Plasmaren bidezko ebaketa

FABRIKAZIO-PROZEDURAK:

Konformazio prozeduraren ezaugarriak aztertzeko, formak lortzeko erabilitako prozesuak eta bideak zein diren jakin behar da. Identifikatu behar horien oinarriak, lorturiko emaitzak interpretatzeko eta zentzuzko erabakiak hartzeko, horrela nahi ez diren emaitzak sahiesteko. Helburua formak lortzeko oraingo prozeduretara modu ordenatuan hurbildu: -Prozesua: eragiketa segida zehatzean espezifikazioa da; eragiketok edozein produkturen forma jakina lortzeko aukera eman.-Prozedura: forma lortzeko printzipio bera erabili duten prozesuen multzoa da.-Fabrikatu: fabrikatzea fabrikazio prozedura bereko prozesua betearaztea da, produktua lortzeko.

MASA ALDATU GABE:àItxuragabetze plastikoa:Egoera askean aurkituriko metalen propietate nagusia, apaingarrien lehenengo fabrikatzaileak gehien erakarri zituena, materialik galdu Gabe itxuragabetzeko gaitasuna zen. Apurtu barik onartzeko gaitasun horri plastikotasuna deritzo. Baina metalezko materialek ez plastikotasun bera. Alezioak iritsi eta horiekin batera, arazoak sor:
Aleazioak ez itxuragabetzeko modukoak. Bi motatakoak: -Beroan egindakoak: berkristalizazioa tenperaturaren gainetik egin, prozesuan ez plastikotasunik gal. -Hotzean egindakoak: berkristalizazio tenperaturaren azpitik egin, prozesuan laztasuna har.. Bi prozesuek bereizgarritasunak izan: beroan, herdoiltzeak sor gainazalean; akabera txarrak izan. Hotzean, hobetu materialaren ezaugarri mekanikoak: *

Ijezketa

-Printzipioa:
materiala ijezketa zilindro izeneko bi arrabolen artean igaroarazten da. Arrabolen arteko banaketa materialaren hasierako lodiera baino txikiagoa denez, materiala zilindroen formaren arabera itxuragabetu.-Baliabideak: ijezketaren oinarrizko tresna euskarrien gainean dauden bi zilindrok osatu, euskarriek mugitzeko energía eman zilindroei, itxuragabetze esfortzuak eutsi eta zerbitzu laguntzaileak eman. -Aplikazioak: lehengo mailako prozeduratzat, oinarrizko profilik bakunenak osatzeko erabili, bihurgailutik irten eta batera. *Trefilaketa: -Printzipioa: materiala itxuragabetu, gero eta estuagoa den zulo batetik igarotzean; zulo horri ilara deritzo. Esfortzua itxuragabeturiko materiala erakartzean egin. -Baliabideak:
oso bakunak. Instalazioek euskarriek izan dituzte ilaretarako, eta harilkatzeko makinak ere, materiala erakarri eta biribilkatzeko.-Aplikazioak: prozedura oso zaharra, hariak lortzeko erabili. Ilaretako materialak eta trakziozko mekanismoak arautzeko sistemak hobetu ondoren, hari, alanbre eta biribil kantitatea itzelak lor. *

Estanpazioa

-Printzipioa: formak kolpeka lortzen dituzten sistemek hartu izen hori; antzinako forja askearen oinordekoak dira. Estanpazio prozesuek, estanpa izeneko bi erdimolderen artean joz eman forma materialari; materialaren behin betiko forma estanpa horien araberakoa izan. -Ekipamendua: estanpazio prozedurakoso ugariak, baina erramentariaren mailuaren ordez, bakoitzari dagokion estanpa. -Aplikazioak: estanpazioaren aplikazio eremua oso zabala, tamaina txikietatik handietara eta pieza unitarioetatik serieetara. *Estrusioa: -Printzipioa: masa plastiko bat presionatu eta edukiontzi batetik irtenarazten da, forma zehatza duen zulo baten bidez. -Ekipamendua: prensa bereziak, presioa itxuragabetu nahi den masara helarazteko sistemak eta irteteko haizebideak erabili. -Aplikazioak: estrusioa profil bereziak lortzeko erabili batik bat, plastikotasun handiko aleazio arinetan; baina veste kasuetan erabili(adreiluen fabrikazioan). *

