Gizarte

Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 2,72 KB

Tsarren Errusiaren gainbehera: XX.mendearen hasieran, Errusiako inperioa lurralde atzeratua zen. Noblezian eta eliza ortodocoaren sostengua zuen tsarrak.

- Krisi ekonomikoa: industria mailan oso gutxi garatua zelako.

- Errusiaren eta Japoniaren arteko gerra: Japoniaren aurkako gerrara jo zuen Errusiak lurralde batzuen jabetza zela eta japoniarrek tsarraen armada garaitu zuten eta biziki larriagoti zen Errusiako egoera.

1905ko iraultza: Errusiarek Japoniarren aurkako gerran porrot egin ondoren, matxinada bat lehertu zen tsarraren erregimenaren aurka. Ehunka hildako, igande odoltsua deitu zioten, duma sortu eta eskubide zibil gehiago onartu ziren.

1917ko iraultza: Gerran Handian parte hartu zuten errusiarrak eta porrot ugari jasan zituzten. 1917ko otsailean manifestazio handi batera deitu zuten San petersbugon eta emakumeak langileak eta beste gizarte talde batzuk bildu ziren. Hura lurralde osora zabaldu, tsarrak abdikatu egin behar izan zuen. Errepublika bilakatu zen Errusia eta behin behineko gobernua eratu zen Kerenski sozialista moderatua buru. Kalean, sobiet izeneko irautza kontseiluak osatu zitezten soldaduek eta langileek. 1917ko urrian hiriko gune garrantzitsueak okupatu zituzten boltxebikeek bai eta neguko jauregia ere. Munduko lehen estatu sozialista sortu zuten boltxebikeek. Errusia gerratik ateratzea, lurjabeak lurik gabe uztea, lurrak laborarien artean banatzea, eta banka, lantegiak eta kanpo merkataritza nazionalizatzea.

Errusiako gerra zibila: Desberdintasun ideologikoek gerra zibila sorrarazi zuten. Boltxebikeak borrokatu ziren tsarren erregimena itzuli nahi zutenen kontra. Lehen mundo gerran aliatutako potentziej, iraultzaren beldur zirenez, laguntza eman zioten armanada zuriari. Errusia suntsiturik utzi zuten hiru borroka urteren buruan, armada gorriak armada zuria azpiratu zuen.

SESBren sorrera: Gerra zibila bukatu. POlitika Ekonomiko Berria. Sobietar errepublika sozialisten batasuna, errusia, ukraina, Bielorrrusia eta transkaukasiako lurraldeal bildurik. Lenin hil zenean 1924an, boterea lortzeko borroka hasi zen, J.Stalinek gidatu zuen sobietar estatua 1953ra arte, totalitarismoaren errepresio politikoaren eta plangintza ekonomikoaren bidetik.

Entradas relacionadas: