Antzerkia: Euskal Herriko Antzerkiaren Historia

Antzerkia: ikusi egiten den elkarrizketa eskaintzen du, gorputz espresioa erakusten du, ekintzak abian azaltzen ditu.

Tragedia, komedia, drama

Egitura:

Hasierako egoera, arazoa, ekintza(k), ondorioa, bukaerako egoera. Ekintza-batasuna: ekintza nagusia bat bakarra Leku-batasuna: beti leku berean Denbora-batasuna: aldi jakin batean.

Herri antzerkia:

Ahozko jardunean izan zuen bere jatorria, ez zaizkio batasunak betetzea eskatzen, Erdi Arotik heldu baita guganaino.

Xaribariak:

Ohiturazko komediatxoak dira, herriko gertakari eskandalagarriak hartzen dituzte, kritika soziala agertzeko modu bat zen.

Maskaradak:

Inauteri-garaian egiten dira.

Pastoralak:

Erdi Aroan dute jatorria, zerupean egindako emankizuna da, herriko jende arruntak antzezten du, ezin da musikarik eta dantzarik gabe eman. XX. mendeko euskal pertsonaia historikoak izan ohi dira gaia.

1. Hasierako desfilea
2. Hitzaurrea
3. Trajeria
4. Epilogoa

Hegoaldeko antzerkia:

Autoreak pertsona ikasiak izaten dira, beste herrietako antzerkien egituretara egokitzen diren lanak izaten direlako, aretoan antzezteio eginak dira. XVIII. mendekoak.

Pedro Ignazio Barrutia:

Armaiokoa, Gabonetako ikuskizuna: asmo didaktikoa, asmo komikoa, bizkaieraz idatzita dago.

Xabier Munibe:

Zientzietan eta arte ederretan prestakuntza ona zuen. El borracho burlado: kantak euskaraz, hitzak gaztelaniaz, gipuzkeraz idatzia.

Gerraurrea:

XIX. medeko azken urteetatik XX. mendeko Gerra Zibila bitarteko urteetan izan zen bere urrezko aroa. Eskakizun maila apaleko ikusleentzako obrak egiten dira, bizimodu lasaiaren eta gatazka arinen errepresetazioa da.

Martzelino Soroa:

Zartzuela: gaztelaniaz idatzita dago, arrakastaren ondorioz euskara hutsean idazten hasi zen. Ezer ez da festa.

Abelino Barriola:

Emakumea eszenatokira igotzea lortu zuen: Lagun txar bat.

Toribio Altzaga:

Soroaren Iriyarenan parte hartu ondoren beste obra asko idatzi zituen. Bakarrizketak, elkarrizketak, bi ekitaldikoak, hiru ekitaldikoak... Antzerki laburrean ondo moldatzea da bere meritua.

Gerraostea: Telesforo Monzón:

Menditarrak.

Piarres Lartzabal:

Ikuslearen entretenigarri izan nahi du, pertsonaia historikoen gainean egindakoak dira gaia, ikuslearen eskolatze-lan bat edo egin nahi izan baitu. Etxahun.

Hegoaldean:

Antonio Labaien, Gabriel Aresti.

Digresioak:

Gaiaren haritik joatea.