As revolucións liberais do século XIX: 1820 e 1830

O ascenso do liberalismo: Camiños e revolucións

Para o ascenso liberal, séguense dous camiños alternativos:

• Reformista: Dáse na vía minoritaria, e o mellor exemplo é **Gran Bretaña**. Outros exemplos son os **Países Baixos** ou a **Europa Nórdica**. Aquí, evoluciona de forma lenta.

• Revolucionaria: É a que se segue na maioría dos países, a máis frecuente. Proceso máis traumático, porque é rupturista, liquida o **Antigo Réxime** e pon no seu lugar o novo edificio liberal.

Revolucións de 1820

Os primeiros movementos liberais danse en **1820**. Prodúcense os primeiros intentos liberais de conseguir conquistar o poder. Adoptan a forma de conspiracións ou **pronunciamentos militares** (España). Os exércitos son os que loitan polo liberalismo porque as **guerras napoleónicas** permitiran o acceso ao exército a grupos de individuos que non procedían da antiga nobreza, senón do común. Son eles os que, neste período napoleónico, contactan coas **ideas liberais**, manifestándose pois contra os **réximes da Restauración**. Contan co apoio de grupos reducidos, non teñen grandes apoios populares. Son grupos de **intelectuais**, **universitarios**, algunhas **sociedades clandestinas**, detrás dalgúns destes movementos. Teñen en común os seus **obxectivos constitucionais** e/ou **independentistas**. Buscan superar o réxime da Restauración e instaurar réximes de carácter constitucional, en ocasións vinculados a loitas de carácter nacional. Pero máis cedo ou máis tarde, todos fracasan, con algunha intervención da **Santa Alianza**, como no caso de **España**. En **Grecia**, entre 1821 e 1829, prodúcese a loita por emanciparse. Nesta década tamén se produce a **emancipación de Latinoamérica**, con **Simón Bolívar**. Nácense neste continente **repúblicas de carácter liberal**. Pero teñen pouca **estabilidade política**.

Revolucións de 1830

En **1830** os movementos liberais volven experimentar unha segunda oleada. Presentan unha maior amplitude que as de 1820 (pioneiras), sobre todo porque nesta ocasión si contan cun elevado grao de **participación popular**. Teñen moito máis apoio. Os obxectivos seguen sendo **constitucionais** e/ou **independentistas**. En ocasións tamén aparece vinculado a un proxecto de **emancipación nacional**. Pero o punto de chegada é moi diferente, porque supón a liquidación do **Antigo Réxime** na **Europa Occidental**.

1830 en Francia

Era unha peza moi importante na engrenaxe da **Restauración**, e é unha das que cae neste ano. O monarca, **Carlos X**, sucesor de **Luís XVIII**, pretende ir máis aló na propia Restauración, a favor do Antigo Réxime. Promulga ordenanzas moi restritivas que atentan incluso á **Carta Outorgada** do seu antecesor, reafirmando algúns dos elementos básicos do Antigo Réxime. Provocan, pois, un **levantamento popular** en xullo. O 27, 28 e 29 deste mes prodúcense as coñecidas como"**Xornadas Gloriosas*". **Carlos X**, último monarca Borbón de Francia, renuncia, e ofrécese o trono a **Luís Filipe de Orleans**, coñecido como"**o rei burgués*" porque acepta ser un **monarca constitucional**. Promúlgase, pois, a **Constitución de 1830**, na que destaca a **soberanía nacional**. Ocupa o trono ata **1848**, cando unha nova revolución pon fin ao seu reinado. O seu réxime representa dunha forma moi clara os intereses da **alta burguesía**.

1830 en Bélxica

Independencia cun **modelo liberal**. Interese tamén pola **monarquía**, tendo como rei a **Leopoldo I de Bélxica**.

Italia e Alemaña

Hai tamén **movementos liberais**, pero fracasados neste momento. Debémolos vincular tamén ao **nacionalismo** na medida en que **1830** marca o inicio real dos **procesos de unificación** (**Italia** dividida en sete Estados, e **Alemaña** coa súa confederación).

1833 en España

A morte de **Fernando VII** marca o inicio definitivo do **proceso do liberalismo** con **Isabel II** (1833 – 1868). Abre a loita entre os **carlistas** (**Carlos María Isidro de Borbón**, irmán de Fernando VII). O réxime de Isabel vese necesitado de apoios e por iso, iníciase o **proceso de construción do liberalismo**.