Enbutizioa

-Printzipioa: puntzoiak sakatu egiten du txapa matrizetik, eta itxuragabetu egiten du. -Baliabideak: enbutiziorako erabilitako makina erreminta prensa da. Pieza bakoitzerako, multzo oso bat eraiki behar matrize eta beharrezko puntzoi nahiz zapaltzaileekin. -Aplikazioak: era askotakoak. Aldagaiak erabiliz, txaparekin lodiera meheetan egindako lan askotan aplikatu enbutizioak(edari-ontziak).

àMoldekatze prozedura: *Urtzea: Urtze prozesuak muga kimikoak ditu. Materialak urtzeko behar tªren eraginez, batzuetan aldatu egin urtu beharreko materialen osaera; herdoiltzeak gerta. Galdaketa prozesuetan erabilitako lehenengo materialak, urtze ountu baxua zutelako erabili. Burdinaren aleazioen eremuan, behar diren tª altuek prozesua zailtzen dute. Labe motak: -Kubiloteak: koke ikatzezko eta burdinazko geruzekin kargatu, geruzak bata bestearen gainean ipinita. -Erreberberozko labeak: kanpoan gasa/pretrolioen deribaturen batekin egindako su batetik lortu beroa. -Arragodun labeak: materiala arrago izeneko ontzi itxi batean urtu; horrek isolatu egin berokuntza prozesutik. -Arku elektrikodun labeak: labeek arku elektriko indartsu bat erabili berogailutzat; arku horrek salto egin, urtu nahi den masaren eta grafitozko elektrodoen artean. -Indukziozko labeak: arragodun labeak dira, eta eremu magnetiko indartsu batek eragindako korronteek sorturiko beroa erabili. *Moldearen fabrikazioa:Moldea eredu jakinean oinarrituz fabrikatu. Lortu nahi dugun piezaren antzeko forma izan, eta erabiltzeko erraza den materialekin eraiki(zura). Jatorrizkoari buruzko forma aldaketak, hoztean eta solidotzean gertatzen diren uzkurdurak konpentsatu nahi izatetik sor. 3 faktore: -Molde mota: moldea iraunkorra/erabili eta botatzekoa izan. -Eredu mota: iraunkorra/erabili eta botatzekoa izan; batzuetan, ereduen ordez, mekanizatu prozesua erabili, nahi den barrunbea lortzeko. -Urturiko materiala galdatzeko printzipioa;
Presio handian, txikian/grabitatearen bidez egin. *Galdaketa: Metala urtu ondoren, labetik atera isurketa erretenetik eta barruan estaldura erregogorra duten ontzietan Bildu, isurketa zali izeneko ontzietan. Ontzitik moldeko isuketa putzura isuritako material jarioa, zuzeneko metodoaren bidez egin, baita barradun sistemaren bidez: ontziaren hondoan argi zulo bat irekiz, material erregogorrezko barra batek osaturiko tapa altxatuta. Galdaketa zentrifugoa hodiak egiteko erabili: isurketa erreten luze batetik, urturiko materiala 200-300ºko tªn mantentzen duen molde zilindriko birakari batera iritsi. Materiala modu uniformean banatu. Akatsik gabeko pieza galdatuak sor. Zenbat eta presio handiagoa egon, gero eta errazago egin galdaketa, moldeak esfortzu handiagoak egin behar . moldeak diseinatzeko, beharrezkoa izan: saldaren eta moldearen jokabide termikoak zein diren jakitea; parte hartzen duten elementuen ikuskera orokorra izatea. *Moldakatze zentrifugoa: molde iraunkorrak eta desmoldagarriak, zehetasun guztiekin. Moldea biraka dabil, material urtua botaz. Moldea gelditzean pieza atera.

MASA MURRIZTUTA: àEbaketa prozedura mekanikoak: bi zati banatzeko, energía kantitate handia behar. Energía hori emateko modua irizpide garrantsitzua da, ebaketa prozedurak sailkatzeko: *

Zizailaketa

-Printzipioa: Artaziena. Bi material planotan elkarren aurkako bi indar aplikatuz gero, bata bestearen gainean irristatu eta banandu egingo dira. -Baliabideak: Ohiko forman, zizaila edo gillotina makina arrunta da; hortz bat dauka finkoa eta bestea mugikorra. Ebaki nahi den txapa hortz finkoan euskarritu eta eutsi, zapaltzailea erabiliz. -Aplikazioak: Zizailaketaren bidez, ebaketa zuzenak egiten dira lodiera mehe eta ertaineko txapetan; ebaketa azkarrak izaten dira. *Puntzonaketa: -Printzipioa: zizailaren muga handienetariko bat inguraketak jar, zizailarekin ebaketa zuzenak baino ezin egin. -Baliabideak: puntzonatzeko erabiltzen den makina nahiko bakuna da, diámetro txikiko puntzoia eta matrize egokia baino ez ditu. Puntzoiaren aldizkako mugimenduak inguraketarako behar zuloak egiteko aukera eman, txapa mugiarazten duenenan.-Aplikazioak: aldakorra denez, prozesu mota hori oinarrizkoa da galdaragintzarako materiala prestatzeko lanaskotarako. Ez pizak amaitu. *

Matrizegintza

-Printzipioa: forma konplexuak lor behar direnean, neurri txiki eta ertaineko formak, prezisio handikoak eta kantitate handietan, puntzoia nahiz horren matrizea aldatu eta lo nahi den piezaren formara egokitu behar. -Baliabideak: lan mota honetarako oinarrizko bidea pieza bakoitzerako fabrikatzen den matrizea da.beharrezko energía eta mugimendua prentsak sor. -Aplikazioak: aldakortasun dela eta, aplikazio asko eta asko daude txapa meheko pieza txiki nahiz ertainen fabrikazioan. *

Ur zorrotada

-Printzipioa: presio handiko ur zorrotada oso mehea erabili erremintatzat. -Baliabideak: presio oso handiko ur zorrotadak erabiltzea oso zaila eta nahiko arriskutsua; beraz, aplikazio horretarako berariaz eraikitako makinetan egin.-Aplikazioak: ur zorrotadaren berezko erabilera eremua ez metalena. Izozturiko janarietatik paperaren deribatuetaraino , industria produktu asko presio handiko ur zorrotada ren bidez ebaki. *Zerraketa: -Printzipioa:ebaketa prozedura denez, blokeetan sartu; hurrengo blokean ere sar, txirbila harrotzeko metodoa. Zerra bitarte estua sortzeko helburua duen erreminta da eta bitarte horrek materialaren bi aldeak banatzeko aukera eman, beraz, ebaketa prozesua egin. -Baliabideak: fabrikazioaren ikuspegitik, bi sistema daude zerrako hortz zorrotzensegida jarraitua sortzeko: disko baten kanpoaldean ipini/zinta luzean ipini. -Aplikazioak: diskoa gogor egoten da lanak irauten duen bitartean, eta zintak berriz, tolestu egin behar izaten du etengabe, danborren inguruanbiratzen duenean. *Disko urratzailea: -Printzipioa: zerrako diskoa azken mugaraino eramanda, hortzen tamaina txikituta, disko urratzaileak lor.-Baliabideak: betiko makinak ebaketa askeak egiteko pentsatuta daude, eskuarekin gidaturiko ebaketak egiteko. Makina horiekoso bakunak, diskoaren biratzemugimendua suspertu baino ez egin eta era guztietako maniobrak egiteko aukera eman. -Aplikazioak: metalezko materialen eremuan, disko horren aplikazioak meta oso gogorretara mugatu, veste erremintek ez baitute balio halakoetarako. Gainerako materialetarako erabili. àEbaketa prozedura termikoak: aplikazioak ez esfortzu handirik eskaini; horrela, makina askoz bakunagoak erabili: *Oxiebaketa: -Printzipioa: karbono gutxiko burdin aleazioek oxigenozko atmosferan erretzeko gaitasuna dute, prozesu guztiz exotermikoan eta urtze puntu baxuko oxidoak sor. -Baliabideak: oso bakunak. Arbastuan egiten diren ebaketarako, nahikoa da oxigenorako bide gehigarria duen soldagailua erabiltzea. Produkzioko instalazioetan, oxiebaketako makinak egitura arinak eta ez esfortzu handirik egin. -Produkzioa: produkzio honako honen araberakoa: mugitu ahal duten aldibereko ebakitzaile kopuruaren, inguraketak egiteko aukeraren eta inguraketa horietarako control sistemaren araberakoa. -Aplikazioak: lodiera ertaineko eta handiko ebaketetan, karbono kantitate txikiko altzairuen ebaketa zuzenetan ebaki direnean, metalezko eraiukuntzen aplikazio guztietarako. *Plasmaren bidezko ebaketa: -Printzipioa: oxiebaketaren kostu merkea eta beraren azkartasuna nahiz bakuntasuna desagertu, oxidazio exotermikorik ez duten materialak ebaki nahi direnean. -Ekipamenduak: oxiebaketako ekipamenduen antzekoak. Oxigenozko haizebideen ordez, plasmako ahotxoak erabili. Makinak itxura arinekoak eta oxiebaketakoak baino abiadura nahiko azkarragoan ibili. -Aplikazioak: lodiera ertain eta meheko ebaketak egin era guztietako metaletan, eta oxiebakigarriak diren altzairuetan ere; ebaketa zuzen eta inguratuak egin. *Laserraren bidzko ebaketa: -Printzipioa: laserra da pilaketa ahalmenik handiena duen bero indarra. -Baliabideak: berariazko makinak, baina antzekotasun handiak dituzte ebaketa termikoko makina guztiekin, horiek ez prozesuetan esfortzurik egin. -Aplikazioak: laserraren bidezko ebaketak ezaugarri berezia dauka. Urturiko aldea oso estua eta prezisio itzela lor formetan; piezak geroko fabrikazioetarako prestatzeko prozedura barik, akaberakobprozedura da. àTxirbila ateratzearen bidezkoa: *Makina erremintak: txirbila harrotzeko prozeduraren arrakasta formak oso dimentsio zehaztasun handiz lortzeko gaitasunetik etorri. Helburua forma zehatzak lortzea da. Makinak: -Tornua: makina erreminta sor zuen lehenengo mekanizatua izan. Piezaren biraketa mugimendua erremintaren lekualdatze linealarekin konbinatu. Niraketa gainazalak sor. Makina erremintarik ohikoena da. Funtsean, torunuak bankada bat; bankada burua dauka mutur batean, eta buru horrek pieza birarazi eta biraketa ardatzaren puntua zehaztu, ardatz nagusia izeneko puntua; gero, kontrapuntua dago, eta horrek ardatz nagusi horren veste puntua zehazteko aukera eman. Bankadatik orgak ibili eta horiek erremintaren lekualdatzea ahalbidetu. -Fresadora: bi mugimendu konbinatu: kanpoaldean hortzak dituen fresa erreminta zilindriko baten biraketa mugimendua//piezak gainazal lauak sortzeko egin duen lekualdatze lineala. Fresaketak gainazal pendikularra sor(aurretiko fresaketa), gainazal lau paraleloak lor(fresaketa tangentziala). Hiru orga ditu; horiek espazioaren hiru dimentsioetan lekualdatu. Mahaien gainean biraketa ardatza dago eta horrek herrestatu egin erremintak. Fresatzeko makinaren bidezko lana oso aldakorra. Oinarri orokortzat, makina erreminta horrek sistema laguntzaile piloa onar, horrek era askotako lanak egiteko eukera eman. -Zulatzeko makina: biraketa mugimenduaren eta berauts izeneko erreminta egindako aurreratze mugimenduarenarteko konbinazioak zulo zilindrikoak egiteko aukera eman. Zulaketa prozesuan gertatzen denaren alderantziz, zulatzeko makinak oso bakunak. Eskuzko zulagailu ezaguna bezalako bertsio oso bakunak egon. Mahai gaineko zulagailuak oso ohikoak; horiek motordun burua eta zutabe oinarria dute, barautsaren ibilbidearen eta oinarri horren arteko perpendikulartasuna bermatzeko. àTxirbila harrotzearen bidezkoa: motak: -Artezketa: txirbila harrotzeko prozedura harri urratzaile izeneko erreminta bereziekin egin. Harriok aglomeratu batek osatu, material oso gogorreko pikorrek osaturiko aglomeratuak. Pikor horietako bakoitza ebaketa erreminta txiki baten moduan dabil, ahoa mantendu eta txirbilak askatzen dituen ebaketa erreminta txiki baten moduan. Artezteko makinen eremua oso zabala. Tornu eta fresatzeko makinen antzeko artezteko makinak egin, baina buru bereziak dituztenak, harriak herrestatzeko. Era guztietako biraketa gainazal eta gainazal lauak artez daitezke. Artezteko makina berezi asko fabrikatu (Engranaje eta harietarako artezko makina bereziak).-

