik bat udan eta udazkenean Emanez

Gaixo inmunodeprimituak

Populazio osoa (arrain asko eta gordinik jaten dutenak)

Txertoa

Bai

Ez

ez

Ez

Prebentzioa

Txertoak:

- Helduetan: PPS

- Haurretan: PCV7

-Elikagaien higienean datza prebentzioa.

- Biosegurtasun mailak handitzea, baserrietan hasitako Animalietan

-Pasteurizazioa edo irradiazioa

- Ongi sukaldatutako jakiak jatea

-Higiene pertsonala

-garbitasuna ospitaleetan

Gaixo inmunodeprimituen kontrola

Gutxi egindako arraina, ahumatua edo gazitua ekidin.
Arrain gordina Ekidin. Eskabetxe eta kontserbak ekidin. Itsaso barnean izoztutako arraina Jan edo ultraizoztuak, parasitatua egoteko aukera gutxiago dauka.

Arraina -20ºC-tan izoztu gutxienez, 72 orduz.

60ºC baino gehiagotan sukaldatu, plantxa eta mikroondasa Ez dira nahikoak.

Arrainaren alde bentralak ekidin, eta arrain handiak Errairik gabe eskatu edo abdomena ondo garbitu.