1891ko legea

9-ESTATU FRANKISTAREN SORRERA

1939an francok amaitutzat eman zuen gerra zibila. Hortik botere absolutua eta diktadura ezarri zuen, frankismoa, alegia. Estatu berria, konstituzio gabe, alder.Polit gabe eta eskubide zibilik gabe sortu zen. Gabezia hori gorteak eratzeko legea, ondorengotza legea, espainiarren forua...Bidez konp9ndu zen. Egit juridikoa osatzean estatuaren lege organikoa aldarrikatu zen. Franco armadaren jenerala, estatuko eta gobernuko burua zen. Beranduago bot.Legegilek ere. Berak eredu faxistaren erabilera egin zuen, alemanian iimundu gerra galtzean murriztu zen erabilera hori. 1942an gorteak eratu ziren baina ez zuten botererik.

Frankok armadaren, elizaren eta falangeren babesa izan zuen. Erregimenaren oinarriak: -armada garbitua errgimnearen oinarri bihurtu zen. -elizak altxamendua onetsi zuen, eta legitimotasun moral eman zizkion. - falangeak frankoren agintaritzapera moldatu behar.

Frankok sostengua lortu zuen goi burgesia eta monarkikoengandik.

Frankismoak errepublikako erreg.
Desegin zuen eta gizarte eta ideologia zorrotza ezarri zien espainiarrei. Zentsura nagusi izan zen. Kultura pobretu eta eragin liberalak alde batera utzi zue n.

Errepublikaren aldekoak alde egiten hasi. 2.MG hastean batzuk espainiara itzuli ta beste batzuj frantziako erresistentziarekin bat egin zuten. Asko mexikora joan. 1939an erantzukizub politikoen legea argitaratu zen. Preso asko zeuden eta exekutatuak. Kartzrlak prestatu. Unibertsitateko irakasleek garbiketa prozesu zabala jasan zuten. Beldurra nagusi.  Oposizioa klandestinitatean antolatzen zen, kontrolatuta zeuden eta faxismoa desegiteko itxaropenak areagotu zitzaizkien. Komunistek guerrilla ekintzak burutu zituzten, biztanleriaren paartehartze txikiarekin. Protestak eta grebak ugaritu ziren. Ikasle mugimendua frankismoaren aurkako sinbolo bihurtu.

Frankok 2MGn parte hartu nahi zuen baina espainiaren egoera kaxkarra zen. Neutral deklaratu zen. Hitler ta franco elkartu egin ziren baina ez zuen francok bere helburua lortu. Spainak SESBren inbasioa ospatu ta dibisio urdina bidali zuen komunisten aurka borrokatzeko. Alemaniak porrota jaso eta faxisten sinbologia baztertu zuen. Espna nazio batuetatik kanpo utzi zuten.

Ekon.Politikaren helburua ekon.
Autarkikoa ezartzea zen. Martxan jarri zuen eta nahiko nazionalista ta interbentzionalista dela esan behar da. Indus.Militarra jorratu zen. Ekon.Jarduera arautu zrn ere. Erreg.Ren ekon-politikak ondorio negatiboak: bizi maila okerrera, hazknd geldotu, inflazioa gora, nekazrtza ekoizp.Behera, gosea, lehortea...

Bakartze aldia ta gero, vatikanorekin konkordatua eta madrilgo ituna sinatu zuten. AEBk pentsatu zuen franko aliatua izan litekeela baina ez zuen lortu espainia NATOn sartzea. Marokoko krisian ez zuen laguntzarik izan.

1957n gobernu berria izendatu zuen. C.Blancori esker opus deiko teknokrataj gobernuan sartu ziren. Poltika autarkikoa amaitu eta neuri liberalizatzaileak ezarri ziren. Apurka erreg.Eko sektoreen arteko desadostasunak areagotu ziren. Bebai pezeta debaluatu zuten. Aldaketak 1959ko egonkortasunerako planaren ondoren hasi ziren nabaritzen.