15 Korronte elektrikoen arteko indarrak. Korronte paraleloak edo antiparaleloak garraiatzen dituzten bi hari zuzen, paralelo eta infinituen kasua. Anperearen definizioa.

Coulomben legea: bi karga puntualen arteko erakarpen edo aldarapen indarra bi kargen arteko biderkaduraren zuzenki proportzionala da, eta beraien arteko distantziaren karratuaren alderantziz proportzionala. (K=9x10'9 Nm'2/c2). Indar elektrikoen ezaugarriak: -modulua: zuzenean coulomben legeak adierazten duena. -Indarra karga biltzen dituen lerro zuzenaren norabidea. -Noranzkoa zeinu bereko kargen artean aldarapen indarrak agertzen dira eta aurkako zeinukoen artean erakarpen indarra. -Indar elektrostatikoa urrutiko indarrak dira. -Kargek indarra eragin ditzaten ez da inolako ingurune materialik egon behar. -F12 eta F21 indarrek modulu eta norabide berak dituzte, baina aurkako noranzkoak, eta aplikagune desberdinak.Akzio-erreakzio indarrak: F12= -F21. -Indar elektrikoek gainezarmen printzipioa betetzen dute. Eremu elektrikoa: gorputz kargatu batek karga elektrikoa edukitzeagatik bere inguruko espazioan sortzen duen perturbazioa da. Eremu elektrikoaren intentsitatea: espazioko puntu bateko eremu elektrikoaren intentsitatea, E, puntu horretan jarriz gero karga positiboaren unitateak jasango lukeen indarra da. Ondorioz, Q karga batek P punti batean sortzen duen eremu intentsitatearen balioa kalkulatzeko nahikoa da puntu horretan beste karga bat, q, kokatzea eta indarren eta kargaren artejo zatidura egitea. Eremu lerroak: espazioko eskualde batean dagoen eremu elektriko grafikoki adierazteko, indar lerroak erabiltzen dira. -indar lerroak espazio horretan kokatutako karga positibo batek jarraituko lituzkeen ibilbideak dira. -puntu bateko eremuaren intentsitate bektorea E puntu horretatik pasatzen den eremu lerroekiko ukitzailea da beti. -Karga puntual (edo esferiko) batek sortzen dituen eremu lerroak erradialak dira.

Eremu magnetiko uniforme baten barrualdean eragindako indar magnetikoa:a)Higitzen ari den karga puntual baten gainean: eremu magnetiko baten barruan geldirik dagoen karga bat kokatzen badugu, bere gainean ez du inongo indarrik eragiten. Karga higitzen bada, kargaren norabidean aldaketa garbi bat azaltzen da, beraz, Newtonen bigarren legean oinarriturik, partikula horren gainean indar batek eragiten duela ondorioztatu behar da. Propietateak: -kargaren abiadura eremuaren paraleloa denan indarra nulua. -indarra maximoa da abiadura eta eremua elkarzut direnean.-indarra kargaren balioa (q)ren, abiaduraren (v) eta eremuaren intentsitatearen (B) zuzenki proportzionala da. -indarraren norabidea abiadurarekiko eta eremuaren intentsitatearekiko elkarzut  da. Lorentzen indarren ezaugarriak: -modulua: F= qvBsin (v,B) -Norabide: partikularen abiadura eta indukzio magnetikoa (B) planoarekiko elkarzut. -noranzkoa: vtik Bra biderik laburrenetik biratzean torlujuaren arauak ematen duena. B) korronte elektrikoaren eroale lineal baten gainean: korronte elektrikoaren intentsitatea (I)= I=q/t    F= IlB. Modulua: F= IlBsin alfa. Norabidea: eremuarekiko eta hariarekiko perperdi. Noranzkoa: torlijuaren arauaren araberako.Korronte elektrikoen arteko indarrak: badakigu mugitzen ari den karga batek eremu magnetiko bat sortzen duela, kargaren balioaren, abiaduraren eta distantziaren araberakoa dena. Korronte elektriko batek ere ermu magnetiko bat sortzen du, korrontea higitzen ari diren karga elektrikoen multzoa baita. Eremu magnetiko batek, higitzen ari den karga bateb gainean indar jakin bat eragiten du, Fm, indarra. Korronte paraleloak edo antiparaleloak garraiatzen dituzteb bi hari zuzen, paralelo eta infinituen kasua: noranzko bereko bi korronte daudenean erakarpen indarrak sortzen dira eta aurkako noranzko bi korronte daudenean, aldapenezkoak. B=nuI/2pid (T)  F/l= nui1i2/2pid (N/m) F=2x10-7NOersted-en esperimentua: mugizten diren karga elektrikoek eremu magnetikoa sorzten dute. Iparrorratz bat korrontea daraman hari eroale bat hurbilduz gero iparrorratza hariarekiko perpen deb norabidean jarriko da. Oersted elektrizitatea eta magnetismoaren artean dagoen lotura frogatu zuen lehendabiziko aldiz. Ondorioa: mugitzen diren karga elektrikoek inguruan eremu elektrikoa sortzen dute, eta baita ere magnetikoa, korronte elektrikoarekiko norabide perpendikularrean.

Biot-Savart-en legea: korronteek sortutako eremu magnetikoa zehazten du. I korrontea daraman elementu infitinesimal batek sortzen duen eremu magnetikoa daukagu. A) korronte zuzen eta infinitua: eremu lerroak zirkularrak dira eta hariarekiko perpendi. B=nuI/ 2pia. -eremu magkoaren modulua, intentsitatearekiko zuzenki proportzionala da eta puntuan eta eroalean artean dagoen distantziarekiko alderantziz proportzionala. -eremuaren norabidea eroalearekiko perpendikularra da.-noranzkoa eskuin eskuaren arauaz zehazten da.