Jaiotza tasa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Geografía

Escrito el en vasco con un tamaño de 4,69 KB

ESPINIAKO DEMOGRAFIA-ERREGIMEN BILAKAERAREN GRAFIKOAREN
 IRUZKINA:
Grafiko honetan 1890.Urtetik gaur egun arte Espainiako biztanleriaren 
bilakaera adierazten da. Jaiotza-tasaren(etengabeko marren bitartez) 
eta heriotza-
Tasaren(marra beltzaren bitartez) eta haien arteko aldea, 
hau da, haskunde naturala. Hiru etapa bereizten dira: Erregimen 
demografiko zaharra, trantsizio demografikoa eta gaur egungo 
erregimena.

1.ETAPA: Erregimen demografiko zaharra, XX.Mendearen hasiera arte.
Haren ezaugarri nagusiak jaiotza-
tasa eta heriotza-tasa altuak eta 
hazkunde natural txikia izan ziren.
      a) Jaiotza tasa batez ere bi arrazoiengatik zen altua:
      -Nejazaritza -ekonomia eta -gizarte baten nagusitasuna.
      -Jaiotzak kontrolatzeko sistema eraginkorrik ez egotea.
     b) Heriotza-tasa orokorra altua eta gorabeheratsua zen, bizi-maila
 apala zelako eta medikuntza- eta osasun- baldintzak kaskarrak zirelako.
 Heriotza- tasa orokorra altua izateaz gain, heriotza-tasa katastrofikoko
 aldiak ere baziren, izurteek, gerrek eta uzta txarrek eragindakoak.
 Haurren heriotza-tasa altua zen eta bizi itxaropena txikia.
     c) Jaiotza- eta heriotza- tasa altuen ondorioz, hazkunde naturala txikia zen.

2.ETAPA: Trantsizio demografikoa, 1900-1975.
Erregimen demografiko zaarraren eta gaur egungoaren arteko trantsizioa
 1900 eta 1975 artean izan zen.
     a) aiotza-tasa emeki eta modu gorabeheratsuan jaitzi zen, eta
 beherakada- eta suspertze- aldiak txandakatu ziren, gertakari
 historikoen arabera.
      - 1900 eta 1920 artean jaiotza-tasa jaitsi egin zen, Lehen Mundu 
Gerraren ondorioz
      -1920ko hamarkadan, jaiotza-tasa berreskuratu egin zen, ekonomia-
oparootasunari esker.
      - 1930 eta 1956 artean jaitsiera heldu zen ostera: 1929ko krisi 
ekonomikoa, Bigarren Errepublika, Gerra Zibila eta gerraosteko 
egoeragatik.
      -1956 eta 1965 artean jaiotza.Tasa bizkortu egin zen, garapen 
ekonomikoa izan zen eragile nagusia.
      -1965 eta 1975 arteean berriro txikiagotu zen familien tamaina, 
bizimodu industrial eta hiritarra nabarmendu zelako.
     b) Heriotza-tasa orokorra nabarmen jaitsi zen, heriotza.Tasa 
katastrofiko izan zen bi unetan izan ezik: 1918ko gripea eta Gerra Zibila.
     -Bizi maila hobetzea eta aurrerapen medikoak izatea.
     -Aurrerapen medikoak hometzea izan ziren arrazoiak.
     -Hauerren heriotza-tasa ere jaitsi egin zen.
     -Bizi itxaropena handitu egu¡in zen.
     c) Ondorioz, hazkunde naturala handia izan zen trantsizioan.

3.ETAPA: Gaur egundo erregimen demografikoa, 1975etik aurrera.
Egungo erregimen demografikoa 1975etik gaurdaino heldu da. Jaiotza- 
eta heriotza- tasa baxuak eta hazkunde natural txikia.
     a) Jaiotza-tasa jaitsi egin zen 1975az geroztik eta gaur egun nahiko 
apala da. Joera horretan bi fase bereiz daitezke.
     -1975 eta 1998 artean, jaiotzetan beherakada handia izan zen. 
Arrazoiak urte horietan gertatutako aldaketa ekonomikoak eta 
soziokulturalak izan ziren.
           +Egoera ekonomikoak ezkontzeko adina atzeratu zuen, krisia zela
  medio.
           +Espainiako gizartan pentsaera- eta balio- aldaketak izan dira   
                   (erlijioaren eragina apaldu da, antisorgailuak hedatzea, abortua
                     legeztatu, etxetik kampo lanean hastea eta amatasuna atzeratzea)
     -1998az geroztik, jaiotza-tasan gorabehera txikiak izan dira, koiuntura
 ekonomikoari eta immigrazio loturak.
           +1008an, jaiotza-tasa behera egiten hasi zen. Urte hartan hasitako
 krisiak eragin handia izan du familiengan. Gainera, behera egin dute
 immigrazioak.
      b) Heriotza-tasa orokorrak baxua izaten jarraitzen du.

Entradas relacionadas: