Bizi arrazoia eta arrazoi historikoa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el en vasco con un tamaño de 10,89 KB

SINESTEAK: sinesteen gainean hasten gara pentsatzen. Gure Subkontzientean daude; ez dudan jartzen, egiaztatutzat hartu. Gure bizitzan Hainbat gauzekin kontatu, txikitatik erakutsi. Sinesteek segurtasuna eman. Sinesteak, norbanakoaren zirkustantziarekin erabat lotuak, horregatik definitu gure errealitatea.
Gure edukiontzia dira. Ortegaren filoren paper kritikoa da. Ez txarrak, zalantza egiteko ematen digute bitartean. Sinesteak ez Inkontzienteak. Batzuetan hausnarketa dago, eta erabaki bat. Guk aukeratu. Gehiengoak Sineste erlijiosoak zalantzan jarri. Zirkustantziarekin errotuta ditugun Sinesmena erosotasunaren fruitu dira. Erlijioa sinesmen kontziente bihur, san Tomasen arrazoia fedearen zerbitzuan jarri. Honela, erlijioa sinesmen Kontziente bihur. Marxen ustez, sinesteak bizitzaren ekonomia da. Platon: Sinesmena/ustea=pistis. Ezagutza faltsua, iritzia, egiatik urrun, egiaren Erreflexu inperfektua, zentzuen bidezko ezagutzaren emaitza.

IDEIAK:
ideiak poesiaren senide dira, irudimenaren jokoak, Ez ezer ederragorik, estetikoagorik: irudimenezko munduak sortu. Ortegarentzat, Giza esentzia ez definitzerik, zirkustantzia particular eta irudimenaren Produktua baita. Ideiak, aurreiritziak gainditzen eta mediokridadetik aldentzen Lagundu. Sineste okerrak ditugula, nia zalantza Itsaso batean erori. Ideiak, Eboluzionatzeko ezinbestekoak. Gure errealitatea determinatzen dutenak, geureak Direlako, eta definitu egiten gaituztelako. Platonen ideiak absolutuak, Arrazionalaren unibertsalki ulergarriak. Platonentzat gure esentzia ideietan Aurki. Ideiak ezagutzea, gogoratzea da. Descartesentzat absolutu eta Perfektuak: adimenaren bidez ezagutu. Sokrates: ideiak erditu egiten ditugu Kanpora; maieutika. Ideia matematikoetan ez perspektibismoaz hitz egiterik, ez Zer ikusirik zirkustantziekin. Badute nolabaiteko eragina gure bizitzan, ez Soilik sinesteak eragiten gaituztenak. Marxentzat ideiak clase zapaltzaileak Bere mesederako sor. Beraz kontuz horiekin. Marxek zaku berean sartu ideiak eta Sinesteak.

JAKINTZA, ZIENTZIA ERLATIBOA DA.PERSPEKTIBISMOA: ezagutza Definitzeko, garaiko sinesteetatik abiatu. Errealitatearekin kontrastatzean Teoría deitu diezaiokegu, eta denborarekin teoría horrek irmotasuna eta Hedadura hartzean sineste bihur. Ez egia absoluturik, ezta zientzian. Historian Atzera begiratuz, egia zientifikoak nola gezurtatu diren eta Paradigmazientifikoak nola ezarri diren ikusi. Jakintza guztiak subjetiboak, Horrek ez esan errealitate bat bestearena baino hobeagoa denik, ezberdina Baizik. Egia bakarra utopia. Mentalitate heterogeneoz ezin daiteke irudi Homogéneo bat atera. Platon, sokrates… egia bat da eta aurkitu dezakegu. Nahiz Eta jakintza subjetiboa izan, zenbait kasutan objetibotasuna beharrezkoa da. Bi Gune ezberdinen arteko puntu bat bilatzea.
Perspektibismoa bere 2 etapa, Sogilean agertu. Zirkustantzia nire inguruan dauden gauzen multzoa da. Nirekin Dauden gauzak dira. Norberaren zirkustantzia beste gizaki eta gauzak osatu, Baina baita erakundeek, eta naturalen multzoak. Nia ez nire gorputza, ez Nortasuna, … ni neure buruaren bizi proiektua naiz. Errealitateari “so egiten Dion bakoitzak” bere ikuspuntutik begiratu. Norberaren ikuspuntua Errealitatearen beharrezko osagaia da eta ezin esan ikuspuntu bat besteen Gainean dagoenik. Perspektibismoaren teoría errealitatearen gaineko ikuspuntuen Aniztasuna aldarrikatu. Egia absolutua, errealitatearen guztizko ikuspena, Beraren inguruan jasotako irudien konbinazio antolatua da. Egia lortu Ikuspuntuetatiko irudiak bateratzen. Behatzaileek dute berezko balioa. Ortegak Ez eszeptizismoan ez erlatibismoan jausi, bera errealismoa eta idealismoa Gainditu nahi: -Jarrera errealista: filok jatorritik erabili duen perspektiba. Errealismoak gauzari gizakiaren gainetik jartzeko gaitasuna, lehentasuna eta Independentzia eman. –Jarrera idealista: arrazoia, giza subjetua da gizakia eta Munduaren arteko harremanaren protagonista.. Antagonismoaren aurka, ortega Ustez benetan erreala dena nia eta gauzak dira; nia etengabe gauzei lotuta eta Aldrebes. Nia eta gauzen arteko elkartze, harreman eta jokabide hori da bizitza.
Bizitza zirkustantzia batean egon. Zirkustantzi eta perspektiba Kontzeptuek egiaren ikuskeraz gain, espainia antolatzeko ortegaren asmoa Adierazi.

ARRAZIONALISMOARI KRITIKA: intelektualismoak dio; Kontzienteena da gure bizitzako eraginkorrena: ortegarentzat, hau ez halakoa, Inkontzienteena da eraginkorrena. Horrek ez esan nahi ideiak ez direla Garrantzitsuak, alderantziz. Abiapuntua, errealitate erradikal gisa, giza Bizitza da: hausnarketa oro gure bizi kondiziotik egiten dugu. Arrazionalismoak Arrazoian du fedea; beraz hortik aterako ondorioak ezin absolututzat jo. Bizitzak, arrazoiaren beharra du. Oker daude arrazionalistak egia unibertsal Bat dagoela eta dedukzioz hori ezagutzera iritzi gaitezkela diotenean. Perspektibismoak erakutsi digunez, egia maiuskulaz, proiektu utopikoa da. Egia Absoluturik ez. Método induktiboak hutsuneak ditu, ez perfektua. Gogoan izan Popperen faltsazionismoa. Persona bakoitzaren errealitatea bakoitzaren ideietan Dago. Nietzscheren bitalismoaren eragina ortegaren arraziobitalismoan, bizitza Da lehengoa. Etxeko atetik irtetean kalea topatuko ez bagenu, orduan Konturatuko ginateke sineste horren balioaz eta erabateko eraginaz. Freud eta Psikoanalisia; gizakiarengan inkontzienteak duen eragina azpimarratu. Nietzsche, Schopenhauerrek gizakion sormena, irudimena balore positibotzat hartu. Arrazionalismo berriak, descartesen arrazionalismoa arkaikoa gainditu. Kant: Zientzia, fenomenoen ezagutza da, arrazoiari esker egiten dugun zerbait. Descartesek zioen bezala, arrazoia egiaren dedukzioz iristeko gai. Egia Matematikoen ebidentzia eztabaidezina da. Platon, socrates, descartes: egia Unibertsala ezaugarria da; jarrera optimistagoa ezbairik Gabe. Comte Positivista: gertakarien zientifikotasuna, hauen atzean dauden ideia zientifikoen Defensa da. Arraziobitalismoa: ortegaren helduaroko etapako doktrina da, eta Gure garaiko gaia argitaratu ondoren adierazi. Gizakiaren bi perspektiba Nagusiak aztertzeko ahalegina da: bizitza, arrazoia. Bitalismo eta Arrazionalismoaren kritika egin, gero bi hauen sintesi bat egiteko. Bizitza Emandako errealitatea da eta arrazoia errealitatea ulertzeko ahalegina. Arrazionalismoaren gehiegikeriak kritikatu eta bitalismoak ezagutzari buruz Duen ikuskera murritza eta bultzatzen duen jarrera irracionalista. Bizi Arrazoiaren bidez, filosofo bitalistek arrazoiari egin gutxiespena sahiestu. Ortegak kritika egin arrazoimenaren ohiko kontzeptu arrazionalistari: Platon/aristoteles, descartes, Spinoza/leibnizen arrazoimenak. Arrazionalismo Filosofikoaren arabera, egia bat da, absolutua eta aldaezina, eta soilik Gizakiaren alde arrazionalak ezagutu.
Arrazionalismoa, bizi kontrakoa eta Historia urkakoa da. Arrazoi abstraktuaren ordea ortegak bizi arrazoimena eta Arrazoi historikoa aldarrikatu. Ortegak ez arrazoia inoiz gutxiesten, baizik Eta arrazionalismoaren gehiegikeriak.

NIA: zirkustantziarekin lotuta. Descartes, lehenengo Ebidentzia, baina badago nahiz eta mundua ez egon. Nirekin dauden gauzak dira. Nia ez nire gorputza, ez nortasuna, … ni neure buruaren bizi proiektua naiz. Nia etengabe gauzei lotuta eta aldrebes. Nia eta gauzen arteko elkartze, Harreman eta jokabide hori da bizitza. Bizitza zirkustantzia batean egon.

HISTORIA: marx, klaseen arteko borroka historiaren borroka Da. 1-Bere historikotasuna: bizi arrazoia historikoa da. Bizitza Zirkustantziarekin aurpegiz arrazoitzean datza. Bizitza denboran barrenekoa eta Historikoa denez, bizi arrazoia historikoa. Gizakia zegatik den horrelakoa Aztertzeko, beraren historia behar kontuan hartu: beraren historia kontatu Behar. Gizakiok bizi programa baten egitasmoa prestatu zirkustantziari begira Eta hori bete. Gero proiektu bat diseinatu uneko zirkustantziaren arabera. Bizitzan, pertsonak aukerak izan. Bizitza etengabe aukeratzea da: zer egingo Dugun aukeratu. Giza bizitza, egitea da. Gizakumea ezin bizi daiteke bizi Proiekturik Gabe. Bizitza inoiz eginda. Gure esentzia bizitzea da. 2-Prozesu Historikoa, belaunaldiak: bizitza, gizakiak historian zehar landu dituen idei Eta sinesteen ondarea da, bakoitzak ez giza bizitza lehen aldiz erabili, jaso Duen historiaren oinordekoa da. Gizabanakoaren bizitza aurrekoengandikjaso Duena da, baita bere buruarekin egiten duena. Belaunaldia da historia banatzeko Eta gizaki bakoitzaren sineste, idei eta ohitureei eragin. Garaikideek Historiaren aro bera partekatu, baina adin berekoak besterik ez belaunaldi Berekoak:”belaunaldi bat 15 urteko tartea da, eta tarte horretan bizitzeko modu Berezia izan. Belaunaldi horretako gizakien kidetasuna ez datorkie berengandik, Baizik molde berezi eta bakarra duen mundu batean bizi behar izatetik”. Metatze Aroa sor. Gizakia bere historia da. 3-Bizi arrazoi historikoak erabilitako Kontzeptuen zehazpena: izakien izana deusestatu ez duten kontzeptuen bidez Pentsatu behar. Ohiko kontzeptua abstraktuak xedapen konkretuez betetzean, Orduantxe lortu ezagutza konkretu eta benetakoa. Horrelako edukiez bete nozio Abstraktua, bizi arrazoiak eskaintzen duen modukoa izateko.4-
Bizi arrazoia eta egiaren kontzeptua: egiaren Arazoa drama da. Ortega eszeptizismo eta dogmatismoaren contra egon. Eta ulertu Egia perspektiba bezala. Egia nozioaren barruan bereizketa: -Egia, Benetakotasuna dakarrenez: egia mota honek moraltasunarekin zerikusia.-Ideien, sineskeren egia: egia gizakiaren Ikuspegiaren mende egon eta baten ikuspuntuan egia denak ez bestearen ikuskeran Zertan izan.. Filo sistema egiazkotzat hartu. Ideiek errealaz aparteko mundua Eratu. Ideia egia izan errealitateari buruz daukagun ideiarekin datorrenean. Guretzat errealitatea sinestea den heinean da. Errealitatea gizakiak, eskura Dituen materiales horiturik, burutzen duen eraikuntza. Filo zeregina ez zaio Sortzetikoa gizakiari; gertakari historikoa da.

MASAK ETA ELITEA: platon alde zegoen. Marx contra. Masa eta Elitearen artekoa da. Elitea, bikaina eta eredugarria da, eta herrialdearen Gutxiengoak osatu. Masak, gehiengoak osa eta bikaintasunarekiko zaletasuna du. Ikasteko gogoa eduki, eta benetako iraultza heziketan datza. Elitea eta masa Jakinduriari lotuta. Masen nagusitasuna lehenengo eta behin politikoa da. Garaiko mugimendu politikoak masamugimenduak… dira eta nagusitu demokrazioa Liberala arriskuan jarriz. Baina menpekotasuna cultura da. Ortegak masen Protagonismoei duen iritzi negatiboa; kaltegarria delakoan dago. Teorian, Eliteak masa kontrolatu behar, baina espainian gertatzen dena: masak elitearen Bikaintasuna onartu beharrean mespretxatu ezberdina gorrotu baitu. Masak ez Masa izaten jarraitu nahi, eta honek herrialdea desegin. Masa antolatua izan Behar da gutxiengo aukeratu batek zuzenduta. Ortegak, masen errebolta lanean, Masa gizonak hartu duen garrantzia eta jarrera kritikatu.

Entradas relacionadas: