Abeltzaintza, Arrantza eta Energia Iturrien Oinarriak

Enviado por Chuletator online y clasificado en Geología

Escrito el 30 de Octubre de 2025 en vasco con un tamaño de 7,31 KB

Abeltzaintza

Lekuaren Araberako Abeltzaintza
Motak	Definizioa
Sedentarioa	Azienda ez da lekuz aldatzen janaria lortzeko (larreak eta pentsuak ditu).
Nomada	Azienda lekuz aldatzen da etengabe larreak bilatzeko.
Transhumantea	Azienda urtaroaren arabera aldatzen da (neguan haranetara eta udan mendietara).
Ezaugarriak	Estentsiboa	Intentsiboa
Ustiategiaren Tamaina	Handia: lursail ugari behar ditu.	Txikia: lursail gutxi eta txikiak.
Azienda Elikatzeko Modua	Kanpoan ibiltzen da eta larre naturaleekin elikatzen da.	Ukuiluratuta: ukuiluetan hazten da, elikadura, osasuna eta gizentzeaz arduratzen. Erdi ukuiluratuta: batzuetan larre naturalekin eta besteetan pentsuekin.
Inbertsioak	Gutxi: mekanizazio eta teknika aurreratu gutxi.	Handiak: mekanizazioa eta teknika konplexuak.
Produktibitatea	Baxua.	Altua: tenperatura, argi eta hezetasun baldintza artifizialak sortzen dira.
Produkzioaren Helmuga	Autokontsumora (garapen bideko herrialdeetan). Merkatura (herrialde garatuetan).	Merkatura.
Kokapena	Herrialde garatuetan (AEB eta Espainia) eta garapen bidekoetan (Bolivia eta Kenia).	Herrialde garatuetan (AEB eta Europaren mendebaldea).

Arrantza

Arrantzatzen den Tokiaren Araberako Motak
Ezaugarriak	Kostaldekoa	Itsasbazterrekoa	Itsas Zabalekoa
Lekua	Kostaldean.	Kostaldetik gertu.	Itsas zabalean.
Ontzien Tamaina	Ontzi txikiak.	Ontzi txiki edo ertainak.	Edukiera handiko ontziak. Faktoria-ontziak.
Teknika Motak	Artisau-metodoekin (teknika sinpleak).	Arrantzarako aparailu zehatzak.	Teknika moderno eta desberdinak (arrastea, inguraketa, etab.).
Iraupena	Ordu batzuk.	Gehienez egun bat.	Hainbat astetako eta hilabetetakoa.

Energia Berriztaezinak

Energia Iturriak	Ezaugarriak	Alde Negatiboak
Petrolioa eta Gas Naturala	Itsas hondoko organismoak deskonposatzean sortzen dira. Erregai gisa, argindarra sortzeko eta industriako lehengai gisa erabiltzen dira.	Ingurumen kalteak: atmosferaren kutsadura eta itsas isuriak. Energia-mendekotasuna.
Ikatza	Erregai fosila da, landare-hondakinak sakonera gutxiko uretan deskonposatzean sortzen da. Argindarra sortzeko, burdina eta altzairua ekoizteko eta industrian lehengai gisa erabiltzen da.	Ingurumenean eragin handia: paisaian eta kutsadura atmosferikoa.
Uranioa	Naturan dagoen elementu kimikoaren atomoen desintegraziotik energia nuklearra lortzen da. Zentral nuklearretan bero hori argindar bihurtzen da.	Hondakin erradiaktiboak sortzen ditu eta istripu nuklearren arriskua dago.

Energia Berriztagarriak

Energia Iturriak	Ezaugarriak	Alde Negatiboak
Hidraulikoa	Uraren erorketa-indarra erabiltzen du. Argindarra sortzeko erabiltzen da zentral hidroelektrikoetan.	Ibaietako biodibertsitatea galtzea.
Haize-energia (Eolikoa)	Haizea baliabide gisa erabiltzen da argindarra lortzeko. Horretarako haize-sorgailuak daude.	Paisaian eragin handia. Hegaztien hilketa.
Eguzki-energia (Solara)	Eguzkia baliabide gisa erabiltzen du argindarra lortzeko eguzki-panelen bidez. Bi mota: Termikoa (eguzkiaren beroa aprobetxatzen duena). Fotovoltaikoa (eguzkiaren argia aprobetxatzen duena).	Paisaian eragin txikia. Panelak garestiak dira.
Biomasa	Materia organikoa bero-energia bihurtuz sortzen da. Berokuntzarako, argindarra sortzeko eta erregai gisa erabili daiteke.	Erraustegien kiratsa.
Geotermikoa	Lurraren barneko beroa erabiltzen du. Erabilera ugari: etxeetako berogailuak, ura berotzeko, industriarako eta argindarra lortzeko.	Atmosferaren kutsadura.
Marea-energia (Itsas-energia)	Itsasaldien gorako eta beherako mugimendua erabiltzen du, baita uhinen indarra eta tenperatura desberdintasunak ere. Argindarra lortzeko erabiltzen da bereziki.	Azpiegitura garestiak izatea. Paisaian eragina.

Entradas relacionadas:

Etiquetas:

geografia ekonomikoa lehen sektorea abeltzaintza energia berriztaezinak energia berriztagarriak arrantza