Chuletas y apuntes de Filosofía y ética de Otros cursos

Immanuel Kant

1. Introdución: O proxecto da moral kantiana

• Pregunta central da ética de Kant: “¿Que debo facer?”
• Kant busca establecer os fundamentos racionais da moral.
• Obras principais: Crítica da Razón Práctica, Fundamentación da Metafísica das Costumes.

Diferenza entre coñecemento teórico e moral:

• Coñecemento teórico: baséase no que é; usa xuízos descritivos ("S é P").
• Moral: trata sobre o que debe ser; usa imperativos (órdenes). Ex: "Debe respectarse a vida humana."
• Non intervén o entendemento, senón a vontade.
• A moral sitúase fóra da experiencia, é autónoma e racional.

2. Tipos de imperativos | Éticas materiais vs. ética formal

Un imperativo non expresa un coñecemento, senón un mandato.

• Imperativo hipotético: son aqueles

Hannah Arendt: Pentsamendu Politikoa eta Giza Baldintza

Totalitarismoaren Jatorria eta Gaizki Erradikala

Hannah Arendtek totalitarismoaren aurretik bi aitzindari identifikatu zituen:

1. XVIII. eta XIX. mendeko europar antisemitismoa: Frantzian, antisemitismoa estatuaren nortasuna indartzeko korronte gisa identifikatu zen.
2. XIX. mendeko inperialismoa: Pentsalarien ustez, kapitala inbertitzeko burgesiaren beharra arraza batzuk besteetatik gailentzen zituen ideologiarekin elkartu zen.

Hori kontuan hartuta, Lehen Mundu Gerrak utzitako egoera ekonomiko txarrak bidea erraztu zien totalitaristei. Haiek ideologia gabeko masak etorkizun hobearen propagandarekin erakarri zituzten, intelektualen laguntzaz. Boterean zeudenean, lege naturalaren (nazismoa) eta historikoaren... Continuar leyendo "Hannah Arendt eta Simone de Beauvoir: Pentsamendu Kritikoa eta Gizarte Analisia" »

Zoriontasuna eta Jainkoa edukitzea

Haren kezka nagusia ez zen bakarrik egia topatzea, baizik eta bihotza asetuko zuen egia aurkitzea; zoriontasuna horrela baizik ezin zen lortu. Agustin eudemonista zela esan daiteke, baina eudemonismo hori ez da ondasunetan edo griñak asetzen oinarritzen, hauek gizakia asetu ezin duen zoriontasun galkorra baitira. Benetako zoriontasuna egia osoaz jabetzean datza. Agustinek bilatzen duen egia egia posible guztien neurria da, egia absolutua. Neurri hori Jainkoa bakarrik izan daiteke, eta hura edukitzeak eta ezagutzeak zoriontasuna dakar.

Greziar eszeptikoek egia ziurrik ez zegoela defendatu zuten, baina Agustinek kontrakoa defendatu zuen. Agustinek esaten zuen eszeptikoek ez zutela arrazoirik, haien tesia kontraesankorra... Continuar leyendo "Agustinen filosofia: Zoriontasuna, Jainkoa eta Historia" »

Hannah Arendt eta Gaizkiaren Hutsalkeria: Sarrera

Adolf Eichmann ez zen munstro bat, ez zen gaiztoa, ez zekien zer egiten ari zen, aginduak obeditzen zituen bakarrik, bere postua mantentzeko. Horrela deskribatu zuen Hannah Arendtek gaizkiaren hutsalkeria.

Eichmann ergela ez bazen ere, kriminal bihurtu zen, pentsatu eta hausnartu ez zuelako, eta horrek ekarri zuen gaizkiaren hutsalkeria.

Arendten Teoria: Pentsamendu Ezaren Arriskua

Hannah Arendt, XX. mendeko filosofoak, gaizkiaren hutsalkeriari buruzko bere teorian, dio edonork egin ditzakeela krimen izugarriak, hausnartu gabe jarduten badu. Pentsamendurik ezak gaizkiaren eragile bihurtzen ditu pertsona arruntak. Baina benetako gaiztakeria pentsamendu ezatik bakarrik sor daiteke?

