Filosofia 1 azterketa.(1,2,3,4,5 puntuak)

Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el en vasco con un tamaño de 8,77 KB

1.Jakintza iturriak. Bi ezagutza nagusi ditu: sensibilitatea eta arrazoia.Sentsibilitatea gauzei buruzko oinarriazko esperientzia ematen du. Horregaitik esaten da esperientzia eta arrazoia nahasirik daudela.2-Jakintzam motak. jakintza arrunta.eguneroko bizitzako esperientzian du oinarria,ez ditugu gauzen gertaerak esagutzen. jakintza zientifikoa. sistematikoa,zehatza eta kritikoa da. Egitaieen zergaitia bilatzen du.inportantea da gizakiaren garapenarako.edozein gauza ontzat emateko frogatu egin behar da.jakintza teknikoa. Mundua memperatzea eta kontrolatzea biltzen du.zientziak eta teknikak elkarri egiten diote.Helburu bat lortzeko ezinbeztekoa da tresna tknolgkikoak erabiltzea.jakintza filosofikoak.Arrazoizko ezagutza da,kritikoa eta sistematikoa.ez da irudimenenan oinarriten,baizik eta frogapen eta hausnarketa logikoetan.jakintza artisitkoa arte guztiak epserientzia adierazten dute.errealitatea ezagutzeko erak dira.jakintza erlijiosoa. ez da kritikoa,jakintza sakartua da.fedea ezinbestekoa da.3-Filosofiaren sorrera K.a VI.mendean sortu zen grezian.fila(adiskidatasuna) eta Sofia(jakinduria) esan nahi du.Jakinduaria-zaletasuna.Sophos bat zeregin batean ikasia zen norbait zen grezian. bestalde beste zeregin garrantzitsu bati erreparatuz gero, esate baterako, unibrtsoaz eta heritarren bizitzaz arudaratzen zirenak eres sophoi(jakintzuak)ziren. Jakinduria edo sophoia ez da edukitzen, baizik eta bilatu egiten da gure barruan.Filosofia askoz gehiago da bizi-jarrera bat baino.4-Jakintza mitikoa. mitoa narrazio bat da kosmoaz eta gizakiak kosmosean duen tokia interpretazio bat ematen duena.Mitoen mundua botere bereziak dituzten pertsonaiek osatzen dute.ez dira garai historiko erreal batean gertatzen.Antzinako greziarrentzat gizakia naturaren indarren mempe bizi zen,beraz natura kaotikoa eta sakartua zen. ez dira zientifikoak,zehatzak baizik. Gizakiak eskaintzen, kulturaren eta errituen bitartez lor zitzateketeen jainkoen mesedeak.Jakintza mitikoaren ezaugarriak .Oinarririk gabeko pentsamendua. Hainbat fenomenok arazo pila sortzen dio gizaki primitiboari.kontzentsia mitikoa, gizakiari problematiko zaizkion gladera horiei ematen dien erantzun multzoak eraturik dago.erantzun horiek irduimenezkoak dira.Oinarririk gabeko pentsamendua da, frogatu gabeko baieztapenak.pentsamendua akritikoa. ez du pentdamendu arrazionala erabiltzen. pentsamendua arauemailea. bakoitza ba daki bere zeregina mito barruan.arau eta balio multzoa.legitimizazio soziala.  hiritar guztiek onartzen dituzte azalpena, baina oso zabaldutak zeuden mitoak. pentsamendua antropomofikoa. .Bertan gertatzen den oro, izaki baitzen ekintzaren emaitza da. Jainko horiek "gizakiak bezalakoak" dira.pentsamendua komprometitua mitoak munduko indar pertsonifikatuarekn, jaikoarekin, heroiekin lotzen du gizakia, hain nahiak eta gogoak betetzea behartuta dago. Jainkoern mesedeak eskatzen, kulturaren eta errituen bitartez erakartzen saihatzen da.pentsamendu ahistorikoa  giza komunitate bateko garai eta toki giztietako kideetzat baliagarria. pentsamendua anonimoa.ez dakigu norena den.



5-Jakintza filosofikoa Filosodia baldintza historikoei esker sortu zen. Gizakia jain mina duen izakia da, egia jakiteko zergaitik galdetzera eramanten du.Lehenego baldintza jakinmina,egia jakiteko. bigarrena, aisia, objektuetatik urruntzea. hirugarrena, mirespena,filosofiaren sustrai subjektiboa.laugarrena testuinguru-sozialpolitak,kulturekiko harremanei,antrolakuntza izandako harremanei eta aldaketei,diruaren erabilerari eta abarri esker balioaz sortuko da filosofia. Balioaz fidatu. Jakintza filosofikoaren ezaugarriak. Arrazoizko jakintza husnarketak gero eta kritikoak eta logikoak. jakintza errotikoa eta azkena  jakin nahi dugulako zergaitik gertatzen diren gauzak. Bakarrik onartuko dugula gauza frogatuak. jakintza historikoa Filosofia urduria eta bukagabea izan behar du beti, ezkonformista. Momentu konkretu batean kokatzen dugu. Helburua, eginkizun zehatza.historian zehar autorkritika egiten du.jakintza unibertsala  Arlo guztietan sartu ahal da. Errealitate osoaz. batasuna loertu nahi du.jakintza profanoa Sakartuaz galdetzen du, sakartu den guztia adierazteko.jakintza arauemailea Sartu behar ditu bere arau propioak. Filosofiaren metodoak. Esperientziaren eta arrazoimenaren metodoa bi jakintza iturri oso inportatneak:zentsumena eta arrazoia. esperientzia fisikotik hasten da,ondoren arrazoia eta helburuak.(enpiriko-arrazionala).enpirismoaren metrodoa- esperientzia sentirkorra. enpirismoaren metordoa induktiboa da. sentiduen bidez antezmaten ditugun gauza guztiak dira. inportanteena sentimenduak dira.metodo arrazionalista  Arrazoiak du lehentasuna ezagutza lortzeko orduan. Arrazoimena du gure ezagutzei azken zihurtasuna ematen diena.metodo transzedentala kantek sortu zuen XVIII.mendena. ezagutzazko objektuak gure ezagutzaren araberakoak.hizkuntza azterketaren metodoa XX.mendean sortu zen. Hizkuntza aztertzeko erabiltzen den metodoa. Adierazpen filosofiko ilunak eta zehazgabeak argitzeko helburua du.metodo ermeneutikoa.Helburua idatzitakoa interpretatzea eta ulertzea.testuak eta beren esanahiak ondo ulertzea.filosofia jakintzak. jakintza teorikoaren eta praktikoaren arteko bereizketa eragiten du.filosofia teorikoa. errealitatearen ezagutzaz dihardu.metafisikan kokatzen da.Ontologian(izatearen tratatua), gnoseologian(ezagutzaren teoria) eta teodizean(jainkoari buruzko gauza guztiak) hizkuntza, zientzia eta teknika,natura eta antroplodiaren(gizakia)filosofiaz haritzen da.filosofia praktikoa.  giza ekintzaz dihardu. aukeratu behar sugunaz hausnartzen du. eginkizunik handiena gizaki guztietan ezatabaida desberdinak sortzea eredu justoak aukeratzea.5-Jakintza zientifikoa.filosofia eta zientziak arrazoizko jakintzak dira. defini daiteke:ezagutza objektiboak lortzeko arrazoizko prozedura multzoa dala.sailkapena bitan:zientzia formalak  pentsamenduaren formaz edo egituraz duardute. kontraesanik  ez dadila egon. logika eta matematika kokatzen dira.zientzia enpirikoak.esperientzia mundu materialarekin lotuta. proposamenak koherentea izan behar du.bere barruan,naturaren zientziak.mundu naturalaz dhardute.esperimentazioa da naguzi. fisika,kimika eta biologia.Giza zientziak.gauza subjektiboak. giza askatasunaren emaita den kuturaren munduaz aritu:historia,soziologia.

Entradas relacionadas: