Pentsatzen dut beraz banaiz

Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el en vasco con un tamaño de 10 KB

HELBURUA: Jakituri berri bat sortu.

Zientzia guztiak batu nahi ditu:


Posible hiru arrazoiengatik:

Giza jakituria bat eta berdina delako, Metodo unibertsal eta berdina erabili (Aristotelesen aurka agertu), Nahiz eta zientzia desberdinak egon → Danak erlazionatuta egon. Jakituria zuhaitz bat da:Sustraiak: Metafisika* Bot zentsuetatik kanpo gelditzen dan guztia (Jainkoa, arima
) aztertzen duen jakintza da.  
Enborra: Fisika. Adarrak: Beste zientzia guztiak, Gorena → Morala da. Metodo berri baten formulazioa suposatu (Bacon pentsalariak → Lehen metodoa bilatu XVI.-XVII) mendeeta. Aristotelesek Erdi Aroan azaldutako metodo silogismoa ordezkatu behar. (Lortzen den ondorioa, aurretiaz ezagutzem delako.


METODOA: “Erregela ziur eta errezen multzoa” (Ez dugu faltsua dena egitzat hartuko,  Errakuntza ekiditu egingo dugu). → Egiara helduko gara, Experientzian ezin oinarritu → Aldakorra delako.
Egia → Matematikan eta arrazoian oinarritu
ko da. (Arrazoia ez da inoiz erratze, Erratuz gero, gure errua izan → Metodoa txarto erabili dogulako)

LEGEAK:


Nabaritasuna:

Egitzat bakarrik hartu nabaritasun osos agertzen dena. Argia eta ezberdina izan behar (Argia → Zalantzaezina izaten, Ezberdina → Beste guztietatik desberdina dena).

Analisia:

Daukagun arazo edo ideia zati sinpletan banandu, gero bakoitza aztertzeko, Atal detuktiboa da.

Sintesia:

Zati sinple bakoitza aztertu ondoren (Haien artean lotu, gero ideia orokorrera heltzeko). Zati induktiboa da.

Berrikusketa:

Metodoa behin aztertuta, frogapenak amaieran egin metodoa ondo bete den ikusteko, Aristotelesen ustez, arrazoia inoiz ezin erratu (Horregatik metodoa ondo jarraitu behar hura lortzeko). Matematikan metodoa aplikatu. Gero beste zientzia guztietan aplikatzen hasi (Metafisikan hasita). 23 urtekin geometria analitikoa sortu, Moral probisional bat eraikitzea erabaki.

ARAUAK:

Pozik bizitzeko eta arazorik ez edukitzeko (Arauak ezagutu eta errespetatu). Munduan ez dago ezer segurua  dena (Bizitzeko probabilitatea jarraitu behar). Pozik bizitzeko, lehenengo bakoitza bere burua ezagutu, Lehenengo gure buru ezagutu (Guretzat onena dena aukeratzeko). Ideia nabariak aurkitu →  Zalantza Metodikoa erabili (Dana zalantzan jarri, zalantzezina den zerbait dagoan ikusteko, Nabaria, egia izango da).

Zalantzan ipini:


Zentzuak:

Bakoitzak desberdin hautematen ditugulako.

Errealitatea:

Batzutan ametsak errealitatearekin nahastatzen delako.

Arrazonamendua:

Askotan erratzen garelako. Zalantzan gaudelakoan, inork ezin du ipini zalantzan, zalantzan nagoela → “Pentsatzen dut, beraz, existitzen naiz”, Cogitoa (pentsamendua)  deitzen zaio: (Bere pentsamenduaren lehenengo ideia nabaria, Pentsamenduaren oinarria bihurtu, Ezin da esaldiari buelta eman). Pentsatzen dut ipini → Inor ezin du zalantza hura ipini. Beste aktu kontziente guztiak hartu (Edozein ekintza hartu). “Beraz” → Intuizioa bat da, Pentsatu eta Existitu batera eman. Pertsona → Pentsatzen duen exisentzia = sustantzia bat. Pertsona → Pentsatzen duen sustantzia bat da (Gizakiaren ezentzia → Pentsatzea da, Bigarren ideia nabaria da)


SUSTANTZIA: Sustantzia = Gauza Mota bi bereiztu:

Sustantzia Infinitoa:

Berez existitzen den sustantzia, Jainkoa (gure gainetik dagoen zerbait adierazteko) → Ez da erlijioko jainkoa.

Sustantzia Finitoak:

Existitzeko beste sustantzia bat behar duten sustantzia da. Jainkoa → Arima:
Esentzia → Pentsamendua, Res Cogitans → Cosa que piensa.

Gorputza:

Esentzia → Hedapena, Res Extensa → Cosa que ocupa un lugar. Biek behar dute, Jainkoa existitzeko. Biak independienteak dira. Baina Gizakiaren kasuan BAKARRIK biak batu. Biak batzen dira → Ikuspuntu dualista, Ondorengoek, biak zelan batzen diren aztertu (Berak planteatzen duelako). Giza izakia:“Cogito ergo sum” printzipioak. (Subtantzia pentsatzailea eta hedatua bereiztu, Arima (substantzia pentsatzailea)) → Azterketan lehenago agertu . Bi sustantziak hertsiki lotuta → Bat izango balira bezala (Baina independienteak dira, Nahiz eta elkarri eragin). Descartesek puntu bat asmatu lotura azaltzeko:
Guruin pineala izenekoa.





Entradas relacionadas: