Estatu Frankistaren sorrera (1939-1959)

Diktadura Euskal Herrian (1939-1975)

Lehen Frankismoaren Ezaugarriak:  homogeneotasuna ezarri zen  aspektu Politikoetan  ,  sozialetan,  ekonomikoetan  eta Kulturaletan.Gerraren  ondorengo Egoeran  nabarmenakizan  ziren  arazo  ekonomikoak,  gosea eta eguneroko  bizitzan  izaten  ziren  zailtasunak, Espainiako lurralde guztian izan ziren arazo berberak.

Ekonomiaren Aldetik, Espainiaren nazioarteko isolamenduaren ondorioz, sortutako politika autarkikoaren eraginez, egoera ekonomikoa ez zen 1950ra arte Hobetu.Gerra Osteko Krisiaren Ondorioz,  populazioaren  Gehiengoak hornidura Zailtasunak,  oinarrizko Produktuen Salneurrien Gorakada,  soldata baxuak Eta gosea pairatu zituzten.  Zailtasun Ekonomikoek Aukera Gutxi Uzten  zioten Populazioari.  Horren Kezkarik Handiena,norberaren  eta Familiaren Bizi  iraupena  zen. 

Politika

.  Euskal Herrian Erregimen  Frankista Ezartzea,  erabat  zentralizatua Ze-goen  estatu Baten Barnean,  Espainiako Gai-nerako Eskualdetan  bezala gertatu  zen,heriotza Zigorrak, Erbesteratzeak, Kartzelatzeak,  isunak  ezkertiarrak Ziren guztientzat.  Errepresio Hori,  frankismoaren Lehen harnarkadan Bereziki gogorra Izan zen  eta  oposizioaren  ekimenak zaildu  egin zituen.  Nazionalismoaren  aurkako Errepresioa Euskal Herrian  oso  gogorra  izan  zen. 

Kultura

.Errepresioak Irakaskuntzaren Munduari Ere  eragin Zion.  Oinarrizko  Hezkuntzako Irakasle Euskaldunak  modu  bereziki gogorrean Jazarriak  izan  ziren.Komunikabideei Dagokienez, Erregimenaren  Aurkako  taldeenak Izan  ziren  guztiak  itxi Egin  zituzten  eta  horien  ondasunak Mugirnenduaren  prentsaren  esku Jarri Zituzten.  Antzeko Zerbait Gertatu  zen Irratiarekin;Radio  Nacional  de  España Bakarrik onartzen zen. Gainera, euskara hizkuntza debekatu zen, euskal nazionalismoarekin amaitzeko.

Barne Arazoak

Frankismoaren  arazoak,  lehenengo  unetik,  Uste  zuten Baino  handiagoak Izan  ziren Eta  hau  nabarmen  gelditu  zen,  1942an,  Bilboko  Begoñako Basilikan  ekimen  karlista Baten  aurka  izan zen Falangisten  atentatuan.

OPOSIZIOA (40. Hamarkadan)

Erbesteko nahiz barneko  oposizio Antifrankista Diktaduraren  sendotzea  oztopatzen  eta  erregirnen demokratikoa  berriz Ezartzen  saiatu Zen:  Euskal Herriaren Kasuan,  Autonomiaren Berrezarpenaren  bidetik  joan Behar  zuen, Edo bestela.  beste  autogobernu  moduren batetik. Jaurlaritzak  oposizioaren Ia  alderdi Gehienak biltzen Zituen.  Iose  Antonio Agirre  lehendakariaren  nortasuna Erabakigarriak  izan  zirenhorrek  1960an Hil  zen Arte  Erbesteko Errepublikar  politika Espainiarraren Osotasunean Ere  eragina Izan zuen.Eusko  Jaurlaritzaren  ospea  Gerra Zibilaren  amaiera  ondoko Uneetan  eraiki Zen, errefuxiatuei Zuzendutako  laguntza  lana abiaraztea  Lortu zuenean.  Gerra Zibila  bukatu Zenetik, Erbesteratuen Kopuruak  Behera  egin Zuen.

Gatazkarik handiena,  Indalecio Prietoren  Aldeko Sozialista  euskaldunak Eusko  Iaurlaritzarekin Zituzten Harremanak Eten  zituztenean,  Santiago  Aznar  kontseilariak Euskadiko  Komite  Sozialista  Zentrala  sortzen Zuen  bitartean Izan zen.

1945an,  Euskal Herriko  ia Alderdi  eta Sindikatu  guztiek Baionako Ltuna Sinatu  zuten  itun  horretan Errepublikaren,  Estatutuaren Eta Eusko  Jaurlaritzaren  alde  azaltzen Ziren. 

1946an,  Frantziak,  Britainia Handiak Eta AEBek  Francoren Erregimena Gaitzetsi Zuten.  eta Oposizio Euskaldunak  1945etik Aurrera Ekintzarik  Garrantzitsuenak Burutu zituen.  1947ko  erreferendum frankistan egindako Abstentzioaren  aldeko Kanpainaz  eta  zenbait Propaganda  ekintzez Gain,  estrategia  horren  gorengo  unea 1947ko eta  1951 Ko greba  orokorrak  izan  ziren. Bizkaian eta Gipuzkoan  barneko  ekintza Klandestinoak Oinarrizkoak  izan  ziren,  Eusko  Jaurlaritzaren  kontsignei Jarraituz.Langileen  Erosteko Ahalmenaren Jaitsieraren Aurrean greba sortu zen. Erregimenak  grebalarien  aurka  errepresio  Gogorra Eginez  erantzun Zuen.Dena  den, greba ez zen erregimena Larritasunean jartzeko modukoa izan.

OPOSIZIOA (50. Hamarkadan)

la hamabost Urteko Diktaduraren ondoren, Errepublikar Aldia bizi Izan zuten militante
antifrankistak nekeak jota Zeuden. Lehenago Politika Munduan Nabarmendu ziren zenbait
erbesteratu, Agintari frankisten eta Eusko Jaurlaritzaren oniritziarekin, barnera itzuli ziren, eta bizitza Sozialean Nahiz Profesionaleanmodu arrunt samarrean Txertatzeko Aukera izan zuten. horrek Erakusten du argi eta Garbi 1950eko Hamarkadan Oposizioak Jasan zuen krisia.

Francok AEBekin eta Vaticanorekin egin zituen Hitzarmenekin Eta Espainiaren EBn sarrerarekin Erregimenaren Nazioarteko isolamendurekin Amaitu zuten. Horiek lehendakaria, EAJ eta Eusko Jaurlaritza Eskuak lotuta utzi Zituen, eta aukera bakarra zen Euskal erakundeak Erbestean Bizirik Mantentzea Eta diktaduraren bukaera ekarriko zuten garai Hobeen zain egotea.1951 N Eusko laurlaritza Parisen zuen Egoitza uztera behartu zuen eta gobernu frankistaren Jabetza Izatera Pasa zen.

Oposizioaren Zatiketa Gertatu zen, Indalecio Prietok Abiarazitako estrate- Giaren Eraginez: Diktadura Deuseztatzeko Asmoz, ezkerreko errepublikar sozialisten Eta Francoren aurkakoak ziren Monarkiko demokraten arteko hurbilketa bultzatzen saiatu zen.

1953 eta 1957 Artean EAI berregituratu egin zen. Antzeko Zerbait gertatu Zen Beste Alderdi eta Sindikatu Batzuekin. Kanpoan, EAJ Izan Zen egitura Mantentzeko arazo gutxien Izan zuena. 1956an Parisen egin zen Munduko Lehen Kongresua izan zen; ospakizun Horrekin Lehendakariak krisialdi betean zegoen antifrankismo Euskalduna Eta lehengo elkartasun Dinamika Bultzatu nahi Izan zituen. Izan ere, Munduko Euskal Kongresuak Arrakasta handia Izan zuen. Baina kongresuan bertan Zailtasun
berriak Antzematen Hasi ziren ETA azalera atera zen. Jose Antonio Agirre hil egin zen 1960an eta nortasun txikiagoa zuen Jose Maria Leizaolak ordezkatu zuen. Gertakizun Horiek euskal antifrankismoaren Aldi berri baten Hasiera Osatu zuten..