Euskal poesia modernoa

GABRIEL ARESTI:

Txilardegi Eta Arestik garrantzi handia izan zuten euskal kulturan, Literaturan.. , Nobelagileak, poetak, politikariak.. Ziren eta eragin Handia izan dute ondorengo idazleengan. Aresti gazterik hil, 40.. Urterekin. Euskaldun berria, biak euskal herrikoak baina giro Erdaldunean jaio, bata donostian eta bestea Bilbon.Aresti batez ere Poeta, baina ez da nobelagilea, ipuinenbat badu, antzerkiak ere bai.. Baina batez ere poeta.

Antzerkigintza:

Alor horretan berrizketak Lortu nahi zituen teatro modernoa sortu nahian, euskal tradizioa eta Garaiko Europako korronteak bateratuz Bi literatur mugiemenduk Eragina bere poesian:

Sinbolismoak-->

Oso poesia konplexuak idatzi Zituen sinbolo ugarirekin, Maldan Behera da garrantzitsuena, askoren Ustez bere lanik bikainena da.

Poesia Sozialak-->

Arestik poesia Soziala egiten zuen, beretzako poesia da zerbait lortzeko tresna. Gizakiak nahi duena lortzeko: libre izan baina gizakiaren bizi Baldintzak eta lan baldintzak duinak izatea.
Nietzscheren Eta Elioteren Eragina sumatu daite. Nahi du dirua, hondasunak ondo banatuta egotea Eta askatasuna aipatzena, bi dimentsiotan: euskaldun batek askea izan Nahi du, arlo sozialean eta arlo kultural-politikoan. Askatasuna nahi Du Euskal Herriarentzat eta langileentzat --> utopikoa Da apur bat.. Laburbilduz ezaugarri hauek nabarmen dira:
Berritzailea da --> Momentuko arazoak, Baina euskal tradizioari lotuta, Gai Nagusitzat egia, justizia, Bakea etab. Ditu, Sinbologia darabil non garrantzitsuena etxea (EH) Den.

Kontuan hartu:

Aresti idazten hastean diktadura, sindikatuak ez zeuden onartuta. Ikastolak egiteko baimenik ez.. Euskalduna zapalduta zegoen, bai Kulturalki eta bai sozialkiAresiren helburua hori, zen poesia Egitean. Nahi zuelako ere bai.. Baina helburu nagusia… Metrika eta Errima: poesia librea (bertsolaritzatz ere baliatu zen), prosarekin Antz handia daukana. Askotan elipsirik gabe. Beste batzuetan elipsia, Paralelismoa, errepikapenak.. (orduan lirika)

A poemaZer Esanahi du IZENAK Arestiren poetikan?

arestirentzat Izena, norbaiten izana da, hau da bere ezaugarri guztien multzoa eta Euskal Herrikoa denez, hau baren dagozer Beste sinbolo erabili zuen Arestik ideia bera adierazteko?
Arestik Sinbolo batzuk erabili Euskal Herria adierazteko (kultura, hizkintza, Pertsona..):-Etxea oso inportantea-harria oso inportantea, nahiz eta Beste konotazio batzuk ere badituen-izena/izana, Poetak “nire izena Nire izana da” esaten du, kenduidazue hori eta ez naiz ezer, Existentzia galduko du. Ni euskalduna naiz, Euskal Herrikoa → Protesta Euskal Herria jasotzen ari den zapalkuntzaren Kontra.Aldarrikatzen dabil askatasun nazionala, askatasun kulturala. “Ni naiz, kontextu honetan ez zapaldu hori, bestela ni zapaltzen Ari zara”. Erabili duen euskera: batua sortubarik zegoen baina antz Handai dago, nahiz eta hemen nahasketa handia egon, adibidez Nafarrera dago (esanen dut) baina antz handia gero batua izango Zenarekin. Ortografian arazoak (eznaizena) nahiz eta oraindik ez Jakin zer zen batua hau idatzi zenean.

B PoemaZein da poema honen helburua?

Poesia Mailu bat da: arma bat norbaiten edo zerbaiten kontra jotzeko. Nor Jotzeko? Mundun dagoen injustizia, dauden haundiki eta boteretsuen Kontra. Mailua, gizartea eraldatzeko. Gizarte hobea egiteko, Gizartean hondasunak hobeto banatzeko. Poeta sutsu azaltzen da, baina Ez da beti horrela agertzen, batzuetan etsipenak jota badakielako Burruka hori zaila dela C poema Azaldu zertan datzan poema honen didaktismoa.
egia Esan behar dela dio: egia batek gehiago balio du, mila gezur ondo Esandakoak baino. Aldarrikatzen ari da: zeregin honetan mundua Eraldatu behar da… egia esan, lehialak izan behar gara gure Buruarekiko. Erosoagoa da gezurrak esatea baina kosta ala kosta egia Esan behar da, lehiala izanez.Berak bere burua ikusten du, egiaren Transmisore gisa. Berak esaten duena egia da, hala sinisten du Poetak.