Ramón Cabanillas e Castelao: Un Percorrido Pola Literatura Galega Clave

Ramón Cabanillas: Unha Visión Abrangente da Súa Obra

Ramón Cabanillas (1876-1959) é unha figura central na literatura galega, coñecido pola súa versatilidade e compromiso coa lingua e a cultura de Galicia. A súa obra abarca poesía lírica, narrativa e teatro, reflectindo as inquedanzas sociais e culturais do seu tempo.

1. Poesía Lírica: Tres Direccións Temáticas Principais

Na poesía lírica de Cabanillas maniféstanse tres direccións temáticas:

• Poesía Cívica

  Recolle o facho acendido por Curros Enríquez para crear unha poesía comprometida co agrarismo e o nacionalismo das Irmandades da Fala, defendendo a identidade e os dereitos do pobo galego.

• Poesía Intimista

  O sentimento amoroso e a conmoción ante a paisaxe son protagonistas destas pezas, sobre todo en obras como A rosa de cen follas, onde a natureza se entrelaza coas emocións máis profundas.

• Poesía Costumista

  Presenta matices humorísticos ou irónicos, así como novidades formais de carácter modernista, ofrecendo unha visión crítica e á vez entrañable da sociedade galega.

Obras Líricas Destacadas de Cabanillas

• No desterro (1912)
• Vento mareiro (1915)
• Da terra asoballada (1917)
• A rosa de cen follas (1927)

2. Poesía Narrativa

Na súa faceta narrativa, Cabanillas explorou temas variados:

• En Na noite estrelecida (1926), recupera os temas da Materia de Bretaña, situando a acción en Galicia e fusionando o mítico co local.

• De carácter narrativo tamén son O bendito San Amaro (1925), que narra o pecado, penitencia e milagres de Don Amaro de Aventei, e Samos (1958), que presenta a historia e a vida comunitaria deste mosteiro.

3. Teatro

Cabanillas, consciente da importancia do teatro como medio de popularización da nosa historia e da nosa cultura, publicou:

• A man de Santiña (1921): unha comedia de tema amoroso.
• O Mariscal (1926): un drama centrado na figura histórica do Mariscal Pardo de Cela.

Castelao: Características e Obras Literarias Fundamentais

Alfonso Daniel Rodríguez Castelao (1886-1950) é unha das figuras máis emblemáticas da cultura galega, recoñecido pola súa multifacética obra como escritor, debuxante, político e teórico do nacionalismo.

Características da Súa Obra

A obra de Castelao distínguese por:

• Achegamento sensible ás clases populares e aos máis humildes: Unha profunda empatía coa xente do común e as súas vivencias.
• Comprensión e identificación coa idiosincrasia dos galegos: Captura a esencia do ser galego, as súas tradicións e o seu espírito.
• Brevidade, ausencia de adornos, ritmo, lirismo, proximidade á poesía: Un estilo conciso e directo, cargado de emoción e musicalidade.
• Emprego de estratexias de verosimilitude: Recorre a recursos como o manuscrito atopado ou as testemuñas para dotar de autenticidade as súas narracións.

Principais Obras Literarias de Castelao

• Un ollo de vidro: Ambientada no mundo da ultratumba, é unha novela curta na que predomina o humor negro e a crítica social, explorando a morte desde unha perspectiva singular.

• Cousas: Un conxunto de prosas moi breves e de temática variada, considerada a obra máis orixinal de Castelao pola súa innovadora fusión de texto e debuxo.

• Retrincos: Cinco relatos con detalles biográficos de diferentes épocas, que ofrecen instantáneas da vida e do pensamento do autor.

• Os dous de sempre: A súa única novela longa, centrada na vida de dous personaxes antagónicos, Pedriño e Rañolas, que representan diferentes facetas da sociedade galega.

• Os vellos non deben namorarse: A súa única peza teatral, unha comedia dramática que aborda o amor na vellez con humor e tenrura.

• Sempre en Galiza: O seu ensaio máis importante, unha síntese do seu pensamento político e unha visión positiva sobre os elementos identitarios do noso país, fundamental para entender o nacionalismo galego.