Aro Garaikideko Gertaera eta Mugimendu Nagusiak
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,21 KB
XVI-XVII | XVIII | XIX | XX | |
---|---|---|---|---|
Ekonomia | Merkantilismoa | Fisiokrazia | Kapitalismoa | Kapitalismoa |
Gizartea | Estamentala | Estamentala | Klase Gizartea | Klase Gizartea |
Politika | Autoritario Absolutua | Parlamentarioa | Liberalismoa | Demokrazia |
Artea eta Kultura | Barrokoa | Neoklasikoa | Erromantizismoa Errealismoa |
Frantziako Iraultza
Kausak
- AEBetako Independentzia Gerraren eragina.
- Monarkia absolutua (botere banaketarik eza).
- Gizarte estamentala: talde ez-pribilegiatuak (eskubiderik gabe, betebehar guztiak).
- Ilustrazioaren eragina (askatasuna, berdintasuna, botere banaketa).
- Egoera ekonomikoa okertzen (uzta txarrak, zerga gehiago...).
Faseak
- Biltzar Konstituziogilea
- Biltzar Legegilea
- Konbentzioa
- Direktorioa (1795-1799): 1795eko Konstituzioa (sufragio zentsitarioa). Armada indartu, inbaditzaileak kanporatu. Italia eta Egipto hartu (Napoleon Bonaparteren estatu-kolpea).
- Kontsulatua
- Inperioa
XVIII. Mendeko Ilustrazioa
Bi oinarri nagusi: erlijioaren krisia eta jakintza zientifiko-teknikoa. Frantziari eragin handia izan zion.
Oinarrizko Planteamenduak
- Arrazoiaren nagusitasuna
- Metodo zientifikoa
- Erlijioari kritika
- Aurrerakuntzaren ideia
Arlo Ekonomikoan
Aurrerapenak Ingalaterran: ekoizpena gora, demografia igo.
Arlo Sozialean
Gizarte estamentala kritikatzen zuten.
Kultura Arloan
Hezkuntza guztiontzat aldarrikatzen zuten.
Arlo Politikoan
Absolutismoaren kontra zeuden.
Industria Iraultza
XVIII. mendetik aurrera, gizarte modernoaren eraldaketan zerikusia izan duten aldaketa ekonomiko eta sozialen multzoa da. Ingalaterran hasi eta Europan zehar zabaldu zen.
Oinarri Nagusiak
- Makinazioa bultzatu zen.
- Energia iturri berriak sortu ziren.
- Lan antolaketa berriak.
Kausak
- Iraultza Demografikoa (biztanleriaren hazkundea).
- Nekazaritza Iraultza (ekoizpena eta produktibitatea gora. Lurzatiak handitu ziren, labore txandakatze sistema, teknika berriak asmatu ziren, produktu berriak...).
- Garraio Iraultza (trena, lurrun-makina).
- Garapen Teknologikoa (gizakien lana makinek egingo dute).
- Kapital metaketa eta inbertsioa.
- Aldaketa Sozio-politikoa: Burgesia vs. Proletargoa.
- Lan antolaketarako sistema berriak (Taylorismoa).
- Kolonialismoa.
Proletargoa
Sortutako aberastasunaren zati txiki bat baino ez zen heltzen proletarioen eskuetara. Horregatik, ikusi dugun bezala, langilearen bizi-baldintzak oso kaskarrak ziren. Ondorioz, proletarioen artean klase ezberdinak sortu ziren. Horri aurre egiteko eta beren egoera hobetzeko borrokari ekin zioten; orduan, langile-mugimendua izenez ezagutzen dugun mugimendua sortu zen.
Langile-mugimenduaren barruan, emakume sufragistak ere nabarmendu ziren.