Eichmannen Kasua

1) Ezaugarri Orokorrak: Gizartearen Eraldaketa, Antropozen Trismoa eta Zientzia-Iraultza

XVI. mendean Berrespunde izena jaso zuen, eta modernitate garaia hasi zen. Gizarte eraldaketa sakona bultzatu zen. Harrotasuna eta independentzia sentimendua indartu zen gizartean. Ordura arte, onartzen zuten ordena, Jainkoan sinesten zutelako, teozentrismoa. Aldiz, antropozentrismoa eta natura legeen mendekotasuna soilik onartzen zuten. Garai honetako ezaugarri bat indibidualismoa da. Erabateko konfiantza ipintzen zen arrazoian, eta hori erabakiak hartzerakoan baliatzen duten irizpide nagusia da. Filosofia modernoa sorrera zientzia modernoaren garaipenarekin lotuta dago, akademiatan sortu ziren zientzia eta filosofia korronte berriengatik, baina ez zegoen... Continuar leyendo "Descartes: Arrazionalismoa, Metodoa eta Ziurtasuna" »

Arrazoi ilustratuaren krisialdia eta XX. mendeko totalitarismoak: XVIII. mendeko Ilustrazioak tradizioaren eta erlijioaren ideia dogmatikoak atzean utzi eta arrazoiaren erabilera askea aldarrikatuz aurrerapenaren ortzimugarantz abiatu zen. Ilustratuen ustez, arrazoia modu askean erabiltzeak aurrerapen zientifikoa, politikoa eta etikoa ekarriko zuen eta, ondorioz, gizartea utopiara gerturatuko zen. Jakina, ez zen horrelakorik gertatu. XX. mende hasieran bi mundu gerrateek eta bereiziki azkenekoak bildu zituen bonba atomikoak eta heriotz-zelaiek argi utzi zuten gizarteria utopiaz baino desagertzetik hurbilago zegoela. XX. mendeko 30. hamarkadatik aurrera, Frankfurteko eskolak arazo honi erantzuna bilatu zion. Frankfurteko eskolako autoreek, Max... Continuar leyendo "Hannah Arendt eta Totalitarismoa: Arrazoiaren Krisia eta Giza Ekintza" »

Hannah Arendt

Actividade teórica (vita contemplativa)

Forma de vida centrada na reflexión intelectual e filosófica. É unha actividade pasiva que busca comprender o mundo sen transformalo directamente.

Actividade práctica (vita activa)

É o conxunto de actividades a través das cales o ser humano interactúa co mundo. Arendt distingue tres formas:

• Labor: Actividades biolóxicas e de supervivencia.
• Traballo: Produción de obxectos duradeiros, transformación do mundo.
• Acción: A máis elevada, implica interacción social, liberdade e responsabilidade política.

Totalitarismo

Réxime político que busca o dominio total sobre a sociedade, impoñendo unha ideoloxía única, eliminando a individualidade e baseándose no terror sistemático. Arendt analizou... Continuar leyendo "Conceptos Filosóficos: Arendt, Marx, Kant e Beauvoir" »

Platón vs. Nietzsche: Dos Visiones Filosóficas Contrastantes

Platón y Nietzsche presentan dos visiones filosóficas radicalmente diferentes en cuanto a diversos aspectos. Platón defiende una visión **estática y atemporal** del mundo, donde la **verdad es objetiva y eterna**, independiente de la experiencia individual. Esta verdad se manifiesta en el **mundo de las ideas**, que son perfectas e inmutables. Para Platón, la **razón** es el medio para acceder a esta verdad, la cual conduce a la **virtud**.

Por otro lado, Nietzsche rechaza el mundo de las ideas perfectas e inmutables, proponiendo la idea del **devenir**, donde todo se encuentra en **constante cambio y transformación**. Afirma que la **verdad es subjetiva** y depende de la... Continuar leyendo "Platón vs. Nietzsche: Dos Visiones Filosóficas y sus Implicaciones Vitales" »

La Cultura como Fenómeno Comunicativo: Perspectivas de Umberto Eco y Ferdinand de Saussure

La declaración “la cultura es comunicación” es un pilar fundamental en el estudio de la semiótica y la teoría de la comunicación. Para comprender su profundidad, es esencial examinarla desde los planteamientos teóricos de dos figuras seminales: Umberto Eco y Ferdinand de Saussure. Si bien toda comunicación es, en cierto sentido, cultura, y nuestra cultura es inherentemente comunicativa, es crucial matizar que no todo en la cultura se reduce exclusivamente a la comunicación.

Umberto Eco: La Cultura como Ámbito de Significación y Comunicación

Se propone la definición de cultura dada por Umberto Eco, quien la concibe como “el ámbito donde