Elektrohigadura

Uztai elektrikoaren bi elektrodoren artean deskargak egitean, bi elektrodoak higatu. Elektrodoaren materiala aukeratuta, deskarga txikiak sortarazi metalezko txirbil txikiak harrotzen joateko, inguru egokian eta elektrodo zehatz batetik; txirbilok erabat lurrundu eta aukera eman piezan elektrodoaren barrunbe osagarria sortzeko. Pieza bustitzen duen dielektikoak isolatzaile lana egin, tentsioak gora egin ahala. Apurtze puntura heltzean, dielektrikoa ionizatu eta txinparta sor.

MASA AGREGAZIOAREN BIDEZKOA: *Soldadura: berebiziko soldadura loturiko piezen arteko erabateko jarraitutasuna eskaintzen dueña da, loturiko ezein zati masa osotik bereizi ezin izateko moduan. Jarraitutasun hori gerta: fisikoan eta kimikoan/metalurgikoan. Berebiziko soldadura egitea ezinezkoa, baina lotura prozedura askoren emaitzak asko hurbildu. Prozedurak honako baldintza bete: 1. Metal metal kontaktua sortzeko eta kutsadura ezabatzeko aukera ematen duen energía ekarpena egotea. 2. Babes mekanismoren bat egotea, prozesuan veste kutsadurarik ez sortzeko. 3. Soldaduraren kontrol metalurgikorako sistema bate gotea. *Aglomerazioa: eraketa prozeduren barruko talde berezienetako bat oinarrizko elementutzat pikor itxurako materiala erabili duten prozedurek osatu. Sinterizatua izeneko produkzio teknikoa faseotan antolatu: a)Hautsa sor/aukeratu. b)Osagaiak nahasi. c)Konprimatu/trinkotu. d)Sinterizatua/aglomerazio termikoa egin. e)Akaberako tratamenduak burutu.. Sinterizatua metalezko karburoen plakatxoak osatzeko sor; plakatxo horiek txirbilak ateratzeko erremintetan erabili. Sinterizazioa fase solidoan egin, gainontzeko osagaien urtze tª baino tª baxuagoan. Fase likidoan egin, plakatxo batzuk lortu behar direnean, harria zulatzeko erabiltzen diren barauts puntetarako.