Chuletas y apuntes de Historia de Otros cursos

Frankismoaren ezarpena eta ezaugarriak

Frankismoa 1936ko apirilaren 1ean hasi zen, baina Euskal lurretan Santoñako Itunaren ostean, frankismoaren behin-behineko gobernua ezarri zen. Estatu zentralista, totalitario eta militarizatua ezarri zuen, nazional-sindikalismoa eta nazional-katolizismoa sustatuz. Euskal kultura zapaldu, askatasunak ezabatu eta erregimenaren aldeko sektoreek oposizioa zapaldu zuten.

Gerra Zibilaren ondorioak eta autarkia

Gerra Zibilaren ondorioz, demokrazia desegin zen eta zentralismo frankista ezarri zen, autonomia eta eskubide historikoak indargabetuz. Gerra Zibilean, Francoren aliantzak Alemania eta Italia faxistekin Espainiaren isolamendu politikoa ekarri zuen, eta horrek eragin zuzena izan zuen euskal industriaren egoeran.... Continuar leyendo "Frankismoa Euskal Herrian: Eragin Ekonomikoa eta Errepresioa" »

Gerra Karlistak eta Foruen Desagerpena

5) Lehen Gerra Karlistaren testuinguruan idatzitako testu honetan, gatazkaren kausak eta ondorioak aztertzen dira. Gerra arazo dinastiko batetik sortu zen: Fernando VII.ak Lege Salikoa indargabetu zuen bere alaba Isabelen ondorengotza bermatzeko, baina bere anaia, Carlos M. Isidrok, tronua erreklamatu zuen. Honek Antzinako Erregimenaren aldekoen (karlistak) eta liberalen arteko talka eragin zuen. Antzinako Erregimenak absolutismoa, erlijio bakarra eta foruak mantentzea defendatzen zuen, modernizazioa eta printzipio liberalak oztopatuz. Liberalismoak, berriz, laikotasuna, berdintasuna eta zentralismoa sustatu nahi zituen.

Gizartea bitan banatu zen. Karlistak tradizioaren, foruen eta katolizismoaren aldekoak... Continuar leyendo "Gerra Karlistak, Berrezarkuntza eta Foruen Desagerpena" »

Fronte Popularraren Garaia: Kausak

Fronte Popularraren garaia, 1936ko otsaileko hauteskundeetatik uztailaren altxamendu militarrera arteko aldi laburra, Espainiako Bigarren Errepublikaren azken etapa garrantzitsua izan zen. Garai hau sortu zen hainbat arrazoi konplexuren ondorioz.

Aurreko bi urteetan, eskuineko gobernuek ezarri zituzten politika atzerakoiak ezkerreko alderdien batasuna bultzatu zuten. 1934ko Asturiasko Iraultza gogor zapaldu zuten, eta horren ondorengo errepresioak ezkerreko indarren arteko elkartasuna indartu zuen. Aldi berean, nazioarteko egoerak, batez ere faxismoa Europan gora zihoala, ezkerreko batasunaren beharra azpimarratu zuen.

Ekonomiari dagokionez, 1929ko krisi ekonomikoaren ondorioak oraindik nabariak ziren. Langabezia... Continuar leyendo "Espainiako Gerra Zibila eta Frankismoa: Kausak eta Ondorioak" »

Testu iruzkina: Blasco Ibañezen "El Intruso" pasartea

Testuaren sailkapena/kokapena

Iturri mota: Lehen mailakoa.
Forma: Narratiboa (nobela baten pasartea).
Gaia: Soziala.
Egilea: Indibiduala, Vicente Blasco Ibañez. Valentzian jaiotako idazlea. Gaztetan, mugimendu errepublikarrean sartu eta "El Pueblo" izeneko egunkarian egin zuen lan editore moduan. Espainiako Gobernuan parlamentari izan zen hainbatetan.
Izaera: Publikoa.
Hartzailea: Espainiako herria.
Helburua: XX. mendearen hasierako Bizkaiko meategietan aritzen ziren langileen bizi-baldintzen berri ematea eta haien egoera salatzea.
Kokapena: 1904ean argitaratua, Berrezarkuntza garaian, Alfontso XIII.aren erreinaldiaren lehenengo urteetan. Momentu hartan Espainiako langile mugimendua eratzen ari... Continuar leyendo "Blasco Ibañezen "El Intruso": Bizkaiko meatzarien bizi-baldintzak XX. mende hasieran" »

