Azterketa Medikoa: Gida Osoa eta Diagnostiko Teknikak

Anamnesia

• Datu pertsonalak.
• Kontsultara etortzeko arrazoia.
• Miaketa espezifikoari buruzko galderak.
• Sintomak (adibidez: astenia, sukarra...).
• Haurtzaroko aurrekariak.
• Aurrekari orokorrak.
• Aurrekari espezifikoak.

Antropometria

• Pisua baloratzeko balantza.
• Garaiera baloratzeko tailimetroa.
• Azalpeko tolesturak:
  • Plikometroek neurtzen dituzte, eta hauek dira:
    • Trizipitala.
    • Subeskapularra.
    • Abdominala.
    • Suprailiakoa.
• Perimetroak zinta metrikoarekin.

Miaketa Medikoa

Tresnarik Gabeko Miaketa

• Ikuskatu begiak erabiliz (larruazalaren kolorea eta itxura).
• Haztatu ukituz eta presionatuz (adibidez: sentsibilitatea).
• Auskultatu entzunez, estetokopioarekin edo ekografoarekin.
• (Adibidez: bihotza).
• Perkusionatu hatzekin kolpatuz, sortzen diren soinu desberdinak entzun. Hutsak soinu tinpanikoa ematen du, eta trinkoak soinu matea.
• Usaindu.

Tresnekin Egindako Miaketa

Irudien Bidezko Diagnostikoa

1. Erradiografiak (X izpiak): Gaixotasunen diagnostikorako prozedura ez-inbaditzailea.
2. Fluoroskopia (X izpiak + kontrastea): Kontrasteak kaltegarriak ez diren likidoak dira, eta X izpietarako gardenak diren egiturak edo ibilbideak ikustea ahalbidetzen dute. Horrela, organo ez-opakoak ikusgarri bihurtzen dira X izpiak erabiliz. Pazienteak baraualdian etorri behar du.
3. Ekografiak (soinu-uhinak):
   • Transduktoreak (mikrofono antzeko tresna bat) ultrasoinu-uhinak gorputz edo organo batera igortzen ditu.
   • Ikertu nahi den gorputzean talka egiten dute.
   • Ondoren, transduktoreak oihartzuna jasotzen du.
   • Software batek iruditan bihurtzen du. Gaur egun, sistema batzuk 3D irudiak emateko gai dira.
4. Erresonantzia magnetikoak (uhin elektromagnetikoak): Objektu baten barnealdea aztertzen da.
5. Tomografiak (3D):
   • Eskanerrak dira.
   • Irudiak sekzioka erakusten dituen teknika da. Erradiologiako teknika bat da, baina erradiografia bat baino zehatzagoa.
   • Software bidez lortzen da X izpiek igorritako 3D irudia. Ehun ez-opakoak ikusteko, kontrastea hartu behar da.

Endoskopiak

• Barrunbe organikoen barnea aztertzeko, laginak hartzeko edo sendaketak egiteko.
• Hodi huts, malgu edo artikulatu baten bidez egiten da. Teknika inbaditzailea da.
• Barnea ikusi ahal izateko, endoskopioak edo fibroskopioak argi-iturri bat du.
• Irudiak monitorean ikusi ahal izateko, berriz, sistema optikoa du (irudi horiek bideoan graba daitezke). Irudiak zuzenean hartzen dira.
• Endoskopio modernoenek ehunetako laginak, gorputz arrotzak ateratzeko eta barrunbeak neurtzeko gehigarriak dituzte.

Biopsiak

• Ehun zati bat diagnostikoa egiteko kirurgikoki ateratzean datza.
• Ehunak trokar batek egindako zuloaz baliatuz, endoskopioaren laguntzarekin eta orratz luzeen bidez hartzen dira.
• Biopsia egin ondoren, teknika histologikoen bidez tratatu ostean, horren egitura mikroskopikoa ikusten da.

Analisi Klinikoak

Helburua: patologia baten diagnostikoan laguntzea da.

Kinada Elektrikoen Neurketa

Azalaren gainean elektrodoak kokatu behar dira. Hauek aktibitate elektrikoa hartzen eta beste aparatu batzuetara bidaltzen dute, parametroen erregistroa egiteko: intentsitatea, iraupena eta maiztasuna.

Erizain Laguntzaileak Egin Beharreko Pausoak

1. Gelako tenperatura neurtu, eta aire-korronteak saihestu, segur aski, pazienteak arropa kendu beharko baitu.
2. Gela ongi argiztatuta edukitzen saiatu: zenbaitetan, lanpara gehigarria jartzea komeni izaten da.
3. Miaketa egiteko beharrezkoa den materiala eta tresneria jartzeko mahai osagarria eduki.
4. Material guztia erabiltzeko baldintza ezin hobetan dagoela ziurtatu.
5. Esku-ohea izaratxo garbiarekin estali eta pazientea estaltzeko beste bat gorde. Izaratxoa behar den bakoitzean aldatu.
6. Mahai gainean pazientearen historiala, eskaera-txartela, errezetak eta beste zenbait dokumentu ordenatuta eduki.

Miaketa Egiteko Pazientea Prestatzea

1. Azterketa egin behar zaion pazientea informatu, laguntzeko eta bere larritasuna murrizteko beharrezkoak diren azalpenak emanez.
2. Pazienteari arropa kentzeko esan, eta, beharrezkoa izanez gero, arropa kentzen lagundu.
3. Esku-ohean nola jarri behar duen adierazi, miatu behar den zona kontuan hartuta. Jarrerak birpasatuko ditugu.
4. Pazientea izaratxo batekin estali, eta miatu behar den zona bakarrik utzi agerian.
5. Miaketan zehar, medikuaren ondoan egon behar du, medikuari behar duen materiala emateko.

Miaketa bukatu ostean, pazienteari janzten eta esku-ohetik jaikitzen lagundu.