Historiaa

Antzinako erregimenaren krisia (1788-1833): karlosIV errege, beldurra frantziako iraultzagatik. Frantziarekin erlazioak moztu.1792 gobernua Arandako kondearen esku. Ogasunaren arazoak eta lehenengo desamortizazioa.krisi ekonomikoa. KarlosIV Napoleonen esku. Trafalgarreko gudua (1805) ontzidiak ondorio tragikoak. Fontainebleauko ituna(1807)espainia+frantzia=portugal konkistatu nahia. Aranjuez matzinada(1808)godoy kargutik kendu eta karlos IV abdikatu. fernando VII bere semea errege.Gatazkak aita-seme. Baionako abdikazioak= napoleonek behartu eta josef bonaparte bere anaiari eman. independentzia gerra(1808-1814): madrildarrak 1808ko maiatzak 2an altxatu frantsezen aurka.gero altxamenduak espainia osoan.gerra (1808-1814). altxatuak monarkia eta erlijioa defendatu. liberal altxatuek iraultza nahi.Josef eta espainia ez ziren onartzen. Baionako Estatutua nahi zuen ipini baina ez zuen lortu gerraren ondorioz. Botere berria=probintzia batzordeak. Batzorde Zentral gorena (1808). Gerraren faseak: -erresistentzia okupazioari:bailén eta frantziar armadak atzera egitea (1808maiatza-urria)=espainiaren erresistentzia -frantziarren erreakzioa.Napoleon Espainian:okupazioa (1808-1812)=napoleon espainian sartu -Gerrillaren eginkizun erabakigarria=gerrilen laguntzak gora -Espainiaren interesen defentsa:josef I.a eta napoleon aurrez aurre= -frantziar armadaren porrota eta espainia bertan behera uztea (1812-1814)=wellington jeneralak frantziarrak gainditu arapilesen(1812). fernando VII.nak koroa berreskuratu Valençaiko ituna (1813). Cadizko gorteak:gorteak bildu ziren Cadizen. batzar konstituziogilea eratu eta nazio subiranotasuna bere gain hartu.iraultza liberala abiatu zen. bi joera: liberalak (iraultzaileak) eta absolutistak (monarkikoak).liberalek inprenta-askatasuna onetsi. Jurisdikzio-jaurerriak abolitu zituzten eta gremioak indargabetu.Inkisizioa abolitu. 1812ko konstituzioa:Cadizko diputatuek konstituzioa onetsi eta espainiako liberalismoaren ideiak eta hizkera finkatu zituzten. Estatua: ·Gobernu monarkia konstituzionala; ·Nazio subiranotasuna; ·Boterea separaturik; ·Eskubideak aitortzea; ·Legearen aurrean =tasuna