Froga paleontologikoak
Enviado por Chuletator online y clasificado en Geología
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 9,57 KB
Zeintzuk dira plaken tektonikaren teoriaren frogak?
Froga geografikoa: Nahiz eta gaur egun oso urrun egon kontinente guztiak elkar zeuden bata bestearekin. PANGEA
Froga geologikoak: Zenbait kontinenteen ertzeetan dauden egitura geologikoek beste kontinenteetan dute jarraipena.
Froga paleontologikoak: Gaur egun galdutako izaki bizidunen fosil berdinak kontinente ezberdinetan aurkitu dira.
Froga paleoklimatikoa: Fosilek halaber, antzina zegoen klima jakiteko balio digu. Hauen bidez, orain aldenduta dauden kontinenteak antzina klima bera zutela adierazten dute.
Froga paleomagnetikoa: froga hauek lortu ahal izateko ozeanoaren hondoko arrokak analizatu behar dira eta beraien polaritatea begiratu.
Hondo ozeanikoaren froga: 1968 tik 1983ra egindako inbestigazioak 3 ondorio nagusi atera zituen: dortsaletatik aldentzen goazen neurrian sedimentu geruzaren lodiera handitu egiten dela, sedimentuen adina ere dortsaletatik aldentzen goazen neurrian handitu egiten dela eta ez dagoela 180 miloi urte baino zaharragoak diren sedimentu ozeanikorik
Sumendi bat marraztu eta osagaiak adierazi.
1- Magma: Tximinian gora egiten du
2- Tximinia: Magama kanpoaldera eramaten duen bidea da
3. Konoa: Piroklasto eta laba lehorrez osaturiko egitura
4. Kraterra: Tximinia lotzen du kanpoaldearekin
Zergatik sortzen dira sumendiak? Zein motako sumendi-erupzioak daude?
-Lurrazala bat-batean mugitzen edo haustean gertatzen den bibrazioen bibrazioen ondorioz sortzen dira lurrikarak edo sisimoak.
- Magmak silize kantitate handia badu, laba liskatsuak (espesoak) eragingo ditu, barruan gas kantitate handiarekin. Kanpora iristerakoan gasak zabaldu eta isurketa leherkorrak eragin ditzateke.
- Magmak ordea, silize kantite baxua badu, labak oso jariakorrak (fluidoak) izango dira, gas kantitate txikiarekin, eta erraz irtengo dira laba koladak (ibaiak) eraginez
Zeintzuk dira sumendien erupzioek eragindako kalte edo hondamendiak?
Laharrak: Sumendiaren goikaldean dagoen elurra edo izotza bapatean urtu eta jaisten den lokatz koladak dira, behealdean dauden herriak estali ditzake.
Tsunamiak: Itsasoan eragindako olatu erraldoiak dira. Uharte edo kostaldean uholdeak eragiten dituzte.
Gas toxikoen hodeia: Oso toxikoak dira
Hodi beroak: Tenperatura oso altuetan igortzen duten gas beroak, eta ikuitzen dutena erre egiten dute.
Piroklastoen euria: Tamaina desberdineko materialak jaurti egiten ditu sumendiak. Tamainaren arabera(handitik txikira) bonbak, lapilliak eta errautsak izan daitzke.
Laba koladak: Laba ibaiak dira sumendiaren magalean zehar mantsoki jeisten direnak. Harrapatzen duten guztia suntsitu eta estali egiten dute. Eremu oso zabalak estali ditzazkete
Nola prebenitu ditzakegu sumendien erupzioak eta euren ondorioak?
Sumendiaren historia ezagutu: erupzioen maiztasuna, intsetitatea eta abar.
Erupzioen aurrekariak ikertu: mikroseismoak, lurzoruaren aldaketak, harrien eroankortasun elektriko aldaketak, gaien igorpena, …
Hainbat neurri zuzentzaile: laba-koladak desbideratu, kraterretako ura husteko tunelak eraiki, inklinazio handiko teilatuak dituzten etxeak, babes-lekuak eraiki,