El Desastre d'Annual i la Crisi de la Restauració

La crisi de la Restauració es va agreujar amb el Desastre d'Annual el 1921. La idea era controlar la zona de costa sota control del protectorat espanyol, però que no es controlava de manera formal. El general Silvestre va organitzar una acció militar per portar la tropa a Annual, apropar-se a Alhucemas i expulsar les tropes insurgents del territori. L'operació militar es va organitzar entre juliol i agost de 1921. L'exèrcit, després del Desastre, es va moure de forma desorganitzada, generant encara més baixes. El mateix general Silvestre va morir en circumstàncies desconegudes. Es parla de més d'11.000 soldats morts. Les tropes liderades per Abd El Krim van massacrar les tropes espanyoles... Continuar leyendo "Espanya 1921-1930: Crisi, Dictadura i Pacte de Sant Sebastià" »

1. ¿Cuál fue la principal causa del descontento del Tercer Estado en Francia antes de 1789?

   El **Tercer Estado** estaba descontento debido a los pocos derechos que tenían en comparación con los privilegiados. Además, también querían que los privilegiados pagaran impuestos.

2. ¿Qué representó el Juramento del Juego de Pelota en la Revolución Francesa?

   Fue un acuerdo del **Tercer Estado** para crear un nuevo sistema político basado en la voluntad de la mayoría, marcando el inicio de la **Asamblea Nacional**.

3. ¿Qué derechos consagró la Declaración de los Derechos del Hombre y del Ciudadano de 1789?

   La **libertad**, la **propiedad**, la **seguridad** y la **resistencia a la opresión**, aunque excluyó a mujeres y esclavos.

   1. ¿Cuáles eran

Mendizabalen Desamortizazioa

Testu hau Mendizabalek eginiko desamortizazioaren azalpen historiko-politiko bat da, Maria Kristina erreginaordeari zuzendua eta era berean herritarrei helarazi "Gaceta de Madrid" egunkariaren bidez. Egilea Juan Alvarez Mendizabal da, 1836ean ogasunburu izendatu zen liberal progresista. Gutun honen bidez erreginaordeari elizaren desamortizazioaren abantailak azaldu eta honen onespena lortzea zen xedea. Elizaren ordenak jada nazioaren esku zeuden (1835), eta hauek salmentan jartzea zen Mendizabalen hurrengo helburua. Bestalde, 1836ko otsailaren 21ean idatzi zen testu hau, Gaceta de Madrid-en, zehazki. Garai hartan, Maria Kristina zegoen erreginaordetzan (1833-1840), Fernando VII.a hiltzean Isabel II.ak oraindik 3... Continuar leyendo "Mendizabalen Desamortizazioa eta Burdinbidearen Legea: Azterketa Historikoa" »

La Descolonización en Asia Meridional e Indonesia

Independencia en Asia Meridional: Las colonias británicas accedieron a la independencia debido a los acuerdos entre el Imperio Británico y las élites locales. El proceso comenzó en la India, un territorio con gran diversidad étnica, lingüística y religiosa, pero donde se distinguían dos grupos principales: una mayoría hindú y una minoría musulmana. Los orígenes de la independencia arrancaron en 1885, con la fundación del Partido del Congreso. En 1905 se fundó la Liga Musulmana, de Mohamed Ali Jinah. El líder espiritual del proceso fue Mahatma Gandhi, quien puso en marcha una campaña de resistencia pasiva basada en el rechazo de la violencia, que terminó desembocando en la independencia... Continuar leyendo "Descolonización en Asia Meridional e Indonesia: Un Legado de Independencia y Conflicto" »

Gerra Zibilaren amaieran, Francok botere guztiak bereganatu zituen, ia 40 urte iraun zuen diktadura bat ezarriz. Garai hau bi etapa nagusitan banatzen da:

• Lehena (1936-1959): Autarkia ekonomikoa helburu izan zen eta nazioarteko isolamendua jasan zen.
• Bigarrena (1959-1975): Nazioarteko aitorpena eta garapen ekonomiko eta soziala gertatu ziren.

Frankismoaren Ezaugarriak

Frankismoa Alemania eta Italiako eredu faxistetan inspiratutako diktadura zen. Francok bere burua Caudillo eta Generalísimo izendatu zuen, botere guztiak bereganatuz. Alderdi bakarra zegoen: Falange Española Tradicionalista y de las JONS.

• Estatuaren kontzepzio unitarista eta zentralista: Frankismoak Errepublikaren garaiko autonomia estatutuak deuseztatu zituen eta espainolizazioa